Συμμαχίες αναζητούν οι ΗΠΑ μετά το βρετανικό «όχι»

Σε σκληρό διπλωματικό πόκερ εξελίσσεται το θέμα της επέμβασης στη Συρία. Ενώ πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν σύνεση και πάνω από όλα αξιολόγηση του πορίσματος των επιθεωρητών του ΟΗΕ, οι οποίοι εξακολουθούν να βρίσκονται στη χώρα, οι αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή ενισχύονται.

Μετά την απόρριψη από το βρετανικό κοινοβούλιο της πρότασης Κάμερον για την επίθεση στη Συρία, τα βλέμματα στρέφονται στη Γαλλία. Σύμφωνα με το AFP o Γάλλος πρόεδρος δήλωσε σήμερα ότι η επίθεση μπορεί να γίνει ως τις 4 Σεπτεμβρίου και ότι η απόρριψη του σχεδίου από τη Βρετανία δεν επηρεάζει τη θέση της κυβέρνησής του. Το γαλλικό κοινοβούλιο θα συναντηθεί στις 4 Σεπτεμβρίου για έκτακτη συνεδρίαση στη Συρία.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας σε συνέντευξή στην εφημερίδα Le Monde τονίζει ότι η επίθεση με χημικά όπλα στη Δαμασκό "δεν μπορεί και δεν πρέπει να μείνει ατιμώρητη". "Όλα τα ενδεχόμενα βρίσκονται στο τραπέζι. Η Γαλλία έχει την ικανότητα να επιβάλει κυρώσεις με τα κατάλληλα μέσα και είναι έτοιμη να το κάνει και θα διαμορφώσει τη θέση της σε στενή συνεργασία με τους συμμάχους της".

Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε, πάντως, απέκλεισε το ενδεχόμενο να συμμετάσχει η Γερμανία σε στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, σε συνέντευξή του, αποσπάσματα της οποίας δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

Εν τω μεταξύ, εκπρόσωπος του ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι οι εμπειρογνώμονες του οργανισμού ολοκλήρωσαν τη συλλογή αποδείξεων και δειγμάτων από τις επιθέσεις με χημικά στη Συρία και επίκειται ανάλυσή τους, ώστε να εξαχθεί το αναμενόμενο πόρισμα. 

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το AFP, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, A. Rasmussen, ανακοίνωσε ότι η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να αντιδράσει στις υποψίες για χρήση χημικών από το καθεστώς Ασάντ, αλλά το ΝΑΤΟ δεν θα συμμετάσχει στις όποιες επιχειρήσεις. Ο Rasmussen αποκάλεσε τις επιθέσεις με χημικά "έγκλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί", αλλά επέμεινε ότι χρειάζεται πολιτική λύση. 

Ανακοινώσεις για τα χημικά από τις ΗΠΑ

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι αναμένεται να κάνει μια ανακοίνωση που αφορά τη Συρία σήμερα στις 12:30, ώρα Ουάσινγκτον (19:30 ώρα Ελλάδας), όπως έγινε γνωστό απο αμερικανική κυβερνητική πηγή.

Απορρίφθηκε η πρόταση Κάμερον

Το βρετανικό κοινοβούλιο απέρριψε την Πέμπτη το βράδυ με ψηφοφορία την πρόταση του πρωθυπουργού, Ντέιβιντ Κάμερον, για ανάμιξη της χώρας στις ενδεχόμενες στρατιωτικές επιθέσεις στη Συρία.

Ο Κάμερον ανακοίνωσε ότι μετά την ψηφοφορία -272 υπέρ και 285 κατά- θα σεβαστεί τη βούληση του κοινοβουλίου και δεν θα εγκρίνει τέτοια δράση. Δήλωσε επίσης πως είναι σαφές ότι το κοινοβούλιο είναι αντίθετο σε στρατιωτική επίθεση στη Συρία, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση θα ενεργήσει ανάλογα.

«Είναι σαφές ότι το κοινοβούλιο, το οποίο αντικατοπτρίζει τις επιθυμίες του βρετανικού λαού, δεν θέλει να δει την εμπλοκή της χώρας στις στρατιωτικές δράσεις», είπε ενώπιον των βουλευτών. «Το καταλαβαίνω και η κυβέρνηση θα πράξει ανάλογα».

Ο Κάμερον επιβεβαίωσε ότι δεν σκοπεύει να επικαλεστεί το βασιλικό προνόμιο και να πάει αντίθετα στη βούληση του κοινοβουλίου. «Σας διαβεβαιώνω γι' αυτό», είπε. «Πιστεύω ακράδαντα ότι πρέπει να υπάρξει μια σκληρή απάντηση κατά της χρήσης χημικών όπλων. Πιστεύω όμως επίσης ότι πρέπει να υπάρχει σεβασμός στη βούληση του κοινοβουλίου», πρόσθεσε.

Περιορισμένης κλίμακας απάντηση

Διά στόματος του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, οι ΗΠΑ υποστήριξαν ότι επιδιώκουν μια περιορισμένης κλίμακας απάντηση στη χρήση χημικών όπλων εκ μέρους της Συρίας και όχι επέμβαση όπως εκείνη στο Ιράκ. Απέρριψε, δε, οποιαδήποτε σύγκριση μεταξύ των ενεργειών του Μπαράκ Ομπάμα και εκείνων του προκατόχου του, Τζορτζ Μπους, που είχε δικαιολογήσει την εισβολή με τον ισχυρισμό ότι το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής, τα οποία δεν βρέθηκαν ποτέ.

Σημείωσε, επίσης, ότι όταν ο Αμερικανός πρόεδρος αποφασίσει ποιες είναι οι κατάλληλες ενέργειες που πρέπει να γίνουν, τότε η Ουάσιγκτον θα παράσχει το δικό της νομικό έρεισμα, εφόσον χρειαστεί. «Εάν απαιτείται ένα νομικό έρεισμα για να στηριχθεί η απόφαση του προέδρου, θα το παρουσιάσουμε», πρόσθεσε.

Την ίδια στιγμή όμως μόνον τέσσερις Αμερικανοί στους δέκα υποστηρίζουν την ιδέα μιας αμερικανικής στρατιωτικής δράσης κατά του συριακού καθεστώτος σε απάντηση στην χρήση χημικών όπλων, αλλά την ίδια ώρα το 50% δηλώνει υπέρ μιας περιορισμένης δράσης με αεροπορικά πλήγματα, σύμφωνα με μία δημοσκόπηση, τα αποτελέσματα της οποίας δόθηκαν σήμερα στην δημοσιότητα.

Μόνον το 42% των ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ μιας αμερικανικής στρατιωτικής δράσης κατά του συριακού καθεστώτος λόγω της καταγγελθείσας χρήσης χημικών όπλων από τις συριακές αρχές, ενώ το 50% τάσσεται κατά, σύμφωνα με την δημοσκόπηση αυτή η οποία έγινε στις 28 και στις 29 Αυγούστου για το NBC News σε δείγμα 700 ενηλίκων και έχει περιθώριο σφάλματος 3,7%.

Ωστόσο την ίδια ώρα το 50% των Αμερικανών δηλώνει ότι υποστηρίζει μια δράση των ΗΠΑ αν αυτή "περιοριστεί σε αεροπορικά πλήγματα με την χρήση πυραύλων Κρουζ", έναντι ποσοστού 44% που δηλώνει ότι αντιτίθεται σε αυτό. Το τελευταίο αυτό ερώτημα τέθηκε ωστόσο σε πιο περιορισμένο δείγμα 291 ανθρώπων.

Εν γένει, σχεδόν έξι στους δέκα ερωτηθέντες (ποσοστό 58%) είπαν ότι εγκρίνουν την άποψη ότι η χρήση χημικών όπλων από μια χώρα αποτελεί μια "'κόκκινη γραμμή' η οποία αξιώνει μια σημαντική αμερικανική απάντηση, η οποία μπορεί να πάρει την μορφή μιας στρατιωτικής δράσης", έναντι ποσοστού 35% που εξέφρασε την αντίθεσή του.

ΗΠΑ: Ευθύνες στην κυβέρνηση Άσαντ για τη χρήση χημικών

Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Ομπάμα ανακοίνωσαν την Πέμπτη στους βουλευτές, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, ότι δεν έχουν καμία αμφιβολία πως έγινε χρήση χημικών στη Συρία και ότι γι' αυτό ευθύνεται η κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ο ηγέτης των Δημοκρατικών στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, Έλιοτ Ένγκελ.

Οι αξιωματούχοι επικαλέστηκαν αποδεικτικά στοιχεία, όπως «τις επικοινωνίες υψηλόβαθμων Σύριων αξιωματούχων» και είπαν ότι είχαν παρατηρήσει τη μετακίνηση προσωπικού γύρω από τη Δαμασκό, κάτι που δείχνει ότι «προετοιμάζονταν για κάτι μεγάλο, όπως επίθεση με χημικά», είπε ο Ένγκελ.

Πάντως, όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, ο Αμερικανός πρόεδρος θα λάβει μια απόφαση σχετικά με την πορεία δράσης των ΗΠΑ στις καταγγελίες για χρήση χημικών όπλων στη Συρία βασιζόμενος στα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών, ωστόσο η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει τις διαβουλεύσεις της με τη Βρετανία, παρά το γεγονός ότι το κοινοβούλιο της χώρας ψήφισε κατά ανάμιξης του Ηνωμένου Βασιλείου στις ενδεχόμενες επιθέσεις, αναφέρει το πρακτορείο Reuters.

«Είμαστε ενήμεροι για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας του βρετανικού κοινοβουλίου. Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση της Βρετανίας - χώρα που αποτελεί έναν από τους στενότερους φίλους και συμμάχους μας», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κέιτλιν Χέιντεν.

«Η απόφαση του προέδρου Ομπάμα θα παρθεί βάσει του τι είναι καλύτερο για τις ΗΠΑ. Πιστεύει ότι χώρες που παραβιάζουν τα διεθνή πρότυπα σχετικά με τη χρήση χημικών όπλων πρέπει να λογοδοτούν», είπε.

Αναζητείται διεθνής συνασπισμός για δράση στη Συρία

Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Τσακ Χέιγκελ δήλωσε πάντως πως οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν την προσπάθεια για να βρουν έναν διεθνή συνασπισμό που θα θέλει να δράσει από κοινού στη Συρία προκειμένου να απαντήσει στην επίθεση με χημικά του συριακού καθεστώτος εναντίον των πολιτών του, μετά την απόρριψη από το βρετανικό κοινοβούλιο πρότασης για στρατιωτική επέμβαση.

"Στόχος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και της κυβέρνησής μας, όποια απόφαση ληφθεί, είναι να περιλαμβάνει έναν διεθνή συνασπισμό και μία προσπάθεια", είπε ο Χέιγκελ κατά το ταξίδι του στις Φιλιππίνες, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις με τη Βρετανία.

"Η προσέγγισή μας είναι να συνεχίσουμε την προσπάθεια για να βρούμε έναν διεθνή συνασπισμό που θα δράσει από κοινού. Και πιστεύω πως βλέπετε έναν αριθμό χωρών που δημόσια δηλώνουν τη θέση τους για τη χρήση χημικών όπλων", τόνισε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ σε συνέντευξη Τύπου στη Μανίλα.

Ο Χέιγκελ επισήμανε ότι η χώρα του σέβεται την ψηφοφορία στο βρετανικό κοινοβούλιο, το οποίο με 285 ψήφους κατά έναντι 272 υπέρ απέρριψε χθες το βράδυ την πρόταση του Βρετανού  πρωθυπουργού για την αρχή στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία.

"Είναι ευθύνη κάθε χώρας να λαμβάνει τις αποφάσεις της. Εμείς συνεχίζουμε τις διαβουλεύσεις με τους Βρετανούς όπως και με τους άλλους συμμάχους μας. Η διαβούλευση αυτή περιλαμβάνει τρόπους για να προχωρήσουμε μαζί σε μια απάντηση για την επίθεση με χημικά όπλα στη Συρία", διευκρίνισε.

"Δεν έχω ενημερωθεί για καμιά αλλαγή στη θέση του καθεστώτος Άσαντ σε οποιοδήποτε θέμα. Ενεργώ με αυτό που έχω χειροπιαστό. Δεν εξετάζω υποθετικές καταστάσεις", δήλωσε ο επικεφαλής του Πενταγώνου απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν η Συρία μπορεί να κάνει κάτι για να αποφύγει ενδεχόμενη αμερικανική στρατιωτική δράση εναντίον της. 

Ενισχύονται οι αμερικανικές δυνάμεις

Πάντως, οι ΗΠΑ έστειλαν ένα επιπλέον αντιτορπιλικό απέναντι από τις συριακές ακτές, ανεβάζοντας προσωρινά σε 5 τον συνολικό αριθμό των πολεμικών πλοίων που είναι εξοπλισμένα με πυραύλους κρουζ στην ανατολική Μεσόγειο.

Από χθες τέσσερα αντιτορπιλικά (το Mahan, το Ramage, το Barry και το Gravely) βρίσκονται στην ανατολική Μεσόγειο και είναι έτοιμα να εξαπολύσουν πυραύλους Τόμαχοκ.

Νέα αδιέξοδο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ

Στο μεταξύ, οι εκπρόσωποι των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασαν την Πέμπτη για το θέμα της Συρίας, χωρίς ωστόσο να επιτύχουν κάποια σημαντική πρόοδο στις συνομιλίες τους. Η συνάντηση που διήρκεσε μόλις 45 λεπτά έγινε κατόπιν αιτήματος της Ρωσίας. Κανείς από τους πρεσβευτές των πέντε χωρών (Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Κίνα) δεν έκανε δηλώσεις μετά τη λήξη της συνεδρίασης.

Το αντικείμενο των συνομιλιών ήταν το βρετανικό σχέδιο απόφασης με το οποίο θα δίνεται η έγκριση για στρατιωτική επέμβαση στη Συρία με το αιτιολογικό ότι η κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ έκανε χρήση χημικών όπλων εναντίον των κατοίκων της χώρας.

Ρωσικοί ελιγμοί

Πάντως, οι Ρώσοι ενισχύουν τον στολίσκο της ανατολικής Μεσογείου -επανασυστάθηκε την άνοιξη- με ένα μεγάλο ανθυποβρυχιακό σκάφος αλλά και τη ναυαρχίδα του στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το πυραυλοφόρο-καταδρομικό Μόσχα, το οποίο κατευθύνθηκε στην περιοχή από τη Βόρεια Θάλασσα, όπου βρισκόταν για περιπολίες.

Το απόγευμα της Πέμπτης, ο Πούτιν και η Μέρκελ συνομίλησαν τηλεφωνικά και συμφώνησαν στο να περιμένουν το πόρισμα των επιθεωρητών, ενώ ανάλογη στάση κρατά και το Παρίσι, που όμως στέλνει στην περιοχή τη φρεγάτα Σεβαλιέ Πολ, η οποία διαθέτει υπερσύγχρονο αντιαεροπορικό σύστημα.

Σε πολεμική ετοιμότητα η Συρία

Την ίδια ώρα, ο Σύριος πρωθυπουργός ζήτησε την κινητοποίηση των εθνικών πόρων για να διαφυλαχθεί η παροχή των βασικών κρατικών υπηρεσιών στην περίπτωση που γίνει στρατιωτική επίθεση από τις ΗΠΑ και τους δυτικούς συμμάχους τους τις επόμενες ημέρες στη Συρία. Ο Αλ Χάλκι σημείωσε ότι τα μέτρα που ζητεί να ληφθούν είναι απαραίτητα «για να αντιμετωπιστεί οποιαδήποτε έκτακτη κατάσταση και να εμποδιστούν οι εχθροί από τη διατάραξη της λειτουργίας των κρατικών υπηρεσιών, ιδιαίτερα της ηλεκτροδότησης, της υδροδότησης, των επικοινωνιών, της παροχής τροφίμων και πετρελαίου».

Μάλιστα, στη διάρκεια της νύχτας οι δυνάμεις του Μπασάρ αλ Άσαντ μετακίνησαν πολλούς πυραύλους Scud και δεκάδες εκτοξευτήρες από μια βάση στα βόρεια της Δαμασκού, πιθανότατα για να τους προστατεύσουν από ενδεχόμενο πλήγμα από τη Δύση, όπως ανέφεραν πηγές της αντιπολίτευσης.

Συναγερμός στην Αθήνα

Έντονη ανησυχία και προβληματισμό προκαλούν στην ελληνική κυβέρνηση οι εξελίξεις στη Συρία. Σε ανοιχτή γραμμή με Ευρωπαίους ηγέτες βρίσκεται ο πρωθυπουργός ενώ ο Ευ. Βενιζέλος και ο Δ. Αβραμόπουλος τον ενημερώνουν διαρκώς για όλες τις εξελίξεις. Η ελληνική κυβέρνηση καταδικάζει την επίθεση με χημικά όπλα στην Συρία, ωστόσο επιθυμεί την πολιτική - ειρηνική επίλυση του ζητήματος.

Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου μεταξύ του πρωθυπουργού και του αντιπροέδρου της κυβέρνησης (πιθανότατα να υπάρξει και νέα συνάντηση τη Δευτέρα) συζητήθηκε μεταξύ άλλων η στρατηγική που θα ακολουθήσει η χώρα μας απέναντι σε ενδεχόμενη επέμβαση στη Συρία. Στη σύσκεψη αποφασίστηκε να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι, παράλληλα θα τηρηθούν και οι συμβατικές υποχρεώσεις που έχει η Ελλάδα έναντι των διεθνών οργανισμών.

Κινητικότητα στη Σούδα

Σύμφωνα με το onalert ετοιμότητα και «αφίξεις» κατασκοπευτικών αεροσκαφών για τη Συρία είναι η εικόνα που επικρατεί στη ναυτική βάση της Σούδας καθώς ένα ακόμη ναυτικής συνεργασίας αεροσκάφος P-3 των ΗΠΑ με δυνατότητες όμως ηλεκτρονικής κατασκοπίας (υποκλοπών) έφθασε στην αεροπορική βάση.

Παράλληλα ένα άλλο αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας Ρ-3 των ΗΠΑ προσγειώθηκε στη συγκεκριμένη βάση. Αρμόδια στρατιωτική πηγή του ελληνικού Πενταγώνου ανέφερε ότι και οι δύο αφίξεις δεν είναι έκτακτες, αλλά προγραμματισμένες.

Στη βάση βρίσκεται και ένα C-130 της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας που, όπως αναφέρθηκε, έχει φέρει τεχνικούς και μέσα για ένα γαλλικό πλοίο που κάνει ελέγχους των οργάνων του στην ευρύτερη περιοχή - άσχετα, λένε, από την κρίση.

Στο Μαράθι, στο ναυτικό σκέλος της βάσης της Σούδας, επιστρέφει μετά από συμμετοχή σε μίνι άσκηση η βρετανική φρεγάτα, ενώ βρίσκεται ήδη εκεί και το πλοίο Γενικής Υποστηρίξεως (πετρελαιοφόρο-εφοδιαστικό) των ΗΠΑ.