Παιχνίδια κορυφής με το χρέος

Με πυρετώδεις ρυθμούς ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπέι ετοιμάζει ένα κοινό ανακοινωθέν που θα δείχνει ότι οι 27 ηγέτες της ΕΕ κατάφεραν να συμφωνήσουν σε ριζοσπαστικές αποφάσεις, έστω και σε πολιτικό επίπεδο, στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής. Αυτό τουλάχιστον διαρρέουν κοινοτικοί παράγοντες, με την ελπίδα ότι την τελευταία στιγμή θα επικρατήσει η συναίνεση και δεν θα υπάρξουν ενσ

Δημοσιεύθηκε: 21 Ιουλίου 2011 - 08:42

Ant1

Η συνάντηση της γερμανίδας καγκελάριου Άγκελα Μέρκελ με τον γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί ανέδειξε ότι οι δύο ηγέτες συμφωνούν στο ότι πρέπει να υπάρξουν χαμηλότερα επιτόκια στα δάνεια που έχουν λάβει ή θα λάβουν οι χώρες που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης, όπως και περαιτέρω παράταση (επιμήκυνση) στο χρόνο αποπληρωμής. Υπάρχει επίσης σχετική συμφωνία για τις διευρυμένες αρμοδιότητες του προσωρινού μηχανισμού EFSF αλλά δεν υπάρχει σαφήνεια ως προς το τι θα είναι αυτές.

Σύμφωνα, πάντως, με τις δηλώσεις του επικεφαλής του EFSF, Κλάους Ρέγκλινγκ, δεν πρέπει να περιμένουμε οριστικές λύσεις για καμία χώρα και συνεπώς ούτε για την Ελλάδα. Ο κ. Ρέγκλινγκ έκανε έκκληση να μην γίνουν βεβιασμένες κινήσεις ως προς τις αποφάσεις και να υπάρξει χρόνος διαβουλεύσεων ώστε να εξευρεθούν οι πιο κατάλληλες. Η παρέμβαση του, που ταυτίζεται με αυτή της γερμανίδας καγκελαρίου, είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς το EFSF καλείται να παίξει πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Άρα το καλό σενάριο, δεν είναι πλέον η οριστική λύση, αλλά ένα ριζοσπαστικό κοινό ανακοινωθέν που θα προχωρά τις αποφάσεις του Eurogroup αρκετά βήματα πάρα πέρα. Δηλαδή, εκτός από τη διακήρυξη για χαμηλότερα επιτόκια, επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, θα λέει, όπως μας ανέφερε κοινοτικός παράγοντας, ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να εξετάσει όλα τα πιθανά ενδεχόμενα και όλα τα εργαλεία ώστε να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους, όταν χρειαστεί. Ακόμα και το ευρωομόλογο (για το οποίο αντιδρά η Γερμανία) και ο φόρος των τραπεζών (στον οποίο αντιδρούν οι τράπεζες). Ρητή προϋπόθεση είναι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε εθελοντική βάση, με την Γερμανία να επιμένει να κρατάει ψηλά τον πήχη της συμμετοχής στα 30 δισεκ. ευρώ.

Στα χέρια τους οι ηγέτες θα έχουν την ολοκληρωμένη πρόταση του IIFγια το πώς θα γίνει η συμμετοχή αυτή. Πρόκειται για ένα πακέτο προτάσεων με διάφορες παραλλαγές και εκδοχές. Όλες, όμως, περιέχουν την ανταλλαγή ελληνικών ομολόγων των επόμενων ετών (με επιμήκυνση κατά 3-5 ή 7 έτη) με άλλα μεγαλύτερης διάρκειας έως και 30 χρόνια. Οι εγγυήσεις που θα δοθούν παραμένει αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Επίσης, αντικείμενο διαπραγμάτευσης παραμένει εάν το EFSF θα παρέμβει στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, ή εάν θα εκχωρεί δάνεια σε χώρες με υψηλό χρέος ώστε να εξαγοράζουν αυτές μέρος του χρέους τους με discount. Να υπενθυμίσουμε ότι το νομικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου αποφασίστηκε και επικυρώθηκε από την Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου και δεν προνοεί τίποτα από όσα αναφέραμε πιο πάνω. Εάν οι 27 αποφασίσουν να προσδώσουν τις αυξημένες αρμοδιότητες τότε θα απαιτηθεί και επικύρωση από όλα τα εθνικά κοινοβούλια. Επίσης, το κοινό ανακοινωθέν αναμένεται να επαναλάβει τη δέσμευση της ΕΕ για νέο δάνειο προς την Ελλάδα και ίσως βάλει χρονικό πλαίσιο να ολοκληρωθούν οι διεργασίες μέχρι τα μέσα του Σεπτέμβρη.

Βάση του καλού σεναρίου λοιπόν, η Αθήνα θα αποσπάσει ένα πιο σαφές χρονικό πλαίσιο, την δυνατότητα χρησιμοποίησης του EFSF και τη συμμετοχή των ιδιωτών, χαμηλότερο επιτόκιο και μεγαλύτερο χρόνο αποπληρωμής του νέου δανείου. Γκρίζα ζώνη παραμένει πώς θα αντιμετωπίσει η ΕΕ το status του selective default που θα εντάξουν οι οίκοι αξιολόγησης τη χώρα μας.

Παρά τις πιέσεις των αγορών, υπάρχει το ενδεχόμενο της εμπλοκής της τελευταίας στιγμής από αιτήματα διαφόρων χωρών, που μπορεί να τινάξουν τις διαπραγματεύσεις στον αέρα. Να υπενθυμίσουμε τις εμπράγματες εγγυήσεις του προέταξαν οι Φιλανδοί την τελευταία στιγμή στην προηγούμενη Σύνοδο, αίτημα που παραμένει μέχρι σήμερα. Η κυβέρνηση, αν και ο ίδιος ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι τα collaterals είναι κόκκινη γραμμή, φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι ίσως χρειαστεί να καταβληθούν.

Το κακό σενάριο λοιπόν λέει ότι οι 27 δεν θα προχωρήσουν σε τίποτα ουσιαστικό ή ριζοσπαστικό και περιοριστούν σε ένα γενικόλογο ανακοινωθέν. Βεβαίως ένα τέτοιο ενδεχόμενο θεωρείται καταστροφικό καθώς θα προκαλέσει νέο σφυροκόπημα από τις αγορές και κύκλο αστάθειας τόσο σε πολιτικό όσο και οικονομικό επίπεδο.