SOS εκπέμπει ο κατασκευαστικός κλάδος

Ζοφερή περιγράφεται από ανθρώπους της αγοράς η κατάσταση του κατασκευαστικού κλάδου στη χώρα, καθώς δέχεται χτυπήματα εντός και εκτός συνόρων.

Δεν είναι τυχαίο πως οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι αυτή τη στιγμή ο κλάδος «αγωνίζεται να επιβιώσει υπό τις πιο ακραίες και αντίξοες συνθήκες». Αλλωστε, όπως πρόσφατα θύμισε ο Prem Watsa στην ομιλία του στην ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΕΒ, ο ελληνικός κατασκευαστικός κλάδος στα χρόνια της κρίσης έχασε το 87% της δραστηριότητάς του. Αυτό οδήγησε στο κλείσιμο χιλιάδων επιχειρήσεων και σε συσσωρευμένες ζημίες άνω του 1 δισ. για τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου, που ωστόσο συνεχίζει να είναι από τους μεγαλύτερους εργοδότες, με περίπου 150 χιλ. εργαζόμενους.

Η κρίση στο Κατάρ

Προβληματισμός υπάρχει για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, όπου πολλές επιχειρήσεις του κλάδου είχαν στραφεί έντονα τα τελευταία χρόνια. Ειδικά στο Κατάρ οι Έλληνες που εργάζονται ξεπερνούν τις 3.000, εκ των οποίων εκατοντάδες είναι μηχανικοί. Ενδεικτικά αυτή την περίοδο:

- Η εταιρεία ΑΚΤΩΡ έχει το 32% της κοινοπραξίας που υλοποιεί τη γραμμή Gold Line του μετρό στην Ντόχα.

- Η J&P Αβαξ συμμετέχει με 25% στην κοινοπραξία που έχει αναλάβει τη μελέτη και κατασκευή του μήκους 45 χιλ. New Orbital Highway and Truck Route, ενώ μαζί με τη μητρική της υλοποιεί τον West Corridor - P010, προϋπολογισμού περίπου 350 εκατομμύριων ευρώ, και σύμφωνα με δημοσιευμένες πληροφορίες έχει συνάψει συμφωνία για την κατασκευή του νέου σταδίου Qatar Foundation για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022.

- Η ΤΕΡΝΑ έχει έναν ακόμα χρόνο (από τα 3 της αρχικής της σύμβασης), για να ολοκληρώσει έργο οδοποιίας και δικτύων που ανέλαβε το 2015, σε κοινοπραξία με τοπική εταιρεία.

Επιπλέον, διεθνής πονοκέφαλος για τον κλάδο είναι η απόσυρση των ελληνικών τραπεζών από τα Βαλκάνια, γεγονός που αποτελεί μια ακόμα δυσάρεστη είδηση για τις ελληνικές κατασκευαστικές που έχουν μακροχρόνια παρουσία στις αγορές αυτές και παραμένουν ιδιαίτερα ανταγωνιστικές, χάρη ακριβώς στην στήριξη που είχαν ως τώρα από τις ελληνικές τράπεζες.

Το κενό έργων

Η έλλειψη νέων έργων αποτελεί μεγάλο πονοκέφαλο, δεδομένου ότι οι μεγάλοι οδικοί άξονες πρακτικά τελείωσαν. Επόμενη φάση έργων και υποδομών για να τους διαδεχθεί δεν υπάρχει, δεδομένου ότι τα έργα της επόμενης ημέρας καθυστερούν.

Πύργος-Πάτρα, Ελληνικό, ΣΔΙΤ απορριμμάτων, για διάφορους λόγους δεν προχωρούν σε υλοποίηση, ενώ τα άλλα μεγάλα έργα (πλην του TAP), δηλαδή η ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής με Δωδεκάνησα και Κρήτη, οι σταθμοί υγροποίησης φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα, τα μετρό Θεσσαλονίκης και Αθήνας, τα έργα ΕΡΓΟΣΕ, το Καστέλι κ.λπ. απέχουν ακόμα από τη φάση της υλοποίησης.

Ως αποτέλεσμα, έχει επιστρέψει ο εφιάλτης των καταστροφικών εκπτώσεων. Ενδεικτικά, στο σύνολο των διαγωνισμών για τα τμήματα του άξονα Πάτρα-Πύργος οι προσφερόμενες από τους προσωρινούς μειοδότες εκπτώσεις ξεπερνούν το 50%, ενώ αντίστοιχα υψηλές εκπτώσεις καταγράφονται και σε άλλα μεγάλα έργα.

Όσο για τα μικρότερα έργα έχουν υπάρξει φέτος ακόμα και εκπτώσεις πάνω από 70% (κατασκευή αγωγών ομβρίων στο Χαλάνδρι με 70,1%, υδραυλικά έργα-οδοποιία στα Άνω Λιόσια με 72,89%, αποκατάσταση οδοστρωμάτων σε Π. Ράλλη - Γ. Λαμπράκη με 74,13%).

Η εικόνα αυτή, λένε έγκυρες πηγές, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη μη εκτέλεση των έργων, στην αύξηση του κόστους και κάποιες φορές ακόμα και στη χρεοκοπία των αναδόχων!

Βουνό τα πρόστιμα

Στα παραπάνω, αναφέρουν εκπρόσωποι του κλάδου, έρχεται να προστεθεί και η επιβολή τεράστιων προστίμων, ύψους άνω των 80 εκατ. ευρώ, στις ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες, που υποχρεώθηκαν να ενταχθούν στη διαδικασία της διευθέτησης στο πλαίσιο της έρευνας που διεξάγει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, καθώς σε διαφορετική περίπτωση απειλούνταν με πολλαπλάσια πρόστιμα, που θα ισοδυναμούσαν με το άμεσο κλείσιμό τους. Όπως είναι γνωστό, στη διαδικασία της διευθέτησης δεν εντάχθηκαν οι μεγάλες ξένες εταιρείες που διερευνώνται στο πλαίσιο της ίδιας υπόθεσης.

Υπό τα παραπάνω δεδομένα, «φυσικό επακόλουθο» είναι η μαζική ανεργία των μηχανικών, που σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΕΕ κ. Στασινό, «το ΤΕΕ υπολογίζει σε 60-70%».

Ταυτόχρονα, κατά τον κ. Στασινό πάντα, από τους περίπου 70 χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες-μηχανικούς, οι 68 χιλιάδες χρωστάνε εισφορές. Ποσοστό πάνω από το 95%!

Χρωστούν περίπου 880 εκατ. ευρώ και εξ αυτών οι 55 χιλιάδες έχουν αρρύθμιστες οφειλές, άρα δεν μπορούν να ασκήσουν το επάγγελμά τους, αφού λόγω έλλειψης ασφαλιστικής ενημερότητας δεν μπορούν καν να εκδώσουν ούτε μία οικοδομική άδεια.