Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα για την ΕΛΛΑΚΤΩΡ κατάντησε ο κλάδος των κατασκευών εντός κι εκτός συνόρων.
Η διοίκηση του ομίλου ανακοίνωσε χθες τα οικονομικά αποτελέσματα χρήσης του 2016 και ο κατασκευαστικός βραχίονας, παραδοσιακά η ατμομηχανή της ΕΛΛΑΚΤΩΡ, παρουσίασε ανάμικτη εικόνα, με το μέλλον να προδιαγράφεται εξόχως προβληματικό, αφού στην Ελλάδα προβλέπεται ξηρασία έργων εφεξής και στο εξωτερικό η ΑΚΤΩΡ δυσκολεύεται να αναλάβει νέες συμβάσεις.
Ενώ τα έσοδα του ομίλου από τον κατασκευαστικό κλάδο ανήλθαν σε 1,55 δισ. ευρώ έναντι 1,16 δισ. ευρώ το 2015, οι προοπτικές δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ήδη η χρήση του 2016 κατέληξε να είναι ζημιογόνα κατά 67 εκατ. ευρώ, παρά την αύξηση του τζίρου κατά σχεδόν 400 εκατ. ευρώ. Βαρίδι στα λειτουργικά αποτελέσματα του κλάδου των κατασκευών αποδείχτηκαν τα φαντάσματα του πρόσφατου παρελθόντος, αφού η ΕΛΛΑΚΤΩΡ στην Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου που δημοσίευσε μιλά πρώτη φορά για πρόβλεψη 40 εκατ. ευρώ λόγω του προστίμου που αναμένεται από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Πρόκειται για τη γνωστή υπόθεση του καρτέλ στις κατασκευαστικές, όπου η ΕΛΛΑΚΤΩΡ εμφανίζεται να είχε πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ακόμη όμως και χωρίς τις έκτακτες ζημίες των παλαιών αμαρτιών, ο κλάδος των κατασκευών θα εμφάνιζε ζημίες 17 εκατ. ευρώ το 2016 έναντι ζημιών 2,7 εκατ. ευρώ το 2015. Αιτία είναι οι «κόκκινες κάρτες» που πέφτουν βροχή για τον κλάδο των κατασκευών και εκτός συνόρων.
Συγκεκριμένα σύμφωνα με την έκθεση του Δ.Σ., «τα αναπροσαρμοσμένα λειτουργικά αποτελέσματα της δραστηριότητας Κατασκευής είναι αρνητικά το 2016 καθώς περιλαμβάνουν προβλέψεις ζημιών στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή (που επηρεάζονται και από την αρνητική έκβαση διαιτησίας αναφορικά με αποζημιώσεις του έργου κατασκευής μονάδας βιολογικού καθαρισμού στο Jebel Ali)». Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διεθνείς δραστηριότητες αντιπροσωπεύουν το 43% των εσόδων της κατασκευής και το 58% του κατασκευαστικού ανεκτέλεστου που ανήλθε στις 31.12.16 σε 2,6 δισ. ευρώ.
«Η παρατεταμένη μακροοικονομική αβεβαιότητα στην Ελλάδα και η καθυστέρηση δημοπράτησης νέων κατασκευαστικών έργων στην Ελλάδα αλλά και στις χώρες που δραστηριοποιείται η ΑΚΤΩΡ έχει επηρεάσει αρνητικά την αναπλήρωση του κατασκευαστικού ανεκτέλεστου της εταιρείας και κατά συνέπεια μπορεί να επηρεάσει το μελλοντικό της εύρος δραστηριοτήτων (μελλοντικά έσοδα). Επίσης ενδέχεται να υπάρξουν ζητήματα κερδοφορίας σε κατασκευαστικά έργα κυρίως στις χώρες του εξωτερικού που δραστηριοποιείται ο όμιλος, που μπορεί σε κάποιο βαθμό να επηρεάσουν την οικονομική απόδοση της δραστηριότητας στο σύνολό της» σημειώνει η έκθεση του ΔΣ.
Έξω δεν πάμε καλά
Αυτό που δεν λέει η Έκθεση του Δ.Σ. της ΕΛΛΑΚΤΩΡ για τον κλάδο των κατασκευών όμως είναι ότι η μοναδική διέξοδος της κατασκευαστικής δραστηριότητας προς το εξωτερικό εξελίσσεται σε αδιέξοδο για την ΑΚΤΩΡ, αφού οι επιδόσεις της εκτός συνόρων αποδεικνύονται όλο και πιο απογοητευτικές, όχι λόγω έλλειψης έργων ή καθυστέρησης δημοπράτησης νέων, αλλά κυρίως γιατί ο κατασκευαστικός βραχίονας του ομίλου τείνει να χαρακτηριστεί «persona non grata» στα Βαλκάνια.
Η αρχή έγινε με τα Σκόπια προ διετίας, όπου η ΑΚΤΩΡ βρέθηκε κατηγορούμενη από την αντιπολίτευση της χώρας ως υπεύθυνη δωροδοκίας της κυβέρνησης του Νίκολα Γκρουέφσκι, μετά τη δημοσιοποίηση έκθεσης του ΟΟΣΑ σχετικά με υποθέσεις δωροδοκίας ξένων αξιωματούχων από Έλληνες επιχειρηματίες. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, ελληνική κατασκευαστική εταιρεία φερόταν να έχει δωροδοκήσει αξιωματούχους στην ΠΓΔΜ, ώστε να κερδίσει συμβόλαιο κατασκευής αυτοκινητόδρομου ύψους 270 εκατ. ευρώ, αν και η προσφορά της ήταν αρκετά υψηλότερη (κατά 40 εκατ. ευρώ).
Μάλιστα τα δημοσιεύματα του σκοπιανού Τύπου έκαναν τότε λόγο όχι μόνο για δωροδοκία αλλά και για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, με μαζικές εισόδους Ελλήνων υπηκόων στη γειτονική χώρα και ανάληψη μεγάλων χρηματικών ποσών από λογαριασμούς της ΑΚΤΩΡ στα Σκόπια.
Ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης Σοσιαλδημοκρατική Ένωση, Ζόραν Ζάεφ, είχε κατονομάσει τότε την ΑΚΤΩΡ ζητώντας από τις εισαγγελικές αρχές της χώρας να παρέμβουν και να διερευνήσουν τις καταγγελίες του ΟΟΣΑ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ζ. Ζάεφ απολαμβάνει σήμερα της στήριξης των αλβανικών κομμάτων και προαλείφεται για μελλοντικός πρωθυπουργός, εν μέσω των πρόσφατων επεισοδίων που σημαδεύτηκαν από την είσοδο διαδηλωτών στο κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα.
Επισημαίνεται πως η διοίκηση της ΕΛΛΑΚΤΩΡ έχει από την πρώτη στιγμή απορρίψει τις συγκεκριμένες κατηγορίες.
Άνω-κάτω και στη Σερβία
Τα Βαλκάνια όμως αποδεικνύονται αφιλόξενα για την ΑΚΤΩΡ και στη Σερβία, όπου η ελληνική κατασκευαστική έχει αποδειχθεί αφερέγγυα απέναντι σε χρονοδιαγράμματα, οδηγώντας την υπουργό Υποδομών της χώρας, Ζοράνα Μιχαήλοβιτς, σε αναζήτηση άλλων κατασκευαστικών.
Η ΑΚΤΩΡ, είτε αυτόνομα είτε σε κοινοπραξίες, εκτελεί τέσσερα έργα επί σερβικού εδάφους, που αποτελούν τμήματα του οδικού άξονα Nis - Dimitrovgrad, ο οποίος με τη σειρά του αποτελεί τμήμα του διευρωπαϊκού άξονα Χ.
Τα τρία από τα τέσσερα τμήματα έπρεπε με βάση τα αρχικά χρονοδιαγράμματα να παραδοθούν στα τέλη του 2016, με την εξαίρεση ενός μικρού κομματιού στο τμήμα Prosek - Crvena Reka. Μάλιστα στη Σερβία για εξηγήσεις έσπευσε πρόσφατα ο επικεφαλής της ΑΚΤΩΡ, Δημήτρης Κούτρας, σε μία ύστατη προσπάθεια να αποφύγει την ακύρωση των συμβάσεων και να επαναδιαπραγματευτεί τους χρόνους παράδοσης των έργων.
Χαρακτηριστικές της δυσαρέσκειας της σερβικής κυβέρνησης προς την ελληνική κατασκευαστική είναι και οι πρόσφατες δηλώσεις της κας Μιχαήλοβιτς, η οποία προαναγγέλλοντας επένδυση 400 εκατ. ευρώ για την ανακατασκευή οδικών αξόνων 220 χιλιομέτρων, σημείωσε επίσης ότι «η κυβέρνηση σχεδιάζει να συμπεριλάβει στις συζητήσεις περισσότερες εταιρείες για την κατασκευή του οδικού άξονα Χ, καθώς ο εργολάβος, η ελληνική ΑΚΤΩΡ, δεν έχει αρκετούς εργαζομένους για να ολοκληρώσει το έργο μέχρι το τέλος του 2017, όπως είχε σχεδιαστεί».
Με βάση τις δηλώσεις της Μιχαήλοβιτς φαίνεται πως η ΑΚΤΩΡ κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο μερίδιο από το εν εξελίξει έργο που έχει κατοχυρώσει, αλλά δεν προβλέπεται να είναι και ο προτιμητέος κατασκευαστής σε έργα 400 εκατ. ευρώ που αναμένεται να δημοπρατηθούν το επόμενο διάστημα.
Αν στους πονοκεφάλους για τα έργα στα Βαλκάνια προστεθούν τα ανοικτά μέτωπα στη Μέση Ανατολή, τότε η κατάσταση μοιάζει εξαιρετικά δύσκολη για τον ισχυρότερο κατασκευαστικό όμιλο της χώρας.