Σε κίνδυνο η «ιδιωτικοποίηση-σημαία» του ΟΠΑΠ

Αντιμέτωπη με την πιθανότητα ναυαγίου εκ των... υστέρων στον διαγωνισμό για την πώληση του 33% του ΟΠΑΠ βρίσκεται η διοίκηση του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ), η οποία κινητοποιήθηκε τις τελευταίες ημέρες, καθώς εάν συμβεί κάτι τέτοιο εκτροχιάζεται πλήρως το κυβερνητικό πλάνο των ιδιωτικοποιήσεων, με πιθανώς ανυπολόγιστες συνέπειες στο θετικό επενδυτικό κλίμα που τείνει να διαμορφωθεί για τη χώρα μας.

Η επιστολή της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ προς τον ΟΠΑΠ, που προτρέπει ουσιαστικά στην εύρεση συναίνεσης ώστε να υπογραφούν οι συμφωνίες για τα λαχεία και τον τεχνολογικό πάροχο, υποκρύπτει ένα... παγόβουνο εξελίξεων που σχετίζονται με τις δύο συμβάσεις και απειλούν άμεσα την επιτυχή κατάληξη της πώλησης του 33%, αναφέρει υψηλόβαθμη πηγή εντός του ταμείου.

Στο ΤΑΙΠΕΔ έχουν συνειδητοποιήσει πως οι συμφωνίες της διοίκησης του ΟΠΑΠ το τελευταίο εξάμηνο –για την εκμετάλλευση των Κρατικών Λαχείων και τον τεχνολογικό πάροχο του οργανισμού– προκαλούν ολοένα και σφοδρότερη αντίδραση εκ μέρους του επενδυτικού σχήματος της Emma Delta που επικράτησε στον διαγωνισμό για το 33%, καθώς νεότερα στοιχεία υποπίπτουν στην αντίληψη των στελεχών του.

Κι αυτό, αν δεν υπάρξει ανατροπή και δεν βρεθούν συναινετικές λύσεις, θα τινάξει στον αέρα τη συμφωνία πώλησης του οργανισμού.

Το Euro2day.gr αποκαλύπτει σήμερα εξώδικο που έφτασε στα γραφεία του ΟΠΑΠ στις 29 Μαΐου και κοινοποιήθηκε στο ταμείο. Με αυτό η Emma Delta υποστηρίζει πως η συμφωνία μετόχων της κοινοπραξίας (ΟΠΑΠ, Intralot, Scientific Games), που ανέλαβε τη 12ετή διαχείριση των Κρατικών Λαχείων, καταφανώς βλάπτει τα συμφέροντα του ΟΠΑΠ.

Λαχεία: Ο ΟΠΑΠ βάζει τα λεφτά, αλλά δεν ελέγχει τις αποφάσεις

Στο εξώδικο αυτό η Emma Delta σημειώνει πως έχουν υπάρξει ουσιώδεις αποκλίσεις μεταξύ της συμφωνίας μετόχων της κοινοπραξίας ΟΠΑΠ, Intralot, Scientific Games, που κέρδισε τον διαγωνισμό για τη 12ετή διαχείριση των Κρατικών Λαχείων, και του καταστατικού της υπό σύσταση εταιρείας που θα αναλάβει να «τρέξει» τα λαχεία.

Όπως, μάλιστα, επισημαίνουν, παραβιάζονται ακόμα και όροι του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ και γι' αυτό η συμφωνία μετόχων της υπό σύσταση εταιρείας δεν είχε τεθεί ολόκληρη υπ' όψιν του Ελεγκτικού Συνεδρίου το οποίο έλεγξε τη νομιμότητα του διαγωνισμού για τα Κρατικά Λαχεία.

Με βάση το καταστατικό της εταιρείας που πρόκειται να συσταθεί, ο ΟΠΑΠ (που κατέχει το 67% και βάζει αντίστοιχα το μεγαλύτερο μέρος από τα 190 εκατ. ευρώ) θα έχει 7 από τα 11 μέλη του διοικητικού συμβουλίου, αλλά για να μπορεί να παίρνει αποφάσεις θα χρειάζεται την ψήφο... οκτώ μελών!

Το ίδιο καταστατικό προβλέπει πως στη γενική συνέλευση των μετόχων (και ενώ, όπως αναφέρθηκε, ο ΟΠΑΠ κατέχει το 67%) χρειάζεται το 75% προκειμένου να περάσει ένα θέμα. Στην ουσία, οι δύο μέτοχοι μειοψηφίας έχουν δικαίωμα αρνησικυρίας (veto) στις σχετικές αποφάσεις που θα προτείνει η επικεφαλής της κοινοπραξίας και μέτοχος πλειοψηφίας.

Οι ενστάσεις

Οι αγοραστές του 33% του ΟΠΑΠ θεωρούν πως αυτές οι προβλέψεις παραβιάζουν όρους του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για τα Κρατικά Λαχεία, ο οποίος προέβλεπε πως ο επικεφαλής της κοινοπραξίας θα πρέπει να έχει τον πλήρη έλεγχο της διοίκησης. Επιπλέον, οι δύο μέτοχοι μειοψηφίας (που, σημειωτέον, δεν αύξησαν το ποσοστό τους όταν αποχώρησε η Lottomatica, αλλά αυξήθηκε μόνο το ποσοστό του ΟΠΑΠ) τοποθετούν σειρά γενικών διευθυντών στην «κοινή εταιρεία»

Η Emma Delta ζητά την κατάργηση όρων της συμφωνίας μετόχων της κοινοπραξίας που κέρδισε τον διαγωνισμό για τα Κρατικά Λαχεία, οι οποίοι προβλέπουν συμφωνίες προμήθειας μεταξύ της κοινής εταιρίεας που θα συσταθεί και των μετόχων αυτής (όπως προμήθεια τεχνολογικού εξοπλισμού, διάφορων υπηρεσιών, εκτύπωση ξυστών, κ.λπ.).

Ειδικότερα, θεωρεί πως ο ΟΠΑΠ δεσμεύεται για τίμημα επί προμηθειών χωρίς να είναι εκ των προτέρων γνωστά και συγκεκριμένα τα ακριβή αντικείμενα και τα παραδοτέα, οι όροι, οι προδιαγραφές κ.λπ. του εξοπλισμού ή των υπηρεσιών που θα αγοράσει η εταιρεία διαχείρισης των Κρατικών Λαχείων από τους μετόχους της.

Στην ουσία, υποστηρίζουν πηγές της αγοράς που έχουν γνώση της υπόθεσης, συμφωνήθηκε ένα τίμημα για τους δύο μετόχους μειοψηφίας στον ρόλο των προμηθευτών, χωρίς να υπάρχει καμία εξειδίκευση του αντικειμένου και καμία δέσμευση επί συγκεκριμένων προδιαγραφών των παραδοτέων ή για άλλες συνήθεις προβλέψεις και ρήτρες που διασφαλίζουν τον αγοραστή σε παρόμοιες συμβάσεις προμήθειας τέτοιας αξίας και σημασίας.

Οι νέοι ιδιοκτήτες του ΟΠΑΠ θεωρούν πως η νέα εταιρεία που θα συσταθεί για τη διαχείριση και τη λειτουργία των Κρατικών Λαχείων πρέπει να προχωρήσει η ίδια σε διαπραγματεύσεις και να συνάψει τις κατάλληλες και επωφελείς συμφωνίες με όρους και συνθήκες αγοράς.

Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουν, η εταιρεία που θα συσταθεί για τη διαχείριση των Κρατικών Λαχείων δεν μπορεί να υπογράψει συμβάσεις τέτοιου μεγέθους με συνδεδεμένα μέρη ή μετόχους χωρίς προηγούμενη έγκριση της γενικής συνέλευσης των μετόχων της.

Η βροχή εξώδικων

Άλλη άποψη έχουν οι δύο μέτοχοι μειοψηφίας (Intralot και SGI), οι οποίοι, κατά πληροφορίες, απειλούν με αποχώρηση από την κοινοπραξία που κέρδισε τον διαγωνισμό για τα Κρατικά Λαχεία και μη συμμετοχή τους στην καταβολή του αντίστοιχου τιμήματος από το σύνολο των 190 εκατ. ευρώ, αν πρώτα ο ΟΠΑΠ δεν επιτρέψει στην κοινή εταιρεία που θα συσταθεί να υπογράψει τις συμβάσεις προμήθειας πριν καν η κοινή εταιρεία υπογράψει τη σύμβαση παραχώρησης με το ΤΑΙΠΕΔ και απαιτηθεί η καταβολή της πρώτης δόσης του τιμήματος.

Δεν είναι τυχαίο ότι στον ΟΠΑΠ μιλούν για... βροχή εξωδίκων τόσο στη συγκεκριμένη υπόθεση όσο και στην υπόθεση του τεχνολογικού παρόχου.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, οι μέτοχοι μειοψηφίας στα λαχεία απαιτούν επίσης να τους παραχωρηθεί η δυνατότητα να σπάσουν τις συμβάσεις, δηλ. να μπορούν να τις ενεχυριάσουν ελεύθερα και έτσι να χρηματοδοτήσουν τη δική τους συμμετοχή στο κόστος απόκτησης (δηλαδή στα 190 εκατ. ευρώ) της 12ετούς εκμετάλλευσης των Κρατικών Λαχείων, και αυτό μάλιστα χωρίς την ανάγκη προηγούμενης έγκρισης από την κοινοπραξία, αλλά με απλή ενημέρωση!

Απαιτήσεις αυτού του είδους κάνουν στελέχη του ίδιου του οργανισμού να αναρωτιούνται μήπως είναι καλύτερα ο ΟΠΑΠ να ξεκαθαρίσει μια και καλή το τοπίο και να προχωρήσει μόνος του στην υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης για τα Λαχεία, όντας στην ουσία και ο μόνος που θα βάλει πραγματικά λεφτά με δικό του ρίσκο και δικές του εγγυήσεις, ενώ οι άλλοι δύο δεν θέλουν ή δεν μπορούν να βάλουν πραγματικά λεφτά και απαιτούν να τα βρουν με εγγύηση τις μελλοντικές πληρωμές από τις συμβάσεις προμήθειας προς την κοινή εταιρεία.

Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η άσχημη τροπή που λαμβάνει η υπόθεση των λαχείων θα μπορούσε να έχει προληφθεί. Έγκαιρα το Euro2day.gr είχε καταγράψει ότι ο διαγωνισμός ακολούθησε στρεβλή πορεία, ενώ είχε αποκαλύψει και το παρασκήνιο των εξελίξεων και των προβλημάτων που οδήγησαν στην αποχώρηση της Lottomatica από την κοινοπραξία.

Εκ των υστέρων αλλαγές στη σύμβαση για τεχνολογικό πάροχο

Η σκληρή στάση της Emma Delta στηρίζεται επίσης και στις πληροφορίες ότι τα σχέδια των συμβάσεων για τον νέο τεχνολογικό πάροχο που εγκρίθηκαν από την πρόσφατη γενική συνέλευση του ΟΠΑΠ (με το ΤΑΙΠΕΔ να απέχει από την ψηφοφορία...) έχουν υποστεί εκ των υστέρων σημαντικές μεταβολές και τροποποιήσεις. Κι όλα αυτά ενώ η Emma Delta είχε ήδη πριν από την κατακύρωση του διαγωνισμου καταγράψει τις έντονες αντιρρήσεις της για τη συγκεκριμένη συμφωνία με σκληρότατο εξώδικο.

Παρόλο που ο σχετικός διαγωνισμός για τον νέο τεχνολογικό πάροχο απαγόρευε ρητά οποιαδήποτε ουσιώδη τροποποίηση ή παρέκκλιση από τα σχέδια συμβατικών κειμένων του διαγωνισμού, διαφαίνεται ότι μέσω σειράς τροποποιήσεων που έγιναν τόσο πριν όσο και (κυρίως) μετά τη γενική συνέλευση, διευκολύνεται και ευνοείται ακόμα περισσότερο η Intralot, ιδίως σε σχέση με ρήτρες και penalties για παράβαση των όρων του διαγωνισμού.

Μέσω των επεκτάσεων, άλλωστε, το συνολικό όφελος για την Intralot είναι πολύ μεγαλύτερο των 109,8 εκατ. ευρώ που προβλέπει η σύμβαση για τον τεχνολογικό πάροχο. Το σχέδιο προβλέπει πως η Intralot θα υπογράψει μια σύμβαση υλοποίησης του νέου τεχνολογικού συστήματος που θα έχει διάρκεια επτά μηνών από την υπογραφή της έναντι τιμήματος 29,5 εκατ. ευρώ (συν ΦΠΑ).

Ταυτόχρονα, θα υπογραφεί και σύμβαση υποστήριξης για τη λειτουργία του νέου συστήματος συνολικής διάρκειας πέντε ετών (3ετής παροχή υπηρεσιών και υποστήριξη για 18 μήνες στην περίπτωση όπου ο ΟΠΑΠ αποφασίσει να αλλάξει προμηθευτή στο τέλος της σύμβασης με την Intralot). Το συνολικό ύψος της δεύτερης σύμβασης είναι, ως γνωστόν, 79,25 εκατ. ευρώ (συν ΦΠΑ) και θα καταβάλλεται σε μηνιαίες δόσεις.

Επιπρόσθετα, όμως, θα τεθεί σε ισχύ και συμφωνία (μνημόνιο «Σπανουδάκη») η οποία υπεγράφη το 2011 και αφορά τη συντήρηση των τερματικών.

Η αξία της για την υποχρεωτική περίοδο των δύο ετών φτάνει τα 46 εκατ. ευρώ και μπορεί να φτάσει τα 109 εκατ. στην πενταετία. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι ο ΟΠΑΠ πληρώνει σχεδόν 15 εκατ. ετησίως για τη συντήρηση των Τερματικών Αυτόνομης Χρήσης (ΤΑΧ), τα οποία ουσιαστικά δεν χρησιμοποιούνται και αποτελούν σύμφωνα με ανθρώπους της αγοράς «εμπορική αποτυχία και λανθασμένη επιλογή που αποσκοπούσε στο να περάσει σταδιακά η Intralot παιχνίδια τύπου slots από την πίσω πόρτα». Το πρόβλημα με τα ΤΑΧ πιστοποιείται και από πρόσφατη επιστολή των πρακτόρων του ΟΠΑΠ, η οποία εκφράζει τα σοβαρά παράπονά τους σχετικά με αυτά.

Τέλος, οι συμβάσεις τεχνολογικού παρόχου ουσιαστικά αναθέτουν στην Intralot το σύστημα για τα παιχνίδια στο διαδίκτυο (παρόλο που ο ΟΠΑΠ κατέληξε στην επιλογή της GTECH) και επίσης αναθέτουν στην ίδια κρίσιμα συστήματα (π.χ. κάρτα παίκτη) που συνδέονται με τα VLTs και κάθε νέο παιχνίδι.

Εν ολίγοις, αναφέρει στέλεχος της αγοράς, «προκύπτουν σημαντικά ζητήματα, με στρατηγική σημασία όχι μόνον για τα οικονομικά του οργανισμού, που βρίσκονται σε κατηφορική πορεία, αλλά και για την ευχέρεια του νέου αγοραστή να υλοποιήσει σύμφωνα με δικά του κριτήρια την επέκταση στους νέους τομείς των videolotto και του On line Gaming. Αν δεν βρεθεί συναίνεση, δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς θα προχωρήσει η υλοποίηση της συμφωνίας για την ιδιωτικοποίηση».