Οι τρεις άξονες του «κοινωνικού πακέτου» της ΔΕΘ

Ένα γενναίο μίγμα οικονομικών μέτρων, με αυξήσεις μισθών και μείωση εισφορών, περιλαμβάνει το πακέτο που κατέθεσε στο Μαξίμου το υπουργείο Εργασίας και φαίνεται πως «έκλεισε», προκειμένου να το συμπεριλάβει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στις πρώτες μετα-μνημονιακές εξαγγελίες από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Στο προσκήνιο παραμένει βέβαια η «διάσωση των συντάξεων», όμως φαίνεται πως μέχρι την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού το Νοέμβριο, το θέμα θα παραμείνει ανοικτό.

Η απόφαση για την ακύρωση του μέτρου που η ίδια η κυβέρνηση ψήφισε το 2017, για να κλείσει η 3η αξιολόγηση, θεωρείται ειλημμένη και πλέον, οι συσκέψεις στο Μαξίμου αφορούν τον τρόπο που θα διαχειριστεί το θέμα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Αν δηλαδή θα το ανακοινώσει ευθέως από το βήμα της ΔΕΘ ή θα αρκεστεί στις έμμεσες αναφορές, αντίστοιχες με αυτές που επιδίδονται το τελευταίο διάστημα όλα τα κυβερνητικά και κομματικά στελέχη.

Οι αντιδράσεις του ΔΝΤ, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν προβληματίζουν τα κυβερνητικά στελέχη, που δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι οι θέσεις του Ταμείου είναι γνωστές και δεν πρόκειται να οδηγήσουν σε αναδίπλωση από την προειλημμένη απόφαση της κυβέρνησης σε κεντρικό επίπεδο. Αντίθετα, έντονες είναι και θα είναι οι διεργασίες για να πεισθούν στο σύνολό τους οι Ευρωπαίοι εταίροι -που είναι άλλωστε υπεύθυνοι για την ενεργοποίηση των υπό αίρεση μέτρων για το χρέος, αλλά και για τα μηνύματα που στέλνονται στις αγορές- ότι το μέτρο δεν είναι αναγκαίο όχι μόνο για το 2019 αλλά και για τα επόμενα χρόνια.

Στο 13,3% οι εισφορές για 1,4 εκατ. μη μισθωτούς

Στον αντίποδα, φαίνεται πως «κλειδώνει» η απόφαση για δραστική μείωση κατά 33% των εισφορών για κύρια ασφάλιση που πληρώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες.

Οπως έγραψε η «Καθημερινή», η πρόταση του υπουργείου Εργασίας που φαίνεται πως προκρίνεται είναι η θεσμοθέτηση εισφορών για κύρια ασφάλιση στο 13,3% από 20% που είναι σήμερα, ήτοι αντίστοιχες με αυτές που καταβάλλουν οι εργοδότες.

Πρόκειται για μείωση κατά 6,67 ποσοστιαίες μονάδες, που μεταφράζεται σε ελάφρυνση της τάξης του 25%, αν συνυπολογιστούν και οι εισφορές 6,95% για ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Βάσει των εισηγήσεων, η μείωση θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2019.

Μεταξύ των προτάσεων που έχουν κατατεθεί από το υπουργείο Εργασίας, συγκαταλέγεται και αυτή της κατάργησης της εισφοράς για εφάπαξ και επικούρηση σε περίπου 200.000 κυρίως επιστήμονες αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι άλλωστε δεν έχουν λάβει ειδοποιητήρια από το 2017. Στη θέση τους δεν αποκλείεται -εφόσον η πρόταση εγκριθεί- να θεσμοθετηθεί ένα ενιαίο ποσό, ίδιο για όλους, το οποίο θα καταβληθεί σε δόσεις.

Το δημοσιονομικό κόστος των μέτρων αναμένεται να καλυφθεί από τον δημοσιονομικό χώρο που εκτιμάται ότι θα υπάρξει και που ενδέχεται να ξεπεράσει τα 750 εκατ. ευρώ. Εκτιμάται δε ότι θα είναι σημαντικά περιορισμένο και δεν θα ξεπεράσει τα 150 εκατ. ευρώ.

Και αυξήσεις μισθών

Οι αυξήσεις μισθών, είτε στις κατώτατες αμοιβές, είτε με τις κλαδικές συμβάσεις, είτε με την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, καταλαμβάνουν, τέλος, ένα πολύ μεγάλο μέρος στο πακέτο των εξαγγελιών που θα πραγματοποιηθούν από το βήμα της ΔΕΘ.

Παρά τις έντονες αντιδράσεις των ξένων, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, που λαμβάνουν οι νέοι κάτω των 25 ετών. Μάλιστα, δεν αποκλείεται η αύξηση του κατώτατου να είναι τελικά μικρότερη από την αρχικώς προβλεπόμενη, προκειμένου να «κουμπώσουν» τα δύο μέτρα. Χθες, η αρμόδια υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου, σε συνέντευξή της στην «Αυγή» ξεκαθάρισε τις κυβερνητικές προθέσεις, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «ο νέος αυξημένος κατώτατος μισθός θα ισχύει χωρίς ηλικιακές διακρίσεις». Επανέλαβε δε ότι η διαδικασία για την αύξηση θα ξεκινήσει άμεσα και θα διαρκέσει τέσσερις μήνες.

Συνεπώς, η πρώτη μεταμνημονιακή αύξηση στον κατώτατο μισθό εκτιμάται ότι θα εφαρμοστεί στις αρχές του 2019. Πάντως, ενώ αρχικά υπήρχαν εισηγήσεις και μελέτες που έδειχναν ότι η οικονομία «αντέχει» αυξήσεις κοντά στο 5%, ήτοι κάτι λιγότερο από 30 ευρώ, δεν αποκλείεται η αύξηση τελικά να είναι μικρότερη, καθώς θα συνδυασθεί με την κατάργηση του υποκατώτατου, που αφορά περίπου το 7% των εργαζόμενων στον ιδιωτικό τομέα.

Οι συμβάσεις

Χθες άλλωστε υπεγράφη και η υπουργική απόφαση που επεκτείνει τέσσερις κλαδικές συμβάσεις στο σύνολο των περίπου 75.000 εργαζόμενων που απασχολούνται στους κλάδους των ταξιδιωτικών και τουριστικών γραφείων, των τραπεζών, των πρακτορειακών καθώς και των ναυτιλιακών επιχειρήσεων όλης της χώρας. Αμέσως μετά την υπογραφή, οι περίπου 75.000 εργαζόμενοι θα πρέπει να αμείβονται με βάση τα όσα προβλέπουν οι κλαδικές τους συμβάσεις. Υπολογίζεται ότι η επέκταση θα έχει θετική επίδραση σε χιλιάδες εργαζόμενους, περίπου στο 1/4 των ατόμων που απασχολούνται στους συγκεκριμένους κλάδους.

Μάλιστα, την Πέμπτη αναμένεται να προχωρήσει η διαδικασία και για τους εργαζόμενους σε ξενοδοχεία και μεταλλεία - λιγνιτωρυχεία. Ήδη από την περασμένη Παρασκευή ζητήθηκαν στοιχεία προκειμένου να κινηθούν οι διαδικασίες ελέγχου και εν συνεχεία επέκτασης της δεύτερης ομάδας κλαδικών συμβάσεων. Στόχος του υπουργείου είναι έως το τέλος της εβδομάδας και πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης στη Θεσσαλονίκη, να έχουν επεκταθεί συμβάσεις που θα αφορούν έναν σημαντικό αριθμό εργαζομένων.

Το εγχείρημα δεν είναι εύκολο καθώς ιδιαίτερα στον κλάδο του τουρισμού, για τους εργαζόμενους οι οποίοι σήμερα δεν καλύπτονται από τη σύμβαση που έχει υπογραφεί, οι αυξήσεις που θα πρέπει να δοθούν είναι σημαντικές και ήδη προκαλούν αντιδράσεις από τους εργοδότες.

Όπως αντιδράσεις έχουν εκδηλωθεί και από κάποιους εκπροσώπους των ευρωπαϊκών θεσμών, οι οποίοι επισημαίνουν ότι η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού παράλληλα με τις ενέργειες του υπουργείου Εργασίας για επίσπευση της αύξησης του κατώτατου μισθού αλλά και μαζική επέκταση κλαδικών συμβάσεων με πιθανές αυξήσεις σε ομάδες εργαζομένων ακόμη και πάνω από 250 ευρώ, αφενός δίνουν κακό μήνυμα στις αγορές, αφετέρου, λειτουργούν κόντρα σε κορυφαία μακροοικονομικά μεγέθη, όπως η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα.