«Παζάρι» ΔΕΠΑ - Gazprom εν μέσω ελληνορωσικής κρίσης

Διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και την Gazprom για το φυσικό αέριο, στη διακεκαυμένη ζώνη των ελληνορωσικών σχέσεων, βρίσκονται σε εξέλιξη.

Εδώ και περίπου έξι μήνες, σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, η νέα διοίκηση της δημόσιας επιχείρησης έχει ξεκινήσει απόπειρες συζητήσεων με τους εκπροσώπους του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού που προμηθεύει μέσω του ελληνοβουλγαρικού αγωγού (σημείο εισόδου το Σιδηρόκαστρο) περίπου το 60% των ποσοτήτων που έχει ανάγκη η ελληνική αγορά. Με τη σύμβαση που έχουν οι δύο εταιρίες να λήγει το 2026, η ηγεσία της ΔΕΠΑ στις αρχές της χρονιάς προσέγγισε την Gazprom σε επίπεδο γνωριμίας και τον τελευταίο περίπου ένα μήνα στο τραπέζι έχουν πέσει θέματα που διέπουν την πολυετή σχέση των δύο επιχειρήσεων.

Όπως αναφέρουν πηγές του Euro2day.gr, οι πρώτες συζητήσεις έχουν ανοίξει και για το θέμα της επιμήκυνσης της σύμβασης, η οποία λήγει σε οκτώ χρόνια. Να θυμίσουμε ότι η ρωσική εταιρία παραδίδει ποσότητες στην Ελλάδα από το 1996.  Παράλληλα η ΔΕΠΑ, με αφορμή την πρόσφατη συμφωνία «Μυτιληναίου» - Gazprom για απευθείας προμήθεια φυσικού αερίου, έχει θέσει στους Ρώσους ζήτημα να μπορεί να πουλά με τη σειρά της ποσότητες και εκτός συνόρων, σε άλλες αγορές. Οι επαφές της δημόσιας εταιρίας με τους εκπροσώπους του ενεργειακού κολοσσού αναμένεται να πυκνώσουν, λένε οι πληροφορίες, καθώς φαίνεται να έχει βρεθεί το πλαίσιο των συζητήσεων.

Οι πιέσεις για τον «Ποσειδών»

Σύμφωνα με πηγές του Euro2day.gr, το αρνητικό κλίμα των τελευταίων ημερών στις διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας - Ρωσίας δεν έχει φανεί μέχρι στιγμής να επηρεάζει τις διαπαγματεύσεις ΔΕΠΑ - Gazprom. Άλλωστε οι δύο εταιρίες μαζί με την ιταλική Edison προωθούν και το επενδυτικό σχέδιο του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου «Ποσειδών», το οποίο θα αποτελεί τη συνέχεια της Turkish Stream και αποσκοπεί στη μεταφορά ποσοτήτων από 12 έως 15 δισ. κυβικά μέτρα στη γειτονική Ιταλία. Για την κατασκευή του αγωγού μεγάλο ενδιαφέρον έχει η Ιταλία καθώς επιδιώκει να αποκτήσει εναλλακτική δίοδο προμήθειας του αερίου της Gazprom, πέραν του αγωγού που φτάνει στα βόρεια σύνορά της και έρχεται μέσω Ουκρανίας.

Πληροφορίες θέλουν τη Μόσχα μέσω διπλωματικών πηγών να εκφράζει σε αρμόδιους Έλληνες αξιωματούχους την ενόχλησή της για την προώθηση ενεργειακών σχεδίων που υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον, όπως ο πλωτός σταθμός επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU), ανοικτά της Αλεξανδρούπολης. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, από την πλευρά της η Αθήνα υπενθύμισε το μνημόνιο συνεργασίας ΔΕΠΑ - Edison - Gazprom το 2017 για την υλοποίηση του αγωγού «Ποσειδών».

ΔΕΠΑ και Edison δηλώνουν αποφασισμένες  να τρέξουν τον αγωγό που θα ξεκινά από τους Κήπους του Έβρου και θα καταλήγει στο Οτράντο της Ιταλίας. Κι αυτό φάνηκε άλλωστε και από τις κινήσεις τους, που εκδηλώθηκαν στις αρχές του Ιουνίου, ζητώντας την αδειοδότησή του από τις αρμόδιες ρυθμιστικές και ευρωπαϊκές αρχές.

Πού πουλά η Gazprom

Η ΔΕΠΑ αγοράζει φυσικό αέριο από την Gazprom σε ποσότητες της τάξης των 2 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως. Ο ενεργειακός κολοσσός πουλά και στον όμιλο Κοπελούζου άλλο 1 δισ. κυβικά μέτρα, ενώ πολύ χαμηλότερες είναι οι ποσότητες που συμφώνησε πρόσφατα να προμηθεύεται η «Mυτιληναίoς».

Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΕΣΦΑ, το 2017 από το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου (Σιδηρόκαστρο, Κήποι, Ρεβυθούσα) διακινήθηκαν ποσότητες 4,6 δισ. κυβικών μέτρων. Επρόκειτο για μία χρονιά-ρεκόρ, με υψηλή ζήτηση στην εγχώρια αγορά.

Οι εισαγωγές φυσικού αερίου, σύμφωνα πάντα με τον ΔΕΣΦΑ, προήλθαν το 2017 κατά 58,76% από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα (έναντι 64,82% το 2016), κατά 12,39% από τα ελληνοτουρκικά σύνορα (έναντι 15,83% το 2016) και κατά το υπόλοιπο 28,85% ως ΥΦΑ από τη Ρεβυθούσα (έναντι 19,35% το 2016).  Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΑ εκτός από τη σύμβαση προμήθειας που έχει με την Gazprom, έχει και με την τουρκική Botas (ελληνοτουρκικός αγωγός) και με τη Sonatrach της Αλγερίας για προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).

Οι λεπτές ισορροπίες

Πηγές αναφέρουν πως οι τιμές των ποσοτήτων που εισάγονται στην Ελλάδα από τη Ρωσία είναι από τις πλέον χαμηλές στην Ε.Ε. Από την άλλη πλευρά, η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου TAP, από τον οποίο η ΔΕΠΑ έχει συμφωνήσει με τους μετόχους του να προμηθεύεται επίσης ποσότητες της τάξης του 1 δισ. κυβικών μέτρων όταν θα λειτουργήσει μετά το 2020, δημιουργούν ένα ανταγωνιστικό καλάθι τιμών για τη δημόσια επιχείρηση. Και αυτό είναι ένα διαπραγματευτικό ατού στα χέρια της ΔΕΠΑ.

Ωστόσο, όπως έχουν δείξει στο παρελθόν τόσο η Μόσχα όσο και η Gazprom, όταν βλέπουν τα συμφέροντά τους να μην εξυπηρετούνται, απαντούν δια της ηχηρής… αποχώρησής τους. Και ο λόγος για τις περιπτώσεις της προηγούμενης αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ, όταν η Gazprom δεν εμφανίστηκε για την υποβολή δεσμευτικής προσφοράς, αλλά και των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης και του δικτύου αγωγών φυσικού αερίου South Stream. Οι Ρώσοι απλά τα εγκατέλειψαν, όταν είδαν τις εμπλεκόμενες χώρες των Βαλκανίων να ανακαλύπτουν εμπόδια στην υλοποίησή τους.