Μπαράζ ρυθμίσεων για 300.000 «κόκκινα» στεγαστικά

Σε μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις «κόκκινων» και προβληματικών ως προς τον χρόνο καθυστέρησης στεγαστικών δανείων προχωρούν η μία μετά την άλλη οι τράπεζες, με αυστηρά όμως εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και προειδοποιούν πως όσοι δεν ρυθμίσουν, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να έρθουν αντιμέτωποι με τον πλειστηριασμό.

Οι δανειολήπτες που δυνητικά μπορούν να πάρουν ρύθμιση εκτιμώνται στις 300.000 χιλιάδες: 100.000 έχουν στεγαστικό σε «βαριά» καθυστέρηση, δηλαδή πάνω από 1 χρόνο και βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση ενώ και περίπου 200.000 αδυνατούν -3 μήνες και άνω- να πληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις τους.

«Κούρεμα» του δανείου που μπορεί να φθάσει και το 40% δίνουν οι τράπεζες μόνο σε όσους δανειολήπτες στεγαστικού συγκεντρώνουν τις εξής προϋποθέσεις:

- Δεν διαθέτουν κανένα ακίνητο περιουσιακό στοιχείο.
- Αποδεικνύουν ότι τα εισοδήματά τους είναι χαμηλά. 
- Δεν προβλέπεται βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης σε βάθος 3ετίας σε πρώτο στάδιο, ενδεχομένως και για περισσότερο (σ.σ. λόγω ηλικίας, προοπτικών κλάδου εργασίας κ.λπ.).
- Το δάνειο έχει καταγγελθεί, δηλαδή βρίσκεται ένα βήμα πριν τον πλειστηριασμό. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτού του τύπου προκρίνεται και η λύση της εθελοντικής παράδοσης του ακινήτου από τον δανειολήπτη στην τράπεζα.

Κούρεμα υπό όρους

Από τα 22 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια, περίπου 9 δισ. ευρώ ανήκουν σε 100.000 δανειολήπτες. Τα μισά από αυτά τα δάνεια δεν εξυπηρετούνται πάνω από 1 χρόνο και τα υπόλοιπα είτε παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση στην καθυστέρηση (πάνω από 6 μήνες) είτε έχουν ρυθμιστεί και απορρυθμίζονται εκ νέου. Οι τύποι ρυθμίσεων για τα εν λόγω δάνεια είναι:

* «Split and Freeze»: Εάν το δάνειο είναι 150.000 ευρώ και η σημερινή εμπορική αξία του ακινήτου 90.000 ευρώ, τότε σπάει σε δύο μέρη. Ο δανειολήπτης καλείται να συνεχίσει να αποπληρώνει τις 90.000 ευρώ με καλύτερους όρους (ύψος δόσης, επιμήκυνση) και οι υπόλοιπες 60.000 ευρώ παγώνουν -χωρίς εκτοκισμό- έως και 15 έτη. Εάν ο δανειολήπτης είναι συνεπής, κάθε τέλος του χρόνου παίρνει -ανάλογα πάντα τα οικονομικά του- κούρεμα ενός ποσοστού από 4% έως και 8% στο παγωμένο ποσό. Στο τέλος της περιόδου, αν δεν έχουν αποκατασταθεί τα εισοδήματά του, μπορεί να διαγραφεί όλο το παγωμένο μέρος του δανείου.

* Εθελοντική παράδοση: Στην περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν διαθέτει εισόδημα και κανένα ακίνητο, τότε υπάρχουν οι οριστικές λύσεις διευθέτησης όπως η εθελοντική παράδοση του ακινήτου στην τράπεζα και η πώληση του ακινήτου.

Χωρίς κούρεμα

Η βεντάλια των ρυθμίσεων που δίνουν οι τράπεζες είναι διαφορετική για περίπου 200.000 δανειολήπτες, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους, ωστόσο διαθέτουν εισόδημα ή έχουν και ακίνητη περιουσία. Στη συγκεκριμένη κατηγορία δεν προβλέπεται κούρεμα της οφειλής, τουλάχιστον όχι στην αρχική συμφωνία ρύθμισης. Οι μακροχρόνιες ρυθμίσεις για τη συγκεκριμένη ομάδα δανειοληπτών είναι:

- Διαχωρισμός οφειλής (split and balance): Δεν προβλέπει κούρεμα. Το δάνειο σπάει σε δύο μέρη, ανάλογα με το τι ποσοστό του μπορεί να εξυπηρετήσει ο δανειολήπτης με βάση τα εισοδήματά του και την έξτρα ακίνητη περιουσία που διαθέτει. Το ένα μέρος εξοφλείται κανονικά, το άλλο «παγώνει» από 3 έως και 5 χρόνια, όποτε και γίνεται επανεξέταση της οικονομικής κατάστασης του δανειολήπτη. Το τι θα γίνει και πώς θα αποπληρωθεί το παγωμένο κομμάτι συμφωνείται εξαρχής μεταξύ του δανειολήπτη και της τράπεζας. Στην περίπτωση που διαθέτει άλλα ακίνητα, θα κληθεί να πουλήσει κάποιο από αυτά για να το αποπληρώσει.

- Επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου έως και 15 χρόνια. Προβλέπεται όταν τα εισοδήματα του δανειολήπτη έχουν μεν πληγεί, ωστόσο υφίστανται. Επίσης, δίνεται σε δανειολήπτες που μπορούν να αποδείξουν ότι η επιχείρηση στην οποία εργάζονται, καθυστερεί να τους πληρώσει και έχει μείνει πίσω κάποιους μήνες στην καταβολή της μισθοδοσίας.