Εργαζόμενοι Ταμείων: «Μαγική εικόνα» το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ

Έλλειμμα κοντά στο 1 δισ. ευρώ, αντί πλεονάσματος βλέπει στον ΕΦΚΑ, για το 2017 η Ομοσπονδία Εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία (ΠΟΠΟΚΠ).

Κατά τη διάρκεια του τακτικού συνεδρίου τους, οι εργαζόμενοι παρουσίασαν στοιχεία και για το ύψος των νέων συντάξεων, αλλά και για τις επερχόμενες περικοπές, δείχνοντας ότι οι απώλειες για τους συνταξιούχους, παλαιούς και νέους ξεκινούν από 77 ευρώ και αυξάνονται σημαντικά, κατά περίπτωση.

“Πονοκέφαλο” προκαλούν και οι εκκρεμείς συντάξεις. Βάσει των στοιχείων της ΠΟΠΟΚΠ, οι κύριες συντάξεις που εκκρεμούν ανέρχονται σε 77.492 και οι επικουρικές συντάξεις σε 91.855. Για πολλές κατηγορίες με παράλληλο χρόνο ασφάλισης, πολλαπλή ασφάλιση σε δύο εργοδότες, ή εργαζόμενοι σε ΝΠΔΔ, διαδοχική ασφάλιση, καθώς και συντάξεις θανάτου από εργατικό ατύχημα δε έχει «ανοίξει» το λογισμικό και δεν μπορούν ακόμη να υπολογιστούν.

Μιλώντας στο συνέδριο ο πρόεδρος της ΠΟΠΟΚΠ Αντώνης Κουρούκλης επεσήμανε πως παρά τον «βομβαρδισμό» δηλώσεων τόσο από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας όσο και από τη Διοίκηση του ΕΦΚΑ, σχετικά με το πλεόνασμα του ΕΦΚΑ ύψους 1,52 δισ. ευρώ, στην πραγματικότητα η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Το έλλειμμα του ταμείου προσεγγίζει το 1 δισ. ευρώ.

Ο τρόπος που τα επίσημα στοιχεία αποτελούν μαγική εικόνα, είναι σύμφωνα με τον κ. Κουρούκλη το γεγονός ότι, το υπερ-ταμείο χρηματοδότησε την έκδοση των εκκρεμών συντάξεων με τα χρήματα από τη δανειακή σύμβαση για τα ληξιπρόθεσμα με αποτέλεσμα να μην χρησιμοποιήσει τα χρήματα της κρατικής χρηματοδότησης που είχαν υπολογιστεί για αυτό τον σκοπό.

Επεσήμανε μάλιστα ότι, οι τακτικές εισφορές εργοδοτών και εργαζόμενων είναι σημαντικά αυξημένες σε σχέση με το 2016, όταν και είχαν κατακρημνιστεί, δεν απέχουν όπως από το επίπεδο των εισφορών του 2015.

Αναλυτικά, οι τακτικές εισφορές εργοδότη υπερβαίνουν κατά 415 εκατ. αυτές του 2016 αλλά είναι περίπου ίσες μ’ αυτές του 2015. Αντίστοιχα, λίγο πάνω από τα 100 εκατ. ευρώ είναι οι τακτικές εισφορές ασφαλισμένων του 2017 σε σχέση με το 2015.

Στο “ταμείο” του ΕΦΚΑ μπήκαν επίσης, το 2017 επιπλέον 692 εκατ. ευρώ ως κρατική χρηματοδότηση - εισφορά του δημοσίου ως εργοδότης, ενώ οι εισφορές αυτοαπασχολούμενων είναι αυξημένες κατά 90 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2016 και κατά 398 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2015.

Σωρευτικά, το καθαρό αποτέλεσμα διαμορφώνεται θετικό, περίπου στα 1,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων όμως το 1,1 δισ. αφορά κρατική χρηματοδότηση. Απομένουν λοιπόν μόνο 600 εκατ. εκ των οποίων τα 500 εκατ. είναι αύξηση που ουσιαστικά προέρχεται από το πρώην ΙΚΑ το οποίο επανήλθε στα δεδομένα του 2015 και τα υπόλοιπα προέρχονται από εισφορές αυτοαπασχολούμενων, έσοδα από ρυθμίσεις και έσοδα από αξιοποίηση κινητής και ακίνητης περιουσίας.

“Επομένως κανένας ΕΦΚΑ και καμιά έστω υποτυπώδης δομική αλλαγή ή παρέμβαση – κυρίως στο πρώην ΙΚΑ – δεν δικαιολογεί ούτε συνδέεται με το πλεόνασμα” δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Κουρούκλης για να προσθέσει ότι “θεωρητικά θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για περιορισμό του προϋπολογιζόμενου ελλείμματος περίπου στα 150 εκατ. Άρα μας λείπει περίπου 1 δισ. για να επιβεβαιωθεί η θέση του υπουργείου για το πλεόνασμα των 754 εκατ. ευρώ”....

Αλλά και στο κομμάτι των δαπανών, τη μερίδα του λέοντος κλήθηκαν και καλούνται να πληρώσουν οι συνταξιούχοι. Συγκεκριμένα, υπήρξε μείωση της δαπάνης για συντάξεις γήρατος κατά 537 εκατ. ευρώ, για συντάξεις αναπηρίας κατά 26 εκατ. ευρώ και για συντάξεις χηρείας κατά 19 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα 145 εκατ. αφορούν κυρίως σε μειώσεις παροχών επικουρικής και πρόνοιας ΕΦΚΑ, παροχών σε χρήμα κλπ και λιγότερο σε μείωση λοιπών δαπανών.

Η βασική όμως παρατήρηση αφορά στο γεγονός (τρικ) ότι προϋπολογιζόμενη δαπάνη για συντάξεις ύψους 582 εκατ:

1. Δεν επιβάρυνε τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ και αθροίστηκε στο πλεόνασμα του 2017 αφού αντίστοιχα,

2. Δεν μεταφέρθηκε και δεν επιβάρυνε τον προϋπολογισμό του 2018, επειδή ο κύριος όγκος των συντάξεων που αντιστοιχούσαν στο συγκεκριμένο ποσό καταβλήθηκαν τελικά εντός του 2017 από την Έκτακτη Επιχορήγηση.

Πρόκειται για επιχορήγηση στα πλαίσια του προγράμματος εξόφλησης εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης. Από το συνολικό ποσό των 885 εκατ. το 2017 εγγράφηκαν περίπου 645 εκατ, πληρώθηκαν συντάξεις ύψους 484 εκατ. και περίπου 160 εκατ. μεταφέρθηκαν στο 2018.

Αντί δηλαδή με την έκτακτη επιχορήγηση να καταβάλλουν ένα μεγάλο αριθμό επιπλέον, συντάξεων από το στοκ των καθυστερούμενων, σύμφωνα με τον κ. Κουρούκλη, κατέβαλλαν μόνο αυτές που έτσι κι αλλιώς θα εκδίδονταν εντός του 2017 – «βαφτίζοντας» ένα μέρος ληξιπρόθεσμες – και οι οποίες θα πληρώνονταν από τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ και όχι από τον τακτικό προϋπολογισμό!

Οι περικοπές

Βαρύς είναι ο λογαριασμός που καλούνται να πληρώσουν μάλιστα, οι συνταξιούχοι. Σύμφωνα με την ΠΟΠΟΚΠ, η προσωπική διαφορά που προκύπτει από τον επανυπολογισμό των συντάξεων στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα κυμαίνεται από 77 ευρώ και κλιμακώνονται ανάλογα. Μεγάλες είναι οι περικοπές που αναμένονται στους πρώην συνταξιούχους του ΤΕΒΕ. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα συνταξιούχου με χρόνο ασφάλισης 24 έτη και 10 μήνες, ο οποίος λαμβάνει σήμερα μικτή σύνταξη 552,37 ευρώ, εμφανίζει προσωπική διαφορά 76.99 ευρώ που αντιστοιχεί σε ποσοστό 18%. Η νέα του μικτή σύνταξη από το 2019 θα είναι 475.38 ευρώ.

Άλλος, πρώην ελεύθερος επαγγελματίας με χρόνο ασφάλισης 17 έτη και 9 μήνες, ο οποίος σήμερα εισπράττει 808,83 ευρώ μικτά, εμφανίζει προσωπική διαφορά 299,44. Η μείωση 18% που θα υποστεί το 2019 αντιστοιχεί σε 145.99 ευρώ. Έτσι η νέα του σύνταξη θα μειωθεί στα 663,24 ευρώ μικτά.

Δραματικές είναι οι περικοπές και στις συντάξεις χηρείας. Για παράδειγμα αν η σύνταξη του θανόντος ήταν 1354,94 μικτά, η χήρα θα ελάμβανε με το προηγούμενο καθεστώς σύνταξη χηρείας 948,45 ευρώ. Με το νέο σύστημα λαμβάνει 485,81 ευρώ.

Τέλος, μεγάλες απώλειες έχουν και οι νέοι συνταξιούχοι, καθώς λόγω του νόμου Κατρούγκαλου η σύνταξή τους είναι πολύ χαμηλή. Έτσι, για παράδειγμα ασφαλισμένος του ΙΚΑ στην 28η κλάση (11.604 ένσημα) με το προηγούμενο καθεστώς θα ελάμβανε σύνταξη 1843,95 ευρώ μικτά, με το νέο καθεστώς λαμβάνει 1405,57. Η μείωση ανέρχεται σε 438,38 ευρώ.

Η απάντηση του υπ. Εργασίας

Η ηγεσία της ΠΟΠΟΚΠ επιχειρεί να διαστρεβλώσει την αλήθεια για τη θετική πορεία του ΕΦΚΑ και την πλεονασματική λειτουργία του δημόσιου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Στην προσπάθειά της αυτή αμφισβητεί τη Διεύθυνση Οικονομικών του ΕΦΚΑ, τη Διεύθυνση Οικονομικών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών, την Εθνική Στατιστική Αρχή και την EUROSTAT. Με ένα άνευ προηγουμένου αφήγημα δημιουργικής λογιστικής, η ΠΟΠΟΚΠ υποστηρίζει πως ο ΕΦΚΑ δεν είχε πλεόνασμα αλλά έλλειμμα το 2017.

Σημειώνεται ότι η ανεξάρτητη Ελληνική Στατιστική Αρχή έλεγξε όλα τα στοιχεία του δημοσιονομικού αποτελέσματος του ΕΦΚΑ και των άλλων Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και δημοσιοποίησε στις 23/4/2018 τα Δημοσιονομικά Στοιχεία του 2017, τα οποία και αποδέχτηκε η EUROSTAT.

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης είχαν πλεόνασμα 2.937 εκατ. ευρώ το 2017, κατά 921 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με το 2016 και 3.489 εκατ. ευρώ περισσότερα από το 2015. Στο πλεόνασμα αυτό συνέβαλε καθοριστικά ο ΕΦΚΑ όχι μόνο πετυχαίνοντας πλεόνασμα ο ίδιος ως φορέας, αλλά ενισχύοντας σημαντικά τα έσοδα και των υπολοίπων φορέων μέσω της βελτίωσης της είσπραξης των συνεισπραττόμενων εισφορών ΕΟΠΥΥ, ΟΑΕΔ, ΕΤΕΑΕΠ.

Το πλεόνασμα είναι το καθαρό αποτέλεσμα της μεταρρύθμισης του Ασφαλιστικού, της αύξησης της απασχόλησης, της βελτίωσης της εισπραξιμότητας και της καλύτερης διαχείρισης που γίνεται υπό το νέο Ενιαίο Φορέα, ταυτόχρονα με την καταβολή δεκάδων χιλιάδων συντάξεων που παρέμεναν, για πολλά χρόνια, στα συρτάρια από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.

Οι ελάχιστοι που έχουν απομείνει να αμφισβητούν την ύπαρξη των πλεονασμάτων, προφανώς υπηρετούν άλλες σκοπιμότητες και προσφέρουν κάκιστες υπηρεσίες στους ασφαλισμένους, στους συνταξιούχους και στο δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.