Υπουργείο Εργασίας: Πώς διαγράφονται χρέη και κουρεύονται πρόστιμα

Διαγραφή αμφισβητούμενων οφειλών, ενιαία έναρξη και λήξη του δικαιώματος για σύνταξη, δυνατότητα μη διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν καθώς και διαγραφή προστίμων και προσαυξήσεων σε Δήμους και Νομικά τους Πρόσωπα, προκειμένου να πληρωθούν εισφορές εργαζόμενων που αντιμετωπίζονταν ως μαθητευόμενοι, προβλέπονται μεταξύ άλλων στο νομοσχέδιο-σκούπα του υπουργείου Εργασίας που κατατέθηκε χθες στη Βουλή.

Στο ίδιο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται οι ρυθμίσεις που φέρνουν σημαντικές εκπτώσεις στα πρόστιμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για την ανασφάλιστη εργασία, αλλά και βαρύτατες προσαυξήσεις έως και κατά 200% σε όσους δεν συμμορφώνονται.

Ανάσα σε χιλιάδες οφειλέτες

Πρόκειται για το νομοσχέδιο που αναμένουν δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι με παράλληλη απασχόληση, κυρίως νέοι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ με ενεργό δελτίο παροχής υπηρεσιών που μπορούσαν να επιλέξουν ασφάλιση ζητώντας εξαίρεση από ΟΑΕΕ, ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ μικροεπιχειρηματίες και μικροξενοδόχοι με απαλλακτικά από τον ΟΑΕΕ, μηχανικοί που βρίσκονταν ανάμεσα σε ΤΣΜΕΔΕ και ΟΑΕΕ επειδή είχαν αναπτύξει και μια εμπορικού τύπου δραστηριότητα αλλά και παλαιοί (πριν το 1993) ασφαλισμένοι δημοσιογράφοι.

Και αυτό γιατί αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο ακόμη και διαγραφής οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, εφόσον υπάρχει «εύλογη αμφιβολία» ως προς την υποχρέωση υπαγωγής του ασφαλισμένου σε καθεστώς παράλληλης ασφάλισης δύο ή περισσότερων ασφαλιστικών φορέων. Το δικαίωμα της διαγραφής αυτών των πρόσθετων επιβαρύνσεων ισχύει για οφειλές έως 31/12/2016. Τα ποσά που έχουν ήδη καταβάλει οι ασφαλισμένοι δεν επιστρέφονται, ούτε αναζητώνται…

Η εύλογη αμφιβολία συνίσταται στις εξής περιπτώσεις:

Α) Ύπαρξη δικαστικής απόφασης υπέρ του ασφαλισμένου οφειλέτη.

Β) Ύπαρξη αντίθετων δικαστικών αποφάσεων επί του ιδίου δυσχερώς ερμηνευόμενου νομικού θέματος.

Γ) Προηγούμενη μακρόχρονη πρακτική της διοίκησης συνεπεία της οποίας είχε δημιουργηθεί στα υπόχρεα πρόσωπα η πεποίθηση περί μη υπαγωγής στην ασφάλιση.

Δ) Ύπαρξη διαφορετικών οδηγιών επί του ιδίου θέματος από τη διοίκηση.

Ε) Πλήρης ασφάλιση από μισθωτή ή μη μισθωτή απασχόληση κατά την ίδια περίοδο, για την οποία έχουν καταλογιστεί εισφορές από φορέα ασφάλισης μισθωτών ή μη μισθωτών.

Προσοχή, όμως, ακόμη κι αν ψηφιστεί έως την επόμενη εβδομάδα ο νόμος, για να ισχύσουν όλα τα παραπάνω θα πρέπει να εκδοθεί υπουργική απόφαση για κάθε εξεταζόμενη κατηγορία ασφαλισμένων ή χρεών, να υπάρξει γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης και στη συνέχεια οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν σχετική αίτηση στον ΕΦΚΑ ή στο ΕΤΕΑΕΠ. Η σχετική ρύθμιση εφαρμόζεται και για ασφαλισμένους των οποίων οι περιπτώσεις βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο διοικητικής διαδικασίας, ακόμα και αν έχουν κριθεί σε πρώτο ή σε δεύτερο βαθμό.

Με άλλη διάταξη, ρυθμίζεται ενιαία η έναρξη του δικαιώματος σύνταξης για όλους τους ασφαλισμένους, από τον επόμενο της υποβολής της αίτησης μήνα, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις.

Επίσης δεν απαιτείται η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας, προκειμένου να αρχίσει η συνταξιοδότηση. Ελεύθεροι επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενοι μπορούν να διατηρούν τις επιχειρήσεις ή τα βιβλία τους ανοικτά, παράλληλα με την κατάθεση της αίτησης, ώστε να εισπράττουν το 40% της σύνταξής τους για όσο εργάζονται.

Οι αγρότες προβλέπεται πως από το 2019 θα συνταξιοδοτούνται με βάση την ημερομηνία γέννησής τους και όχι τον Ιούλιο κάθε χρονιάς.

Ρυθμίζεται επίσης για τους αγρότες η διαδικασία έναρξης της ασφαλιστέας δραστηριότητας με απογραφικό δελτίο, εφόσον δεν απαιτείται έναρξη εργασιών στη ΔΟΥ.

Διαγράφονται επίσης πρόστιμα και προσαυξήσεις από Δήμους και Νομικά τους Πρόσωπα προκειμένου να πληρωθούν εισφορές εργαζόμενων που αντιμετωπίζονταν ως μαθητευόμενοι.

Με άλλες διατάξεις ρυθμίζονται θέματα που αφορούν ανέργους ή δικαιούχους Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Για παράδειγμα προβλέπεται ότι θα παραμένουν στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, όσοι άνεργοι συμμετέχουν σε προγράμματα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης, ενώ δικαιούχοι του ΚΕΑ θα μπορούν να είναι άστεγοι, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν καταγραφεί από τις κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων.

Επίσης, στο δηλούμενο εισόδημα για τη λήψη ΚΕΑ δεν περιλαμβάνεται το επίδομα αναδοχής, τα μη ανταποδοτικά επιδόματα αναπηρίας που χορηγούνται από το κράτος, η οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν όσοι έχουν πέσει θύματα θεομηνίας και φυσικών καταστροφών. Ξεκαθαρίζεται ακόμα ότι το ΚΕΑ είναι αφορολόγητο, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται με ήδη βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο ή πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια και στον τρόπο υπολογισμού του ποσού για την καταβολή οποιασδήποτε άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.

Νέα αρχιτεκτονική στα πρόστιμα

Σημαντικές εκπτώσεις στα πρόστιμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας για την ανασφάλιστη εργασία, που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζουν το 71%, αλλά και βαρύτατες προσαυξήσεις έως και κατά 200% για όσους δεν συμμορφώνονται προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας. Ειδικότερα, διατηρεί στις 10.500 ευρώ το πρόστιμο για κάθε αδήλωτο που μπορεί να επιβάλλει «Ειδικός Επιθεωρητής Εργασιακών Σχέσεων ή Επιθεωρητής Εργασιακών Σχέσεων ή ελεγκτής των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης ή αρμόδιος υπάλληλος του ΕΦΚΑ».

Σε περίπτωση μάλιστα υποτροπής του εργοδότη, η οποία διαπιστώνεται εντός 3 ετών από τον πρώτο έλεγχο, το πρόστιμο επιβάλλεται με προσαύξηση 100% -δηλαδή φθάνει τις 21.000 ευρώ- για την πρώτη μετά την αρχική παράβαση και με προσαύξηση 200% -δηλαδή 31.500 ευρώ- για κάθε μεταγενέστερη παράβαση που διαπιστώνεται σε διαφορετική ημερομηνία.

Σύμφωνα με τη διάταξη, για κάθε παράβαση που διαπιστώνεται, ο εργοδότης θα χρεώνεται αναδρομικά, από την ημερομηνία ελέγχου, το κατώτατο πλαφόν των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών για 3 μήνες, καθώς θα τεκμαίρεται ότι η σχέση εργασίας διήρκεσε τουλάχιστον τόσο.

Ταυτόχρονα προβλέπεται δυνατότητα έκπτωσης του προστίμου, εφόσον προσληφθεί εντός 10 εργάσιμων ημερών ο αδήλωτος εργαζόμενος με σύμβαση πλήρους απασχόλησης. Αναλυτικά, το πρόστιμο μετά την έκπτωση διαμορφώνεται σε 7.000 ευρώ για σύμβαση τουλάχιστον 3 μηνών, σε 5.000 ευρώ για σύμβαση 6 μηνών και σε 3.000 ευρώ, για σύμβαση τουλάχιστον 1 έτους.

Με άλλες διατάξεις, θεσπίζεται η αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη του αναθέτοντα, του εργολάβου και του υπεργολάβου, έναντι των εργαζομένων κατά την εκτέλεση ενός ανατεθειμένου έργου και προβλέπεται η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί στην ΕΡΓΑΝΗ τους μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές που απασχολούν για πρακτική άσκηση ή μαθητεία (αφορά κυρίως τον τουρισμό).