Πότε οι άνεργοι διατηρούν τα δικαιώματά τους

Δικαίωμα σε ανέργους να διατηρούν τον χρόνο ανεργίας τους, όταν εντάσσονται σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης δίνει διάταξη του σχεδίου νόμου που είναι σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Εργασίας.

Μάλιστα, η σχετική διάταξη δίνει δικαίωμα ακόμη και για αναδρομική δικαίωση σε ανέργους οι οποίοι έχαναν το επίδομα μόνο και μόνο γιατί συμμετείχαν σε κάποιο πρόγραμμα εκπαίδευσης ή κατάρτισης. Βασική προϋπόθεση για τη «διόρθωση» της αδικίας είναι να υποβληθεί αίτηση εντός 90 ημερών, από την ψήφιση βέβαια του νομοσχεδίου, το οποίο αναμένεται να μείνει σε διαβούλευση έως τις 8 Ιουνίου και στη συνέχεια θα κατατεθεί στη Βουλή.

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, με τη διάταξη αυτή ανοίγει ένα παράθυρο «δεύτερης ευκαιρίας» για ανέργους, οι οποίοι μπορούν μετά την κατάρτισή τους να συνεχίσουν τη λήψη επιδόματος από εκεί που σταμάτησαν, ακόμη και αναδρομικά.

Αναλυτικά, η διάταξη ορίζει πως άνεργοι που συμμετέχουν σε πρόγραμμα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης δεν χάνουν τον χρόνο ανεργίας τους και παραμένουν εγγεγραμμένοι στα μητρώα ΟΑΕΔ, ενώ ο χρόνος εκπαίδευσής μετράει ως χρόνος ανεργίας. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να ήταν εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Οργανισμού τουλάχιστον τέσσερις μήνες το τελευταίο 12μηνο πριν την έναρξη του προγράμματος. Επίσης, θα πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία του προγράμματος στον ΟΑΕΔ το αργότερο εντός 10 ημερών μετά την πρώτη ανανέωση του δελτίου ανεργίας από την έναρξη του προγράμματος.

Το δικαίωμα δίνεται και αναδρομικά σε όλους όσοι διαγράφηκαν για τη συμμετοχή τους σε κάποιο σχετικό πρόγραμμα εκπαίδευσης ή κατάρτισης, από τα μητρώα του ΟΑΕΔ, αν υποβάλουν εντός 90 ημερών αίτηση επανεγγραφής στα μητρώα.

Με την αίτηση αποκαθίσταται ο χρόνος ανεργίας τους από τη διαγραφή και συνεχίζεται η καταβολή του επιδόματος ανεργίας, αναδρομικά από την ημερομηνία διαγραφής. Μάλιστα, όσοι έχουν ήδη διαγραφεί από τα μητρώα ανέργων και επανεγγράφηκαν ως νέοι άνεργοι, μπορούν να υποβάλουν εντός 90 ημερών αίτηση, για την αποκατάσταση της συνέχειας της κατάστασης ανεργίας τους αναδρομικά από την ημερομηνία διαγραφής και συνέχιση του τυχόν δικαιούμενου επιδόματος ανεργίας.

Με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας επιχειρείται επίσης να περιοριστεί η αυθαιρεσία κυρίως των τουριστικών επιχειρήσεων στο πεδίο της πρακτικής άσκησης και μαθητείας. Συγκεκριμένα, προβλέπει ότι οι εργοδότες υποχρεώνονται να καταχωρούν στο πληροφοριακό σύστημα του υπουργείου Εργασίας, «ΕΡΓΑΝΗ» τους μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές που απασχολούν για πρακτική άσκηση ή μαθητεία.

Να σημειωθεί ότι σήμερα, ο πίνακας των μαθητευόμενων - ασκούμενων υποβάλλεται κατά κύριο λόγο χειρόγραφα, με αποτέλεσμα να καταστρατηγείται ευκολότερα το όριο του 17% του συνόλου των εργαζόμενων και μέχρι 40 άτομα, που ισχύει ως όριο απασχολούμενων σε καθεστώς μαθητείας για κάθε τουριστική επιχείρηση.

Οι εκπρόσωποι των εργαζόμενων στον κλάδο του τουρισμού επισημαίνουν ότι με τη διάταξη αυτή θα κλείσει την πόρτα σε όσους μέχρι σήμερα χρησιμοποιούν τη μαθητεία ως φθηνή εργασία, που υποκαθιστά τους πλήρως απασχολούμενους, καθώς εδώ και τουλάχιστον μια 10ετία παρατηρείται ακόμη και η απασχόληση «εισαγόμενων μαθητευόμενων» από χώρες όπως η Τσεχία, η Ουκρανία και η Λετονία. Να σημειωθεί ότι οι μαθητευόμενο αμείβονται με το 60% του κατώτατου μισθού και τοποθετούνται κυρίως σε θέσεις για τις οποίες δεν προβλεπόταν άσκηση, π.χ. καμαριέρες, λαντζέρηδες, κηπουροί, ενώ καταστρατηγούνταν το πλαφόν που είχε τεθεί, ώστε το ποσοστό των ασκούμενων να μην υπερβαίνει το 17% του τακτικού προσωπικού και τα 40 άτομα. Πλέον, με την προωθούμενη διάταξη, αν το ΣΕΠΕ εντοπίσει αδήλωτο μαθητή θα επιβάλει τα πρόστιμα περί αδήλωτης εργασίας.

Μάλιστα, στο ίδιο σχέδιο νόμου, υπάρχουν διατάξεις που αυστηροποιούν το καθεστώς για την υποδηλωμένη εργασία, ορίζουν ως αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη την εφάπαξ οικονομική ενίσχυση των 1.000 ευρώ που δίνεται σε απλήρωτους κι εγκλωβισμένους εργαζόμενους και αναγνωρίζουν το Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδας ως ισότιμο κοινωνικό εταίρο.