«Παράθυρο» για ξεμπλοκάρισμα δεσμευμένων λογαριασμών

Από την ώρα που θα επιδοθεί μια εντολή κατάσχεσης τραπεζικού λογαριασμού έως την ώρα που θα αποδώσει η τράπεζα το ποσό που εντοπίστηκε στην Εφορία, μπορεί να μεσολαβήσει ακόμα και διάστημα ενός έτους. Ακραίο το περιστατικό, πραγματικό όμως, όπως το περιγράφει τραπεζικό στέλεχος το οποίο έρχεται αντιμέτωπο καθημερινά με εντολές κατάσχεσης.

Τη στιγμή που θα λάβει το κατασχετήριο η τράπεζα θα πρέπει να δεσμεύσει τον λογαριασμό. Μπορεί λοιπόν ο καθένας να φανταστεί τι αντιμετωπίζουν φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, στους τραπεζικούς λογαριασμούς των οποίων έχει «τρυπώσει» συνηθέστερα η Εφορία, αλλά και άλλοι φορείς, όπως ο Δήμος για απλήρωτες κλήσεις.

Το τελικό αποτέλεσμα είναι «κλειδωμένος» τραπεζικός λογαριασμός.

Η μία πτυχή του θέματος είναι καθαρά διαδικαστική. Η έτερη έχει έντονες πολιτικές διαστάσεις, δεδομένου ότι το φαινόμενο των κατασχέσεων έχει γιγαντωθεί υπέρμετρα (τα αναγκαστικά μέτρα πέρυσι έφτασαν μια ανάσα από το 1,8 εκατομμύριο), με φόντο την αδυναμία των φορολογουμένων να αντεπεξέλθουν σε βάρη που ξεπερνούν τις δυνατότητές τους.

Σε αυτό το σκηνικό, πληροφορίες αναφέρουν πως η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) βρίσκεται σε διερευνητικές συζητήσεις με τις τράπεζες, ώστε υπό προϋποθέσεις να αποδεσμεύονται άμεσα τραπεζικοί λογαριασμοί, εφόσον οι φορολογούμενοι ενταχθούν σε ρύθμιση οφειλών.

Την αναζήτηση λύσεων έφερε χθες στο προσκήνιο ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής στη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση, με αφορμή την κατάθεση της έκθεσης απολογισμού πεπραγμένων της Αρχής το 2017. Στην έκθεση ξεχωρίζει η έκρηξη των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης σε 1.784.491 το περασμένο έτος, την ώρα που περισσότεροι από 4 εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο.

«Επεξεργαζόμαστε λύσεις για το πώς θα βρούμε έναν τρόπο οι συμπολίτες μας να μπορέσουν σιγά σιγά να ανταποκριθούν» είπε ο κ. Πιτσιλής, εξηγώντας ότι «αυτή τη στιγμή υπάρχουν διάφορες στρεβλώσεις στις διαδικασίες, οι οποίες οδηγούν σε κατασχέσεις λογαριασμών και πάγωμά τους».

Νωρίτερα ο κ. Βούτσης είχε τονίσει ότι η προσπάθεια της ΑΑΔΕ για είσπραξη φόρων «θα πρέπει κυρίως να κατατείνει προς τους έχοντες περισσότερα», επισημαίνοντας πως «είναι πάρα πολύς ο κόσμος που δεν μπορεί να δώσει φόρους ή εισφορές, πόσο μάλλον αν έχει και άλλα χρέη στο Δημόσιο».

Οι στρεβλώσεις

Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει άρση επιβληθεισών κατασχέσεων στα χέρια τρίτων, είτε εφόσον εξοφληθεί πλήρως η οφειλή είτε εφόσον ενταχθεί σε ρύθμιση. Στη δεύτερη περίπτωση όμως συντρέχουν μια σειρά προϋποθέσεων, η απαρίθμηση των οποίων αναδεικνύει σε όλο τους το μεγαλείο τις δυσκολίες που κάνουν το ξεμπλοκάρισμα του λογαριασμού πρακτικά αδύνατο σε σύντομο χρονικό διάστημα, δένοντας τα χέρια φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων.

Η ΑΑΔΕ, στο ερώτημα «είναι δυνατή η άρση επιβληθεισών κατασχέσεων στα χέρια τρίτων», απαντά καταφατικά (όπως αναφέρεται στο σχετικό εγχειρίδιο), εφόσον:

1. Εξοφληθεί το ποσόν για το οποίο εκδόθηκε το κατασχετήριο στα χέρια τρίτου.

2. Έχει υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής οφειλών του άρθρου 51 του ν. 4305/2014, το οποίο τηρείται και συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Εχει εξοφληθεί ποσοστό 50% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής,

β) έχει υποβληθεί σχετική αίτηση από τον οφειλέτη,

γ) έχει εξεταστεί κατά περίπτωση η συνδρομή των προϋποθέσεων υπαγωγής στη ρύθμιση και μη απώλειας αυτής, όπως ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 4305/2014,

δ) η επιβληθείσα κατάσχεση αφορά αποκλειστικά σε χρέη που έχουν υπαχθεί και εξοφληθεί στο πλαίσιο των διατάξεων της ρύθμισης του ν. 4305/2014 και δεν περιλαμβάνει άλλα χρέη που δεν έχουν εξοφληθεί.

3. Έχει υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης βάσει των διατάξεων των άρθρων 1-17 του ν. 4321/2015 «Ρυθμίσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας» και συντρέχουν σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέσεις:

α) Εχει εξοφληθεί ποσοστό 25% της αρχικής βασικής ρυθμιζόμενης οφειλής πριν από οποιαδήποτε απαλλαγή, στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσόν της προκαταβολής του άρθρου 15 του ν. 4321/2015,

β) έχει υποβληθεί σχετική αίτηση από τον οφειλέτη,

γ) έχει εξεταστεί κατά περίπτωση η συνδρομή των προϋποθέσεων υπαγωγής στη ρύθμιση και μη απώλειας αυτής, όπως αναφέρονται στα σχετικά κεφάλαια της αριθ. ΠΟΛ.1080/2015 (Β'628, ΑΔΑ: Β5Ν0Η-ΖΥΠ) απόφασης του υπουργού Οικονομικών «Ειδικά θέματα και λεπτομέρειες εφαρμογής της ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών στη φορολογική διοίκηση του ν. 4321/2015 (Α' 32)»,

δ) η επιβληθείσα κατάσχεση αφορά αποκλειστικά σε χρέη που έχουν υπαχθεί και εξοφληθεί στο πλαίσιο των διατάξεων του ν. 4321/2015 και δεν περιλαμβάνει άλλα χρέη που δεν έχουν εξοφληθεί. Λοιπές επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια τρίτων για τις οποίες δεν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις δεν αίρονται.