Σταθάκης: Διπλασιάζεται το ποσό για το «Εξοικονομώ κατ' Οίκον»

Τον διπλασιασμό του συνολικού ποσού που έχει διατεθεί για το "Εξοικονομώ Κατ' Οίκον ΙΙ", από τα 350 εκατ. ευρών στα 700 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε σήμερα στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης.

Η ανακοίνωση του κ. Σταθάκη επιβεβαιώνει τις πληροφορίες του Euro2day.gr ότι αναζητούνταν πόροι για την αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος, καθώς λόγω του έντονου ενδιαφέροντος των πολιτών, τα κονδύλια εξαντλήθηκαν τάχιστα ενώ τον εκνευρισμό των ενδιαφερόμενων ενέτεινε και η κατάρρευση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. 

Οπως ανέφερε ο υπουργός, στόχος του διπλασιασμού των κονδυλίων είναι να ενταχθούν επιπλέον 10.000 πολίτες, που πληρούν τα κριτήρια αλλά έχουν χαρακτηριστεί επιλαχόντες.

Σημειώνεται ότι όπως ανακοίνωσε χθες το υπουργείο, τις τρεις πρώτες ημέρες εγγράφηκαν για να υποβάλουν αίτηση πάνω από 21.000 νοικοκυριά, υπερβαίνοντας κάθε προσδοκία. Για τον λόγο αυτό ενεργοποιήθηκε η δυνατότητα αύξησης των πόρων κατά 20%. Οριστικοποιήθηκαν ήδη 11.181 αιτήσεις, που αφορούν χρηματοδότηση 143,46 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Άμεσης Ενίσχυσης και το Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ.

Με νεότερα στοιχεία το ΥΠΕΝ αναφέρει ότι συνολικά εκδήλωσαν ενδιαφέρον 23.850 νοικοκυριά σε 5 Περιφέρειες και ήδη έχουν οριστικοποιηθεί 12.338 αιτήσεις, που δεσμεύουν πόρους 120,7 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Άμεσης Ενίσχυσης και 37,8 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Εξοικονομώ ΙΙ – συνολικά 158,5 εκατ. ευρώ.

Στις τρεις Περιφέρειες, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, καλύφθηκε το σύνολο του προϋπολογισμού, μετά και από την αύξησή του κατά 20%, οπότε δεν θα υπάρχει πλέον η δυνατότητα νέων εγγραφών στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Όσοι είναι εντός του συστήματος μπορούν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία υποβολής της αίτησής τους και να ενταχθούν στην κατηγορία των επιλαχόντων.

Ενημερωτικά, μετά την απόφαση για τμηματική υποβολή των αιτήσεων ανά περιφέρεια, την ερχόμενη Δευτέρα 26 Μαρτίου, αιτήσεις μπορούν να υποβάλλουν οι δικαιούχοι από τις περιφέρειες Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας, Ιονίου, Βορείου Αιγαίου και Κρήτης, ενώ τη Δευτέρα 2 Απρίλιου θα ανοίξει για τις περιφέρειες Αττικής και Νοτίου Αιγαίου.

Τα τεχνικά προβλήματα, όμως, ακόμη και αυτή τη στιγμή δεν έχουν εκλείψει. Υπάρχουν πολλές αναφορές ότι ο ενδιαφερόμενος μπορεί να συμπληρώνει κανονικά την αίτησή του και στο τελευταίο στάδιο να μην μπορεί να την υποβάλει οριστικά. Χαρακτηριστική του μεγέθους του προβλήματος είναι η καταγγελία που έφθασε χθες στο Euro2day.gr, σύμφωνα με την οποία δικαιούχος που υπέβαλε αίτηση ως διαμέρισμα, η πλατφόρμα τη μετέτρεψε ως αίτηση πολυκατοικίας!

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπως αναφέρουν μηχανικοί, δεν τέθηκε καν σε δοκιμαστική διαδικασία, ώστε να διαπιστωθούν οι τεχνικές ατέλειες, με αποτέλεσμα πέρα από την ταλαιπωρία των πολιτών, να υπάρχουν ζητήματα και ως προς την ορθότητα της αίτησης, όπως περιγράφηκε πιο πάνω.

Τα λάθη

Όλοι πλέον αναγνωρίζουν ότι έγιναν λάθη. Το αναγνωρίζει και κυβερνητικό στέλεχος, το οποίο επισημαίνει ότι έπρεπε να είχε γίνει διαφορετικός σχεδιασμός. Τόσο σε επίπεδο κριτήριων, όσων και υποδομών, σημειώνοντας ότι δεν υπήρχε κανένας λόγος να υποστούν τέτοια ταλαιπωρία οι δικαιούχοι, με το ανεβοκατέβασμα της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Το ίδιο στέλεχος επισημαίνει ότι θα ήταν καλύτερο να υπήρχε μια πιο στενή συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), το οποίο έχει την απαραίτητη εμπειρία. Ακόμη δε, να τεθούν πιο αυστηρά κριτήρια και το πρόγραμμα να είναι πιο στοχευμένο, σε ειδικές κατηγορίες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το 55% των κτιρίων με χρήση κατοικίας έχει κατασκευαστεί πριν το έτος 1980, δηλαδή είναι θερμικά απροστάτευτα, ενώ λόγω της οικονομικής ύφεσης, ο αριθμός των κτιρίων που έχει κατασκευαστεί μετά το 2010, με τις ελάχιστες απαιτήσεις του ΚΕνΑΚ, είναι μόλις το 1,5% του συνολικού αποθέματος κανονικών κατοικιών που χρησιμοποιούν τα νοικοκυριά. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 83,82% των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν το έτος 1980 είναι κατηγορίας Η, σύμφωνα με τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης που είχαν εκδοθεί έως το έτος 2014, ενώ τα κτίρια που κατασκευάστηκαν τις επόμενες τρεις δεκαετίες ήταν σε μεγάλο ποσοστό κατηγορίας Γ ή Δ.

Μία λύση για να αποφευχθεί σε ένα βαθμό αυτό που γίνεται σήμερα, θα μπορούσε να αποτελεί η πριμοδότηση των κατώτερων βαθμίδων ενεργειακής απόδοσης. Σήμερα, στο πρόγραμμα μπορούν να υπαχθούν κατοικίες με πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης των κατηγοριών Δ, Ε, Ζ και Η. Θα μπορούσε κάλλιστα το πρόγραμμα, το οποίο αφορά πάνω από τρία εκατομμύρια δυνητικούς δικαιούχους, να είχε ως προτεραιότητα την κατηγορία Η και να κλιμακώνεται αναλογικά και με σαφή κριτήρια στις ανώτερες κατηγορίες ενεργειακής απόδοσης. Στην κατηγορία αυτή να λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά κριτήρια και το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).

Βέβαια, αυτή η πρόταση προϋποθέτει ότι τέτοιου είδους προγράμματα δεν θα προκηρύσσονται κάθε επτά χρόνια και με κοινοτικούς πόρους. Αλλά κάτι τέτοιο απαιτεί, αν όχι μια μονιμότητα, τουλάχιστον μια σαφή περιοδικότητα.

Την παραπάνω πρόταση τη μεταφέραμε στον συνομιλητή μας, από την αγορά. Ναι, θα μπορούσε να γίνει, μας απαντά, αλλά με δεδομένο ότι το πρόγραμμα δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να ακυρωθεί, υπάρχουν και πιο εύκολες και άμεσες διορθωτικές παρεμβάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν ακόμη και τώρα.

Όπως μας εξηγεί, πέρα από τη σειρά προτεραιότητας, σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος, η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση που υποβάλλεται με την αίτηση, θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο αίτησης, ως εξής:

- Για τις εισοδηματικές κατηγορίες 1 και 2, απαιτείται η κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων του ΚΕνΑΚ για κάθε παρέμβαση που υλοποιείται και επίτευξη ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 40% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτιρίου αναφοράς (προ παρεμβάσεων).

- Για τις εισοδηματικές κατηγορίες 3 έως 7, απαιτείται η κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων του ΚΕνΑΚ για κάθε παρέμβαση που υλοποιείται και επίτευξη ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 70% της κατανάλωσης (kWh/m2) του κτιρίου αναφοράς (προ παρεμβάσεων).

Ας μην εξετάσουμε το γεγονός ότι οι δικαιούχοι με χαμηλότερο εισόδημα μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα με μικρότερο ενεργειακό στόχο, σημειώνει ο ίδιος και συνεχίζει: «Είναι δυνατόν να τίθεται ως κριτήριο επιλεξιμότητας η σειρά προτεραιότητας και όχι η κατάταξη ενεργειακής επίτευξης; Δηλαδή ένας δικαιούχος της εισοδηματικής κατηγορίας 1, που θα επιτυγχάνει εξοικονόμηση ενέργειας 70%, θα τίθεται εκτός χρηματοδότησης, διότι κάποιος άλλος της ίδιας ή της 2ης κατηγορίας, που πέτυχε 45%, έκανε πρώτος αίτηση; Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά».