Τα πέντε μέτωπα που «καίνε» την κυβέρνηση

Πέντε συν... δύο προαπαιτούμενα από τη λίστα των 88 δράσεων της τέταρτης αξιολόγησης συνθέτουν τον καμβά των πολιτικών προβληματισμών και των πιθανών καθυστερήσεων.

Αντικειμενικές αξίες και ΕΝΦΙΑ βρίσκονται στην κορυφή της λίστας άμεσης δράσης. Τον Μάιο ή το αργότερο τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου κληρώνει ενδεχόμενη περικοπή του αφορολόγητου από το 2019, ενώ στο μεσοδιάστημα η κυβέρνηση θα πρέπει να διαχειριστεί πέντε καυτά μέτωπα, όπου έχουν ήδη καταγραφεί αυξημένες δυσκολίες και πιθανότητες σημαντικών καθυστερήσεων.

Από τη λίστα των 88 προαπαιτούμενων, 12 έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή περίπου ολοκληρωθεί και οι εμπλεκόμενες πλευρές βάζουν σε μια ξεχωριστή λίστα αυξημένης δυσκολίας τις εξής δράσεις:

1. Αποκρατικοποιήσεις. ΔΕΣΦΑ, Ελληνικό και ΔEH περιλαμβάνονται στις μνημονιακές δράσεις αλλά οι καθυστερήσεις είναι ήδη παραπάνω από ισχυρές. Η ΔEΗ αποτελεί ενδεικτικό παράδειγμα, όπου το Μνημόνιο όριζε ψήφιση του νόμου για την απόσχιση των λιγνιτικών μονάδων τον Φεβρουάριο, ο αρμόδιος υπουργός προανήγγειλε νομοσχέδιο τον Μάρτιο, αλλά ακόμα οι δανειστές το περιμένουν.

2. Αναπηρικά επιδόματα. Η συμφωνία κυβέρνησης - δανειστών προβλέπει μεταρρύθμιση των προνοιακών επιδομάτων μετά από πιλοτικό πρόγραμμα πιστοποίησης της αναπηρίας, με βάση τη λειτουργικότητα των αναπήρων. Το σχέδιο, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, έχει καθυστερήσει. Επιφυλάξεις εκφράζονται και για την εντός χρονοδιαγράμματος επανεξέταση των μεταφορικών επιδομάτων των ατόμων με αναπηρία, μετά την άντληση στοιχείων από τη χρήση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Διαπιστώνονται καθυστερήσεις, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος πολιτικής εμπλοκής, εάν ανοίξει ευρύτερα και θέμα αναπηρικών συντάξεων.

3. Διαιτησία. Οι δανειστές πολύ θα ήθελαν κατάργηση της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων, αλλά η κυβέρνηση έχει το «όπλο» της απόφασης του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία κάτι τέτοιο είναι αντισυνταγματικό.

4. Βαρέα και ανθυγιεινά στο δημόσιο. Θεωρητικά, με βάση τις προηγούμενες συμφωνίες κυβέρνησης - δανειστών, οι αποζημιώσεις για επικίνδυνη και ανθυγιεινή εργασία θα έπρεπε να έχουν ευθυγραμμιστεί με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή νομοθεσία μέχρι τον Ιούνιο του 2017. Το σχετικό προαπαιτούμενο εντάχθηκε στην τέταρτη αξιολόγηση, αλλά ενσωματώνει αυξημένες πολιτικές δυσκολίες.

5. Μόνιμοι διευθυντές και γενικοί γραμματείς στο δημόσιο. Για 78 θέσεις εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από 10.000 υποψηφίους στη σχετική προκήρυξη και το αρμόδιο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης έχει ζητήσει πίστωση χρόνου. 

Οι εκπρόσωποι των δανειστών αναμένεται να επανέλθουν στην Αθήνα στις αρχές Μαΐου, αφού νωρίτερα επιχειρηθεί στη Σύνοδο του ΔΝΤ (16-22 Απριλίου) μια ουσιαστική προσέγγιση Ευρωπαίων και Ταμείου αναφορικά με τα μέτρα για το χρέος, τα οποία σχεδιάζεται να συζητηθούν σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στο Eurogroup της Σόφιας, στο τέλος του επόμενου μήνα.

Νωρίτερα, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το σίριαλ προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών. Αύριο οι εκτιμητές, μετά την παράταση, παραδίδουν το σύνολο των εισηγήσεών τους, ώστε στη συνέχεια να αναλάβει διορθώσεις τυχόν στρεβλώσεων η Δευτεροβάθμια Επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών και μέσα στον Απρίλη, με την πολιτική ηγεσία να έχει τον τελικό λόγο, να ανακοινωθούν οι νέες τιμές.

Ευρωπαϊκή πηγή παρατηρεί πως «δεν μπορεί η κυβέρνηση να κάνει κοινωνική πολιτική μέσω των αντικειμενικών αξιών ακινήτων», υπονοώντας πιθανότατα ότι οι τελικές προσαρμογές δεν θα πρέπει να γίνουν με κριτήριο μη επιβαρύνσεων στον φόρο ακινήτων αλλά με βάση τις πραγματικές αξίες στην αγορά.

Προσαρμογή των αντικειμενικών στα πραγματικά επίπεδα αγοράς όμως θεωρείται βέβαιο πως θα «χτυπούσε» στον ΕΝΦΙΑ, βγάζοντας πιθανές ελαφρύνσεις για τα βαριά πορτοφόλια και ενδεχόμενες επιβαρύνσεις στις λαϊκές συνοικίες…

Μετά τον γρίφο του ΕΝΦΙΑ, ακολουθεί το μεγάλο στοίχημα του αφορολόγητου. Προβλέπεται στο Μνημόνιο ότι τον Μάιο κυβέρνηση και δανειστές θα πρέπει να συμφωνήσουν εάν χρειάζεται -όπως από πέρυσι έχει προϊδεάσει το ΔΝΤ- ταυτόχρονο «μαχαίρι» σε αφορολόγητο και συντάξεις από το 2019.

Όλα τα προαπαιτούμενα θα πρέπει να έχουν «κλειδώσει» έως το τέλος Μαΐου. Ο στόχος είναι να υπάρξει Staff Level Agreement σε δύο μήνες από σήμερα. Καθυστερήσεις στο SLA είναι ικανές να παρασύρουν τη μεγάλη διαπραγμάτευση για χρέος, μεταμνημονιακή εποπτεία και δεσμεύσεις, επικίνδυνα κοντά στη λήξη του προγράμματος στις 20 Αυγούστου, ένα σενάριο το οποίο όλες οι πλευρές απεύχονται...