Η Ελλάδα, το ΔΝΤ και ο φόβος της… απομόνωσης

Ουάσινγκτον, ανταπόκριση (read the article in English in the right column) 

Χαμηλούς τόνους για την πορεία του προγράμματος της Ελλάδας κρατά τους τελευταίους μήνες το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σύμφωνα με εμπιστευτικά έγγραφα των δανειστών, που έχει στην κατοχή του το Euro2day.gr, μέρος των οποίων παρουσιάσαμε χθες, φαίνεται πως το ΔΝΤ κλίνει προς το να συμφωνήσει νέο πρόγραμμα με την ελληνική πλευρά, απλά και μόνο για να διασφαλίσει τα συμφέροντά του τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη, τη στιγμή μάλιστα που οι χώρες-μέλη δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο εξόδου του Ταμείου από την ΕΕ.

Αυτό φαίνεται άλλωστε και στις δηλώσεις ήπιων τόνων που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες όσον αφορά τη χώρα μας, κυρίως από την Κριστίν Λαγκάρντ. 

Γιατί αυτή η αλλαγή;

Αναφέρουν τα έγγραφα: «Πρόσφατα, το ΔΝΤ παρουσιάζει ένα εποικοδομητικό πρόσωπο και φαίνεται να θέλει πολύ να συμμετάσχει και να ξεκινήσει το πρόγραμμά του. Φαίνεται πως το Ταμείο αισθάνεται ότι πολιτικά πιέζεται να φύγει από την ΕΕ (squeezed out of Europe) και η ανησυχία του αυξάνεται ως προς τον θεσμικό του ρόλο και τη σημασία του (institutional relevance) στο μέλλον, λόγω και της νέας στάσης που κρατούν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, οι δύο άλλοι μεγάλοι παίκτες του ΔΝΤ.

Τα έγγραφα καταγράφουν ότι για πρώτη φορά η έλλειψη επικοινωνίας από πλευράς της Ευρωζώνης για το μέλλον της Ελλάδας μετά το μνημόνιο προκάλεσε εκνευρισμό στα ανώτατα κλιμάκια του ΔΝΤ και ότι η αλλαγή σκυτάλης της Ντέλιας Βελκουλέσκου με τον Αμερικανό Πίτερ Ντόλμαν δείχνει μια προσπάθεια νέου ξεκινήματος, ώστε να «σβηστούν» οι σκληροπυρηνικές τακτικές και το άσχημο πρόσωπο που έδειχνε το Ταμείο κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των τελευταίων ετών.

Από την άλλη, όμως, τα έγγραφα αναφέρουν ότι μέσα στο ΔΝΤ υπάρχει πολιτική και τεχνοκρατική «σύγχυση» για το πώς πρέπει να προχωρήσουν. «Το ΔΝΤ, όμως, δεν θέλει να αλλάξει τις δημοσιονομικές του προβλέψεις και υποθέσεις (fiscal outlook and assumptions), κάτι το οποίο δεν έχει νόημα οικονομικά, αυξάνοντας έτσι τις επικρίσεις των χωρών-μελών προς το ΔΝΤ».

Σε ένα άλλο σημείο των εγγράφων, αναφέρεται ότι το Ταμείο «θα ζητήσει διασφαλίσεις από το Eurogroup ότι όντως θα ελαφρύνει το ελληνικό χρέος με αποτελεσματικό τρόπο».

«Στη βάση των συζητήσεων φαίνεται ότι το Eurogroup ενδέχεται να είναι προετοιμασμένο να συζητήσει την ελάφρυνση χρέους μέσω της γαλλικής πρότασης (French key), ως μεσοπρόθεσμη λύση-δέσμευση για τον μηχανισμό ελάφρυνσης του χρέους (medium term contingent debt mechanism) όπως αυτό αναφέρεται στην απόφαση του Ιουνίου του 2017».

Τα έγγραφα προειδοποιούν ότι το λεγόμενο «French key», ο μηχανισμός του οποίου δεν έχει αποκρυσταλλωθεί ακόμα, θα είναι μια καλή βάση για διαπραγμάτευση με το ΔΝΤ, όμως ίσως δεν αποδειχθεί αρκετή, εάν δεν είναι καλά δομημένη.

Τα έγγραφα τονίζουν ότι «δεν έχει γίνει καμία συζήτηση μέσα από Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ για την Ελλάδα, πέραν της απόφασης του Ιουλίου να συμμετέχουν με πρόγραμμα επί της αρχής (in principle). Και συνεχίζει: «Σε πολιτικούς όρους, η ευρωζώνη δεν έχει τη δυνατότητα να αντέξει αβεβαιότητα στην Ελλάδα τα χρόνια που θα ακολουθήσουν την ολοκλήρωση του προγράμματος».

«Πολλοί εταίροι χρειάζονται ακόμα να πειστούν ότι η Ελλάδα δεν θα οπισθοδρομήσει και δεν θα γυρίσει πίσω στις συνήθειες του παρελθόντος και ότι θα ακολουθήσει "φρόνιμες" (prudent) οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές ακόμα και μετά τον Αύγουστο».

ΕΝΤ αντί για ΔΝΤ;

Χθες το Euro2day.gr έγραψε ότι ωριμάζει η σκέψη να φύγει το ΔΝΤ από την ΕΕ, αφού στα σκαριά βρίσκεται το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, η μετάλλαξη του ΕΣΜ. Και ενώ η πλειονότητα των κρατών-μελών φαίνεται να αρχίζουν να συνηθίζουν στην ιδέα, η κόκκινη γραμμή είναι η χώρα μας.

Η Κομισιόν θα επιδιώξει να επιβάλει την πρόταση το ΕΝΤ να εξαγοράσει το ελληνικό δάνειο του ΔΝΤ, ώστε η παρακολούθηση της χώρας μας από εδώ και πέρα να είναι καθαρά ευρωπαϊκή υπόθεση. Από την άλλη, όμως, υπάρχουν ακόμα χώρες (Αυστρία, Ολλανδία) που συμφωνούν στην έξοδο του ΔΝΤ από την ΕΕ με εξαίρεση την Ελλάδα (αναμένεται η νέα θέση της Γερμανίας). Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τα έγγραφα, «το ΔΝΤ έχει επενδύσει στην Ελλάδα και θέλει να εξασφαλίσει και να προασπίσει τα συμφέροντά του, τα οποία δεν επιθυμεί να θιγούν μετά το τέλος του προγράμματος».

Ο σκληρός πυρήνας της Ευρωζώνης δεν φαίνεται προς το παρόν να θέλει να έρθει σε πλήρη ρήξη με το Ταμείο και έτσι δεν θα πιέσει προς την έξοδο και από την Ελλάδα. «Αυτό θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει τον Απρίλιο στην Ουάσινγκτον καθώς, κατά την άποψή μας, η πλειοψηφία θα καταφέρει τελικά να επιβάλει την εξαγορά του ελληνικού δανείου από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο».