Κοινωνικό μέρισμα: Οι αιτήσεις-ρεκόρ και οι «παγίδες»

Ξεκινά σήμερα για την πλειοψηφία των συνταξιούχων και θα ολοκληρωθεί πιθανότατα με τις πληρωμές Δεκεμβρίου η επιστροφή των διαφορών στις εισφορές υγείας που προκύπτουν από τον εσφαλμένο υπολογισμό τους από το 2012 έως και τον Ιούνιο του 2016.

Οι επιστροφές αφορούν το σύνολο των συνταξιούχων του ΕΦΚΑ, περίπου 2,6 εκατ., όμως για 1,9 εκατ. από αυτούς, τα ποσά που θα επιστραφούν είναι κατά μέσο όρο πέριξ των 10 ευρώ. Τις υψηλότερες επιστροφές, που δίδονται στο πλαίσιο του κοινωνικού μερίσματος, θα λάβουν όσοι εισέπρατταν αρχική σύνταξη (πριν από τις μνημονιακές περικοπές του 2011 και του 2012) άνω των 1.000 ευρώ μεικτά.

Αναλυτικά, πρόκειται για ποσά που παρακρατήθηκαν έναντι της εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης συνταξιούχων κατά το διάστημα από 1/1/2012 μέχρι 30/6/2017 και υπολογίστηκαν επί του ακαθάριστου ποσού μηνιαίας κύριας σύνταξης ή προσυνταξιοδοτικής παροχής, χωρίς την αφαίρεση των ποσών που αντιστοιχούν στις περικοπές των νόμων του 2011 και του 2012.

Αυτά τα ποσά επιστρέφονται άτοκα στους δικαιούχους, εφάπαξ με τη σύνταξη του μηνός Δεκεμβρίου 2017.

Στις κατηγορίες με τα μεγαλύτερα ποσά για επιστροφή κατατάσσονται συνταξιούχοι ΔΕΚΟ - Τραπεζών με 35ετία, συνταξιούχοι ιατροί του ΕΣΥ με 35ετία, συνταξιούχοι μέλη ΔΕΠ με 35ετία, συνταξιούχοι ένστολοι με 35ετία, συνταξιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι με 35ετία, συνταξιούχοι του ΤΕΒΕ και του ΤΑΕ με 35 και άνω έτη ασφάλισης, καθώς και συνταξιούχοι του ΙΚΑ από την 20ή ασφαλιστική κλάση και άνω. Οι συνταξιούχοι ΙΚΑ και Δημοσίου θα δουν σήμερα τις επιστροφές στους λογαριασμούς τους, ενώ οι συνταξιούχοι ΟΑΕΕ και ΟΓΑ την Παρασκευή 1η Δεκεμβρίου.

Προσοχή, εκτός πληρωμής θα μείνουν οι συνταξιούχοι λόγω χηρείας εκ μεταβιβάσεως καθώς και οι πιθανοί κληρονόμοι κάποιου συνταξιούχου που απεβίωσε κατά το διάστημα που οι εισφορές υπολογίζονταν «λάθος».

Σύμφωνα με εγκύκλιο του υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσου Πετρόπουλου, για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις θανόντων συνταξιούχων, τα ποσά που παρακρατήθηκαν θα αποδοθούν στους νόμιμους κληρονόμους, μετά από αίτηση που θα πρέπει να υποβάλουν στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.

Μάλιστα, εντός των ημερών αναμένονται αναλυτικές οδηγίες από τη διοίκηση του Φορέα, προκειμένου οι δικαιούχοι να υποβάλουν τις σχετικές αιτήσεις. Επισημαίνεται πάντως ότι το δικαίωμα είναι «απρόθεσμο», ήτοι δεν υπάρχει κίνδυνος να χαθεί και η διαδικασία κατάθεσης αιτήσεων θα παραμείνει ανοικτή μέχρις ότου να επιστραφούν τα ποσά. Για όσους κάνουν αιτήσεις άμεσα, οι επιστροφές σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν με τις πληρωμές των συντάξεων Ιανουαρίου, που θα πραγματοποιηθούν πριν από τις 25 Δεκεμβρίου 2017.

Πάνω από 1 εκατ. οι αιτήσεις για το κοινωνικό μέρισμα

Εν τω μεταξύ, συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό οι αιτήσεις στη διαδικασία παροχής του κοινωνικού μερίσματος. Η συμμετοχή των πολιτών κατά τις δύο πρώτες ημέρες έναρξης της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων είναι τεράστια. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι χθες το απόγευμα, είχαν επισκεφθεί την ιστοσελίδα www.koinonikomerisma.gr 1,53 εκατ. μοναδικοί επισκέπτες και υπήρξαν πάνω από 15 εκατ. «χτυπήματα».

Συνολικά, υποβλήθηκαν πάνω από 1 εκατ. αιτήσεις, εκ των οποίων ήδη εγκρίθηκαν οι 425.000 (43%). Το συνολικό ποσό που θα τους διατεθεί ανέρχεται σε 250 εκατ. ευρώ, με το μέσο κοινωνικό μέρισμα ανά αίτηση να υπολογίζεται σε 567 ευρώ.

Κατά το ίδιο διάστημα, απορρίφθηκαν περισσότερες από 205.000 αιτήσεις, ακυρώθηκαν περίπου 83.000 ενώ κατατέθηκαν άλλες περίπου 270.000 για τις οποίες δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία, ενδεικτικό των προβλημάτων που συναντούν οι δικαιούχοι σε κάποιο από τα βήματα που απαιτούνται.

Οι «αδικίες» του συστήματος και οι αποκλεισμοί δικαιούχων που συγκαταλέγονται στα φτωχά νοικοκυριά έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, ενώ από την αρχή της διαδικασίας παρουσιάστηκαν προβλήματα που καθιστούν την ολοκλήρωση της αίτησης χρονοβόρα. Στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χρήστες περιλαμβάνονται για παράδειγμα η εκκρεμότητα της συναίνεσης από άτομα που φιλοξενούνται αλλά και προβλήματα στον συνδυασμό ΑΜΚΑ και ΑΦΜ. Αισθητά λιγότερες είναι οι περιπτώσεις χρηστών που «κόβονται» λόγω τόκων, επειδή δεν πληρούσαν την 5ετή διαμονή στην Ελλάδα ή δεν είχαν υποβάλει φορολογική δήλωση.

Στις «παγίδες» αποκλεισμού των χαμηλόμισθων και χαμηλοσυνταξιούχων από την καταβολή του κοινωνικού μερίσματος συγκαταλέγεται ακόμη και η λήψη του κοινωνικού μερίσματος που δόθηκε το 2016, καθώς όπως εξηγούν έγκριτοι φοροτεχνικοί, στο εισόδημα συμπεριλαμβάνονται όλα τα επιδόματα, κάθε μορφής χρηματικές μεταβιβάσεις, τα επιδόματα στήριξης τέκνων του ΟΓΑ, τα επιδόματα τριτέκνων ή πολυτέκνων, το φοιτητικό επίδομα των 1.000 ευρώ, το ΕΚΑΣ, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, τα επιδόματα ανεργίας, τα προνοιακά επιδόματα και οι συντάξεις αναπηρίας, όπως επίσης και οι τόκοι καταθέσεων.

Την κατάσταση επιβαρύνει ο συνυπολογισμός των τεκμηρίων διαβίωσης, ενώ προβλήματα και αποκλεισμούς προκαλεί ο συνυπολογισμός των «φιλεξενούμενων» στα σπίτια γονέων ή συγγενών. Μετά από πολλές αντιδράσεις, ιδιαίτερη μέριμνα θα υπάρξει, σύμφωνα με πληροφορίες, για τα τέκνα που αποκτήθηκαν εντός του 2017 καθώς μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να δηλωθούν. Λύση βρέθηκε και για τους στρατιωτικούς, κυρίως 5ετούς θητείας, οι οποίοι κατά τις πρώτες ώρες λειτουργίας της εφαρμογής απορρίπτονταν.

Δεν λείπουν βέβαια και οι περιπτώσεις ατόμων που υπέβαλαν αίτηση (περί τις 10.000) αλλά κόπηκαν λόγω... πολυτελούς διαβίωσης, καθώς εμφάνιζαν δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία ή διέθεταν οικιακούς βοηθούς.

Είναι ενδεικτικό ότι τα συναρμόδια υπουργεία προχώρησαν στη δημιουργία email επικοινωνίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected], ώστε οι ερωτήσεις να ομαδοποιούνται και στη συνέχεια να απαντώνται.

Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη και στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Αλλά και η διοίκηση του ΕΦΚΑ, με επείγον έγγραφό της προς τις υπηρεσίες του ταμείου, θέτει σε προτεραιότητα την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ασφαλισμένοι και κυρίως συνταξιούχοι στην επικαιροποίηση των στοιχείων τους, που απαιτούνται για την υποβολή της σχετικής αίτησης.

Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων λήγει στις 12 Δεκεμβρίου ενώ τα χρήματα σε όλους τους δικαιούχος των οποίων εγκρίθηκε η αίτηση θα πιστωθούν μέχρι τις 20 ή 21 Δεκεμβρίου 2017.