Πώς και πότε θα κριθεί η «επόμενη μέρα» του μνημονίου

Βρυξέλλες, ανταπόκριση (read the article in English in the right column)

Παρά το γεγονός ότι τα κλιμάκια του κουαρτέτου είναι στην Αθήνα για να επιθεωρήσουν την πρόοδο που έγινε και πρέπει να γίνει, οι υψηλά ιστάμενοι της Ευρωζώνης γνωρίζουν ότι οι επόμενες δύο αξιολογήσεις είναι «ψιλά γράμματα» και ότι το μέλλον του ελληνικού προγράμματος -και αυτού που ενδεχομένως θα ακολουθήσει- εξαρτάται εν πολλοίς από το τι γίνεται με το σχέδιο αναδιάρθρωσης της ευρωζώνης, που περιλαμβάνει και τη μετατροπή του ESM σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο (ΕΝΜ).

Αυτό σημαίνει ότι με την αλλαγή της συνθήκης του ESM, ο έλεγχος των δημοσιονομικών των χωρών της ευρωζώνης θα περάσει στο Ταμείο και βεβαίως στους υπουργούς Οικονομικών.

Παρακάμπτεται έτσι αυτό που η Γερμανία και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επιδίωκε εδώ και καιρό, που είναι η παράκαμψη της Κομισιόν και των αρμοδιοτήτων της. Κατηγορώντας συχνά, και ιδιαίτερα τον καιρό του κινδύνου του Grexit, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινείται με πολιτικά κριτήρια και πρέπει να περιοριστεί σε τεχνοκρατικό ρόλο, ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας κατάρτισε το λεγόμενο «Plan X» που έχουμε γράψει εδώ και καιρό, με γνώμονα να περάσουν οι αρμοδιότητες για τον δημοσιονομικό έλεγχο ουσιαστικά στο Eurogroup, με τη δημιουργία του ΕΝΜ.

Παρά το γεγονός ότι ο επικεφαλής του ΕΣΜ Κλάους Ρέγκλινγκ διαβεβαιώνει ότι οι αλλαγές και η παρακολούθηση θα γίνει σε συνεργασία με την Κομισιόν, εντούτοις στην Ουάσινγκτον και στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ, παρουσίασε σε μερίδα αξιωματούχων ένα πολύ φιλόδοξο πλάνο λειτουργίας του «νέου» ESM, που δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες και συγκεντρώνει αυξημένες αρμοδιότητες.

Κάπου εδώ «μπερδεύεται» και το τέλος του ελληνικού προγράμματος.

Αρκετά στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης γνώριζαν ότι οι θετικές κορώνες για «clean exit», τέλος του προγράμματος το καλοκαίρι κ.λπ., ήταν περισσότερο μέρος του σχεδιασμού για ήρεμα νερά κατά την προεκλογική περίοδο στη Γερμανία. Τώρα όμως οι προβληματισμοί βγαίνουν στην επιφάνεια.

Αξιωματούχος των δανειστών ανέφερε στο Euro2day.gr ότι προβλέπει την πιθανότητα η παρούσα αξιολόγηση να κλείσει τον Μάρτιο και αυτό γιατί βολεύει τις παράλληλες εξελίξεις που προαναφέραμε.

«Ανάλογα με το πότε θα ολοκληρωθεί η αλλαγή της συνθήκης του ESM και δούμε τι θα περιλαμβάνει, τότε θα παρθούν οι οριστικές αποφάσεις για το μέλλον της Ελλάδας».

Αλλος αξιωματούχος (από διαφορετικό θεσμό του κουαρτέτου) επιβεβαίωσε τα πιο πάνω και πρόσθεσε ότι δεν αποκλείεται οι καθυστερήσεις να φέρουν και παράταση της λήξης του προγράμματος προς το τέλος του 2018.

Μένει ή φεύγει το ΔΝΤ;

Την ώρα που τα τεχνικά κλιμάκια αλλά και οι επικεφαλής του κουαρτέτου έχουν λάβει εντολή να συνεχίσουν πάνω στο γνωστό πρόγραμμα, τα υψηλόβαθμα στελέχη τόσο της Ευρωζώνης όσο και του ΔΝΤ καλούνται να αποφασίσουν για δύο βασικά ζητήματα:

1. Είναι γεγονός ότι με τη μετατροπή του ESM σε ΕΝΤ, το ΔΝΤ θα αποχωρήσει -όπως ήθελε από καιρό άλλωστε- από τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Ομως ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει εάν θα παραμείνει μόνο στο ελληνικό μέχρι την ολοκλήρωσή του ως μεμονωμένη περίπτωση.  Για να γίνει αυτό, θα πρέπει το Ταμείο να υποχωρήσει τελείως στο θέμα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους το 2018, καθώς η Ευρωζώνη μάλλον έχει πάρει ομόφωνη απόφαση ότι η «μείωση» θα επιτευχθεί κατά κύριο λόγο με μεταρρυθμίσεις...

2. Τι θα γίνει στο τέλος του υφιστάμενου ελληνικού προγράμματος; Οι αρχικές σκέψεις για μια πιστοληπτική γραμμή ECCL+ με αυξημένη εποπτεία είναι πλέον μια επιλογή. Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες από αρμόδιες πηγές, στο τραπέζι έπεσε και άλλη σκέψη για «αμπαλάρισμα» του παρόντος προγράμματος -αφού έχουν περισσέψει κονδύλια- ως μια επέκταση (extension) που θα επιβάλει και πάλι την εποπτεία με άλλο σχήμα, αλλά το ίδιο σκληρή ώστε να φθάσουμε στο 2021. Μαζί με αυτό η Ελλάδα θα επιστρέφει σιγά σιγά και ελεγχόμενα στις αγορές.

Ανησυχία της Κομισιόν για την πολιτική κατάσταση

Ανώτατος αξιωματούχος της Κομισιόν εξέφρασε την ανησυχία του για την πόλωση που παρατηρείται εδώ και μήνες στην Αθήνα, καθώς θεωρείται πολύ πρόωρη, που ενδεχομένως θα επηρεάσει και τις εξελίξεις του προγράμματος. Η Κομισιόν είναι και η μόνη εκ του κουαρτέτου που δεν επιθυμεί τη διαιώνιση του προγράμματος και το «αμπαλάρισμα» που προαναφέρθηκε.

«Οι εκλογές είναι μακριά. Κανείς δεν θέλει πρόωρες κάλπες και το κλίμα πρέπει να είναι ήρεμο, ώστε τα πράγματα να τελειώσουν στην ώρα τους», ανέφερε ο αξιωματούχος.

Εφερε δε ως παράδειγμα το πώς καλύφθηκε η συνάντηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Οπως ανέφερε ο αξιωματούχος, η συνάντηση έκλεισε με μεγάλη δυσκολία, καθώς ο ίδιος ο κ. Γιούνκερ δεν την επιθυμούσε, για να αποφύγει την εν λόγω πόλωση.

«Η συνάντηση ήταν τυπική, ο κ. Γιούνκερ άκουσε τις προτάσεις, αλλά ούτε είδε τον κ. Μητσοτάκη ως τον επόμενο πρωθυπουργό της Ελλάδος, όπως γράφτηκε, ούτε η καχυποψία διαλύθηκε».

«Better the devil you know than the devil you don’t» είπε χαρακτηριστικά ο αξιωματούχος...