Μοντέλο εξωδικαστικού στο νόμο Κατσέλη

Η ενσωμάτωση των βασικών αρχών του νόμου του εξωδικαστικού μηχανισμού με στόχο την υποχρεωτική εξωδικαστική ρύθμιση των κόκκινων δανείων που έχουν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη και η fast track απόφαση της δικαιοσύνης για όσους δανειολήπτες εγκαταλείπουν τη μηνιαία δόση τρεις μήνες μετά την απόφαση για ρύθμιση του δικαστηρίου, αποτελούν τις δύο ριζικές αλλαγές που προωθούν τράπεζες, θεσμοί και στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας.

Οι δύο αλλαγές αποσκοπούν, αφενός, στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, αφετέρου, στην απομάκρυνση των επιτήδειων κατά συνείδηση κακοπληρωτών από το δίχτυ προστασίας που προσφέρει ο νόμος για τα πτωχευμένα φυσικά πρόσωπα.

Στην προστατευτική ζώνη του νόμου έχουν υπαχθεί 150.000 δανειολήπτες με «κόκκινα» δάνεια, στεγαστικά, καταναλωτικά, αλλά και εταιρικά ατομικών επιχειρήσεων ύψους 17,5 δισ. ευρώ, το 25% των οποίων -δηλαδή 4,375 δισ. ευρώ- ανήκουν, όπως υπολογίζεται, σε κατά συνείδηση κακοπληρωτές.

Τι θα αλλάξει

Οι αλλαγές που βρίσκονται στο τραπέζι των διαβουλεύσεων όλων των εμπλεκόμενων πλευρών (οικονομικού επιτελείου, αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Δικαιοσύνης, τραπεζών και δανειστών) είναι οι εξής:

- Όσοι έχουν υπαχθεί στον νόμο και οι υποθέσεις τους δεν έχουν εκδικαστεί μέχρι την αλλαγή του νόμου, θα κληθούν να ρυθμίσουν υποχρεωτικά το ληξιπρόθεσμο δάνειό/ά τους εξωδικαστικά, δηλαδή να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια ρύθμισης με την τράπεζα. Όπως στον εξωδικαστικό έτσι και στον νόμο Κατσέλη εξετάζεται το ενδεχόμενο ο δανειολήπτης να πρέπει να συμφωνήσει στην άρση του απορρήτου των καταθέσεων.

Πρόκειται για μία σημαντική πτυχή καθώς το 25% των μπαταχτσήδων που βρίσκονται υπό την ομπρέλα του νόμου έχουν «κοκκινίσει» το δάνειό τους σε μία τράπεζα και διατηρούν καταθέσεις ισόποσες ή και παραπάνω στην απέναντι τράπεζα.

Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο απαγορεύει την ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των τραπεζών όσον αφορά τις καταθέσεις, ενώ επιτρέπει η μία τράπεζα να δει τα δάνεια σε μία άλλη μέσω του Τειρεσία.

- Η δεύτερη αλλαγή στοχεύει, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, στην αποτροπή του φαινομένου το δάνειο μετά τη ρύθμιση που δίνει το Δικαστήριο να ξανακοκκινίσει, ωστόσο ο δανειολήπτης συνεχίζει να προστατεύεται για όσα χρόνια (σ.σ. συνήθως δέκα) έχει αποφανθεί η ρύθμιση του δικαστηρίου. Κι αυτό διότι μετά την απόφαση της δικαιοσύνης που προβλέπει «κούρεμα» τμήματος της οφειλής και συγκεκριμένο, χαμηλού ύψους δοσολόγιο για 10 χρόνια, σημαντικός αριθμός δανειοληπτών -εκτιμάται στο 80%- πληρώνει 2 ή 3 μήνες (σ.σ. αντίστοιχες δόσεις) και μετά σταματά την αποπληρωμή, με αποτέλεσμα το δάνειο να γίνεται «κόκκινο».

Οι τράπεζες, από την πλευρά τους, θα πρέπει να ξανακαταγγείλουν το δάνειο και να προσφύγουν στη δικαιοσύνη, διαδικασία που διαρκεί έως και 2 έτη, κατά τα οποία το δάνειο δεν πληρώνεται.

Η τροποποίηση του νόμου θα προβλέπει, σύμφωνα με τις πληροφορίες, στις περιπτώσεις αυτές, ο δανειολήπτης να χάνει την προστασία με fast track διαδικασία, με μία απλή απόφαση της δικαιοσύνης.