Στον ιδιωτικό τομέα το «ποντάρισμα» για την ανάπτυξη του 2018

«Αισιόδοξο» θεωρεί το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο τον στόχο για ανάπτυξη του ΑΕΠ φέτος, ύψους 1,8%, καθώς για να επιτευχθεί απαιτείται μέσος όρος μεγέθυνσης τα επόμενα δύο τρίμηνα της τάξης του 3%.

Στην «Αξιολόγηση Μακροοικονομικών Προβλέψεων», ωστόσο, καταθέτει και την αισιόδοξη πλευρά: «Εδραιώνεται πλέον η προσδοκία για θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης το 2017. Υπό την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται το +1,8% για το 2017, ο στόχος για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,4% το 2018 θεωρείται μεν αρκετά φιλόδοξος, αλλά συνεπικουρούμενος μεταξύ άλλων από τον θετικό αντίκτυπο του 2017, είναι υπό προϋποθέσεις επιτεύξιμος».

Όπως επισημαίνει η έκθεση, οι αρνητικές επιπτώσεις λόγω της μείωσης της δημόσιας κατανάλωσης και ιδίως των δημόσιων επενδύσεων το 2018 είναι δυνατό, υπό προϋποθέσεις, να μη σταθούν εμπόδιο στις αναπτυξιακές προοπτικές που ανοίγει η ολοκλήρωση του προγράμματος εντός του 2018 και η αποκατάσταση της ομαλής χρηματοδότησης της χώρας από τις διεθνείς χρηματαγορές.

Η ροή επενδύσεων και ο εξαγωγικός προσανατολισμός της οικονομίας θα αποτελέσουν «κλειδιά» για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου μεγέθυνσης της οικονομίας για το 2018.

Τα παραπάνω ισχύουν υπό την προϋπόθεση ότι η τήρηση των στόχων του ΜΠΔΣ είναι συνεπείς με την τήρηση και των ορίων του Δημοσιονομικού Συμφώνου. «Ως εκ τούτου, οι μακροοικονομικές προβλέψεις για το 2018 θεωρούνται συνεπείς με τα ανωτέρω όρια, αν και επισημαίνεται για το μέλλον ο κίνδυνος για περαιτέρω επιδείνωση της διαρθρωτικής θέσης της χώρας, όσο η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα».

Οι προβλέψεις για το 2018

Με βάση τις προβλέψεις του υπουργείου Οικονομικών με τις οποίες καταρτίζεται το προσχέδιο που θα κατατεθεί τη Δευτέρα στη Βουλή (και πιθανά θα αναθεωρηθούν όταν υπάρξουν δεδομένα για την πορεία της οικονομίας το γ’ τρίμηνο του 2017), το 2018 αναμένεται:

Ιδιωτική κατανάλωση: Η αύξησή της κατά 1,4% διατηρείται στο επίπεδο της στοχοθεσίας του ΜΠΔΣ 2018-2021, αντιστοιχεί όμως σε μικρότερη αύξηση κατά απόλυτο μέγεθος, μιας και έχει προηγηθεί η επί τα χείρω αναθεώρηση της μεταβολής της για το 2017 (-0,2 εκατοστιαίες μονάδες) σε σχέση με το σενάριο του ΜΠΔΣ.

Η αναθεώρηση αυτή θεωρείται ρεαλιστική, λαμβανομένου υπόψη ότι το πρώτο μισό του τρέχοντος έτους η ιδιωτική κατανάλωση είναι αυξημένη κατά 0,8% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2016. Η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2018 αναμένεται να προέλθει κυρίως λόγω της σταθεροποίησης του οικονομικού κλίματος και της σταδιακής αποκλιμάκωσης της ανεργίας. Ανασχετικό παράγοντα αποτελεί η δέσμευση για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ το 2018

Δημόσια κατανάλωση: Η προβλεπόμενη μείωσή της το 2018 (-0,2%) οφείλεται σε αναθεώρηση της αύξησης του μεγέθους της το 2017, όπως προβλέπεται από το επικαιροποιημένο σενάριο του ΥΠΟΙΚ (1% αντί 0,1% στο ΜΠΔΣ).

Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου: Η εκτιμώμενη υστέρηση το 2017 κατά 1,6 εκατοστιαίες μονάδες έναντι των προβλέψεων του ΜΠΔΣ «διορθώνεται» με ανάλογη αύξηση το 2018. Η αύξηση των επενδύσεων το 2018 στηρίζεται αποκλειστικά στον ιδιωτικό τομέα και αφορά σε όλες τις κατηγορίες επενδύσεων (εξοπλισμός, κατασκευές, κατοικίες κ.λπ.). Μάλιστα για το 2018 εκτιμάται από το ΥΠΟΙΚ ότι οι δημόσιες επενδύσεις θα μειωθούν κατά 1,1% σε πραγματικούς όρους.

Όπως σχολιάζει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, μολονότι η διόρθωση της πορείας των επενδύσεων στη χώρα μπορεί να δικαιολογείται από (α) την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, (β) τις κυβερνητικές δεσμεύσεις για συνεπή πορεία εφαρμογής των προαπαιτούμενων μέτρων του προγράμματος, (γ) την προοπτική για αποκατάσταση της χρηματοδότησης της χώρας από τις διεθνείς αγορές εντός του 2018 και (δ) την αναμενόμενη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης της οικονομικής δραστηριότητας με την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, εκφράζονται σοβαρές επιφυλάξεις ως προς το ύψος και την ταχύτητα της «διόρθωσης» που αναμένεται στο σενάριο του ΥΠΟΙΚ.

Εισαγωγές - Εξαγωγές: Οι προβλέψεις για το 2018 αναθεωρούν προς τα πάνω το σενάριο του ΜΠΔΣ, περισσότερο για τις εισαγωγές (0,9 εκατοστιαίες μονάδες) παρά για τις εξαγωγές (0,3 εκατοστιαίες μονάδες). Οι προβλέψεις για το 2018 συνδυάζονται με τις επίσης προς τα πάνω αναθεωρημένες προβλέψεις για το 2017 (3,5 και 2,8 εκατοστιαίες μονάδες αύξηση σε σχέση με το ΜΠΔΣ για εξαγωγές και εισαγωγές, αντίστοιχα), οι οποίες αντανακλούν την αυξημένη δραστηριότητα που έλαβε χώρα στον εξωτερικό τομέα της οικονομίας το α' εξάμηνο του 2017.

Οι αναθεωρήσεις αυτές κρίνονται σε μεγάλο βαθμό ρεαλιστικές, βασιζόμενες στο περαιτέρω «άνοιγμα» της ελληνικής οικονομίας στο εξωτερικό. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι χωρίς σημαντική βελτίωση της θέσης της χώρας στον διεθνή ανταγωνισμό, ελλοχεύει ο κίνδυνος επαναφοράς των εξωτερικών ελλειμμάτων ή αύξησης μεριδίου εισαγωγών για μη παραγωγικούς σκοπούς (ενίσχυση κατανάλωσης), με τις γνωστές αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγική ανασυγκρότηση, το αξιόχρεο και εντέλει τις προοπτικές ανάπτυξης της χώρας.

Απασχόληση - Ανεργία: Η βελτίωση των δεικτών απασχόλησης - ανεργίας το α' εξάμηνο του 2017 οδήγησε σε αναθεώρηση, προς το ευνοϊκότερο, των προβλέψεων για το 2017 και το 2018 σε σχέση με το ΜΠΔΣ. Η αναθεώρηση αυτή θεωρείται εύλογη, ύστερα από τη μείωση της ανεργίας το τελευταίο εξάμηνο, που δημιουργεί ενδείξεις σταθερής τάσης.