Ο Σεπτέμβρης κρίνει έσοδα και νέα μέτρα

Η εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ και του φόρου εισοδήματος θα κρίνουν φέτος πολλά περισσότερα από την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού. Θα βαρύνουν καθοριστικά στην πιθανότητα απαίτησης πρόσθετων μέτρων για το 2018 ήδη από τον ερχόμενο Οκτώβριο.

Τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια στα δημόσια έσοδα εμφανίστηκαν τον Ιούλιο, όταν η υστέρηση στις εισπράξεις από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων σε συνδυασμό με τις αυξημένες επιστροφές φόρων στάθηκαν ικανές να μειώσουν αισθητά τα περιθώρια ασφαλείας τα οποία είχαν διαμορφωθεί τους προηγούμενους μήνες.

Η υπέρβαση των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού (φορολογικά έσοδα προ επιστροφών) από 550 εκατ. ευρώ στο εξάμηνο περιορίστηκε σε 60 εκατ. ευρώ στο επτάμηνο χωρίς να απειλεί επί του παρόντος στο ελάχιστο το πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο κινείται εντός στόχων.

Με τη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών όμως στα τάρταρα , μετά και από ένα εκτεταμένο κύμα κατασχέσεων, οι εισπράξεις των επομένων μηνών μοιάζουν μετέωρες. Ο πλέον κρίσιμος μήνας είναι ο Σεπτέμβριος όπου μόνο για τη δεύτερη δόση φορολογίας εισοδήματος και την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν κάτι λιγότερο από 2 δισ. ευρώ.

Οι πληρωμές της πρώτης δόσης φόρου εισοδήματος δεν ήταν ικανοποιητικές. Σε σύνολο 2.431.000 φορολογουμένων με χρεωστικό ραβασάκι, το χέρι στην τσέπη έβαλαν 1.760.000. Ένα ποσοστό της τάξεως του 28%, δεν πλήρωσε τη δόση έως τις 31 Ιουλίου και σε σύνολο βεβαιωμένων και απαιτητών φόρων 1.114.509 .000 ευρώ, στο ταμείο μπήκαν μόλις 775,031 εκατομμύρια ευρώ με την εισπραξιμότητα της πρώτης δόσης φόρου εισοδήματος στο 69,5%.

Τα 340 εκατ. ευρώ χαμηλότερων εισπράξεων φόρου εισοδήματος φάνηκαν στα αποτελέσματα του προϋπολογισμού. Καταγράφηκε υστέρηση 730 εκατ. ευρώ στα έσοδα του Ιουλίου χωρίς όμως να δημιουργείται πρόβλημα σε επίπεδο πρωτογενούς πλεονάσματος (3,053 δισ. ευρώ, όταν ο στόχος αφορούσε σε πρωτογενές αποτέλεσμα 2,098 δισ. ευρώ και έναντι περυσινής επίδοσης 2,715 δισ. ευρώ).

Αν οι αστοχίες στα έσοδα συνεχιστούν δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως οι δανειστές θα ζητήσουν διορθωτικές κινήσεις, όχι τόσο για το 2017 αλλά για το 2018. Φέτος ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα , άσχετα αν εκτιμάται από το οικονομικό επιτελείο κοντά στο 2% του ΑΕΠ, επισήμως κατά πρόγραμμα θα πρέπει να διαμορφωθεί στο 1,75% του ΑΕΠ. Το επόμενο έτος όμως θα πρέπει να κάνει άλμα στο 3,5% του ΑΕΠ και ήδη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να ζητήσει εμπροσθοβαρή εφαρμογή των ήδη ψηφισμένων μέτρων για το αφορολόγητο.

Με δεδομένο ότι το Ταμείο συνεχίζει να εκτιμά ότι με τα ήδη προβλεπόμενα μέτρα το 2018 το πρωτογενές αποτέλεσμα δεν θα είναι μεγαλύτερο του 2,2% του ΑΕΠ, η επικείμενη τρίτη αξιολόγηση δεν αποκλείεται να κρύβει απαιτήσεις πρόσθετων μέτρων ή ακόμα ταχύτερης εφαρμογής των ήδη ψηφισμένων (συντάξεις το 2019 και αφορολόγητο το 2020 προβλέπει η συμφωνία μέχρι νεοτέρας).