Τράπεζες: «Πλήγμα» στα βασικά εποπτικά κεφάλαια

Πλήγμα στα πρωτοβάθμια εποπτικά τους κεφάλαια θα δεχθούν, τελικώς, οι τράπεζες που θα κάνουν χρήση, εφόσον ψηφισθεί, της τροπολογίας που κατατέθηκε χθες το βράδυ και παρέχει τη δυνατότητα να ανταλλάξουν τις προνομιούχες μετοχές με ομολογίες.

Όπως διευκρινίζουν τραπεζικά στελέχη, τα ομόλογα που μπορούν να εκδίδουν για την ανταλλαγή των προνομιούχων θα είναι μειωμένης εξασφάλισης (Tier II) με διάρκεια 10έτη. Αυτό σημαίνει, όμως, ότι ο δείκτης Common Equity Tier I των τραπεζών, που έχουν προνομιούχες μετοχές, θα μειωθεί από 1/1/2018, αν κάνουν χρήση της τροπολογίας.  

Οι προνομιούχες μετοχές, που έχουν εκδώσει οι τράπεζες παύουν να υπολογίζονται από την 1η Ιανουαρίου του 2018 στα πρωτοβάθμια εποπτικά κεφάλαια (CET I), με βάση απόφαση της εποπτικής αρχής που ισχύει πανευρωπαικά. Αν οι τράπεζες υποκαταστήσουν τις προνομιούχες με ομόλογα Tier II, δεν «θεραπεύουν» τη μείωση των πρωτοβάθμιων εποπτικών κεφαλαίων. Απλά συντηρούν το επίπεδο της συνολικής κεφαλαιακής τους επάρκειας στα ίδια επίπεδα.

Η αρχική αίσθηση όσων διάβασαν την εισηγητική έκθεση ήταν ότι η υποκατάσταση των προνομιούχων θα διενεργούνταν με υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες ( CoCos) καθώς αναφέρει ότι με τη ψήφισή της «δεν θα θιγούν τα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών» και επιπρόσθετα ότι «θα βελτιωθεί σημαντικά η κατάταξη του Ελληνικού Δημοσίου σε περίπτωση αφερεγγυότητας του πιστωτικού ιδρύματος, σε σχέση με την υφιστάμενη ως κατόχου προνομιούχων μετοχών».

Στην πραγματικότητα πρόκειται για πολιτική διατύπωση που απλά αναφέρεται στη συνολική κεφαλαιακή επάρκεια και όχι στα πρωτοβάθμια εποπτικά κεφάλαια.

Με την τροπολογία οι τράπεζες, που συνεχίζουν να διαθέτουν προνομιούχες μετοχές (Eurobank. Αττικής), μπορούν να επιλέξουν την εξαγορά τους, είτε με μετρητά, είτε με έκδοση άλλων κεφαλαιακών μέσων κατηγορίας ΙΙ (TierII) ίσης αξίας, είτε με συνδυασμό των δύο παραπάνω τρόπων.

Με τις υφιστάμενες διατάξεις οι τράπεζες μπορούσαν μόνο να εξοφλήσουν τα κεφάλαια, που έλαβαν από το Δημόσιο, με αντάλλαγμα την έκδοση υπέρ του προνομιούχων μετοχών, όπως έπραξαν στο παρελθόν Alpha Bank και Πειραιώς.

Εφόσον η τροπολογία ψηφισθεί οι  τράπεζες θα μπορούν, πλέον, να εκδίδουν ομόλογα υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου. Το τελευταίο θα αποκτά τις ομολογίες και θα προχωρά στην ακύρωση ίσης ονομαστικής αξίας προνομιούχων μετοχών. Όλα αυτά με την προυπόθεση ότι η συναλλαγή θα έχει την έγκριση της εποπτικής αρχής.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η τροπολογία έχει ήδη τη σύμφωνη γνώμη του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DG Comp) και της Τραπέζης της Ελλάδος.

Η τροπολογία ορίζει ότι  τα ομόλογα θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις του άρθρου 63 της οδηγίας προληπτικής εποπτείας. Το Δημόσιο, ως κάτοχος, θα λαμβάνει ετήσια απόδοση ( κουπόνι), το οποίο θα καταβάλλεται σε εξαμηνιαία βάση.

Το ύψος του υπολογίζεται, με βάση το μέσο όρο απόδοσης του 10ετούς ομολόγου του Δημοσίου, κατά το πρώτο 15νθήμερο του Ιουνίου 2017, αυξημένο κατά 50 μονάδες βάσης και δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 6%.

Κερδισμένο το Δημόσιο!

Το Δημόσιο θα έχει σειρά ωφελημάτων, εφόσον προχωρήσει η ανταλλαγή. Κατ αρχήν θα εισπράττει ετήσια απόδοση, «βρέξει- χιονίσει» καθώς η είσπραξή της δεν θα εξαρτάται, όπως συμβαίνει με τις προνομιούχες μετοχές, από την κερδοφορία ή το ύψος των ιδίων κεφαλαίων του πιστωτικού ιδρύματος. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα, από τις προνομιούχες δεν είχε απόδοση το Δημόσιο βάσει του Ν 2190 άρθρο 44 περί ΑΕ λόγω συσσωρευμένων ζημιών που δεν επέτρεπε διανομή κερδών/μερίσματα.

Επιπρόσθετα, θα βελτιωθεί σημαντικά η κατάταξη του Δημοσίου σε περίπτωση αφερεγγυότητας του πιστωτικού ιδρύματος, σε σχέση με αυτή που έχει ως κάτοχος προνομιούχων μετοχών. Στην απευκταία περίπτωση εκκαθάρισης τράπεζας, πρώτα ικανοποιούνται οι καταθέτες, μετά οι κάτοχοι ομολόγων (Tier 2 και άλλων ομολόγων) και ακολούθως οι κάτοχοι κεφαλαίου, δηλαδή. οι κοινοί και προνομιούχοι μέτοχοι.

Τα εν λόγω ομόλογα θα είναι μεταβιβάσιμα και διαπραγματεύσιμα γεγονός που επιτρέπει στο Δημόσιο την καλύτερη αξιοποίησή τους ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς. Τα δε συμμετέχοντα πιστωτικά ιδρύματα θα μπορούν εφόσον είναι ευνοικές οι συνθήκες της αγοράς να αποπληρώσουν τα ομόλογα με κεφάλαια που θα αντλήσουν από ιδιώτες επενδυτές.

Σημειώνεται ότι η διοίκηση της τράπεζας Αττικής έχει δηλώσει την πρόθεσή της να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου ύψους 130 εκατ. ευρώ, υπέρ στρατηγικού επενδυτή, προκειμένου να υποκαταστήσει την απώλεια ύψους 100 εκατ. ευρώ η οποία θα προκληθεί από το γεγονός ότι δεν προσμετρούνται από 1/1/2018 οι προνομιούχες μετοχές στα εποπτικά κεφάλαια.

Η Eurobank από την πλευρά της δεν έχει ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της, σημειώνοντας όσες φορές ρωτήθηκε από τους αναλυτές, ότι είναι σε επικοινωνία με τις αρχές για την υποκατάσταση σε επίπεδο εποπτικών κεφαλαίων της απώλειας από τις προνομιούχες μετοχές (950 εκατ.). Είναι επομένως πολύ πιθανόν να κάνει χρήση της τροπολογίας εφόσον ψηφισθεί.