Η γραμμή 4 του μετρό «στο πιάτο» για τους ξένους ομίλους

Γιατί βιάζεται η Επιτροπή Ανταγωνισμού να ανακοινώσει το πόρισμά της και τις ποινές που αφορούν μόνο στις ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες και αφήνει στο απυρόβλητο τις ξένες πολυεθνικές; αναρωτιούνται στην αγορά κατασκευών. Μήπως επειδή στο τέλος Ιουλίου λήγει η προθεσμία υποβολής των υποψηφιοτήτων για τη γραμμή 4 του μετρό, προϋπολογισμού 1,54 δισ. ευρώ (συν ΦΠΑ), ίσως του πιο μεγάλου κατασκευαστικού έργου που πρόκειται να γίνει στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια;

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τις επόμενες ημέρες θα ανακοινωθεί το πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού για τον κατασκευαστικό κλάδο. Όμως, το πόρισμα θα είναι μισό καθώς θα αφορά μόνο στις ελληνικές εταιρείες που υποχρεώθηκαν να μπουν στο καθεστώς της διευθέτησης και όχι στο σύνολο των διερευνώμενων εταιρειών.

Θα αφορά δηλαδή μόνο στους ελληνικούς ομίλους που παραδέχθηκαν την εμπλοκή τους, με στόχο να περιορίσουν το πρόστιμο ώστε να μείνουν εν ζωή οι κατασκευαστικοί όμιλοι. Δηλαδή θα αφήνει έξω όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές κατασκευαστικές πολυεθνικές εταιρείες που αναφέρονταν στην αρχική εισήγηση και τα ονόματα των οποίων είχαν δοθεί επισήμως στη δημοσιότητα το 2016.

Αν συμβεί αυτό, θα πρόκειται για σκανδαλώδη εύνοια προς τις ξένες κατασκευαστικές εταιρείες, οι οποίες εμπλέκονται στην υπόθεση και για δημιουργία αθέμιτου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον συγκεκριμένο διαγωνισμό, υποστηρίζουν στην κατασκευαστική αγορά. Υπενθυμίζεται ότι οι ελληνικές εταιρείες εξαναγκάστηκαν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού να προχωρήσουν σε διευθέτηση, με βαρύτατα πρόστιμα άνω των 80 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς αν δεν τα δέχονταν, απειλούνταν με εξοντωτικά ποσά που θα τις οδηγούσαν κατευθείαν σε κλείσιμο.

Από την αρχή της υπόθεσης αυτής, η Επιτροπή Ανταγωνισμού επέλεξε με τους χειρισμούς της να ευνοεί τις μεγάλες ξένες πολυεθνικές των κατασκευών εις βάρος των ελληνικών τεχνικών εταιρειών.

Έτσι, παρά το ότι οι ξένες πολυεθνικές εταιρείες έχουν καταδικαστεί για καρτελικές συμπεριφορές σε πολλές μεγάλες χώρες της Ευρώπης όπως είναι η Ολλανδία, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία, η Ισπανία, αλλά και σε πιο μικρές όπως οι Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία, Δανία και είχαν επιπλέον ηγετικό ρόλο ή συμμετείχαν (π.χ. Siemens, Hochtief, Vinci, FCC, ACS κ.λπ.) στις κοινοπραξίες που εκτέλεσαν τα μεγάλα ελληνικά έργα τα οποία διερευνούσε, η Επιτροπή Ανταγωνισμού απέφυγε επιμελώς να τις ενοχλήσει όταν έκανε επιδρομές μόνο στα γραφεία των ελληνικών τεχνικών εταιρειών για να βρει ενοχοποιητικά στοιχεία πριν από 4,5 χρόνια.

Τις «θυμήθηκε» αργότερα, μετά από ένα χρόνο, στη διάρκεια του οποίου οι ξένοι είχαν πλήρη γνώση των ερευνών που βρίσκονταν σε εξέλιξη, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει για το τι συνέβη με τυχόν ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος τους. Μετά, επέλεξε να σπάσει την υπόθεση στα δύο και να ασχοληθεί μόνο με τις ελληνικές εταιρείες που είχαν εισέλθει στη διαδικασία της διευθέτησης και μόνο αφού ανάγκασε τις ελληνικές εταιρείες να αποδεχθούν και να υπογράψουν την προτεινόμενη διευθέτηση, μόλις προ τριμήνου άρχισε να ασχολείται με τις ξένες εταιρείες.

Αλλά και τώρα, αν και πρόσφατα ολοκλήρωσε τον κύκλο καταθέσεων των εκπροσώπων των ξένων εταιρειών, αντί να προχωρήσει στην ανακοίνωση του συνολικού της πορίσματος, επιλέγει να σπάσει το πόρισμα στα δύο και να προχωρήσει εσπευσμένα σε ανακοινώσεις και ποινές μόνο για τις ελληνικές εταιρείες.

«Έτσι, τους δίνει την ευκαιρία να πάρουν μέρος στον διαγωνισμό του μετρό χωρίς απόφαση εις βάρος τους, χωρίς πρόστιμα, σαν αθώες περιστερές και πάντα με τη δυνατότητα να προσφύγουν αργότερα στη δικαιοσύνη για όποια τυχόν απόφαση πάρει στο μέλλον η Επιτροπή και να περιμένουμε όλοι καμιά δεκαετία μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση και να εισπραχθεί, ίσως, κάποιο ελάχιστο ποσό» λένε στελέχη τεχνικών εταιρειών.

Οι ίδιοι προσθέτουν πως «η ιδιότυπη μέθοδος με την οποία η Επιτροπή Ανταγωνισμού φαίνεται πως προστατεύει τον ανταγωνισμό λέγεται "κακοί Έλληνες και καλοί ξένοι". Το αποτέλεσμα, σκοπούμενο ή μη, θα είναι η εξ ορισμού μείωση του ανταγωνισμού και ο αφανισμός του ελληνικού κατασκευαστικού κλάδου, που τα τελευταία χρόνια έχει γράψει ζημίες άνω του 1 δισ. ευρώ και από τον οποίο αφαιρείται ουσιαστικά η δυνατότητα να πάρει μέρος σε νέα έργα».

Τώρα η διοίκηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού υποστηρίζει πως θα υπάρξουν ξεχωριστά πορίσματα, ενώ μέχρι πρόσφατα υπήρχε σειρά δημοσιευμάτων που αναφέρονταν σε "κοινό πόρισμα" που "θα εκδοθεί τον Ιούλιο" και θα αφορά το σύνολο των εμπλεκομένων. Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα δεν είχε σπεύσει να διαψεύσει η διοίκηση της ανεξάρτητης αρχής.

Τι λέει η διοίκηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού

Στην Επιτροπή Ανταγωνισμού απαντούν πως η ανεξάρτητη αρχή καθορίζει πότε θα εκδοθούν οι αποφάσεις και τα πορίσματα. Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει πως "με αφορμή δημοσιεύματα του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου με ευφάνταστους, μάλιστα, τίτλους για δήθεν ευνοϊκή μεταχείριση αλλοδαπών εταιριών από την Επιτροπή Ανταγωνισμού λόγω της επικείμενης δημοσίευσης της απόφασης για τις κατασκευαστικές εταιρίες που συμμετείχαν στη Διαδικασία Διευθέτησης, επιθυμούμε να σας γνωρίσουμε ότι: Αντίθετα με τα όσα διαλαμβάνονται στα εν λόγω δημοσιεύματα η κοινή λογική οδηγεί στο ότι «οσμή σκανδάλου» θα υπήρχε αν η Επιτροπή Ανταγωνισμού εξέδιδε τις αποφάσεις της στο χρόνο που υποδεικνύουν οι κατασκευαστικές εταιρίες, ελληνικές ή αλλοδαπές, ή και όποια άλλη εταιρία που φέρεται ενώπιόν της εμπλεκόμενη σε καρτέλ".

Κατά την διοίκηση της Επιτροπής, "προκειμένου να μην δημιουργούνται ψευδείς εντυπώσεις ή η εικόνα, που εμφανίζεται, εξυπηρέτησης σκοπιμοτήτων πίσω από τέτοιου είδους δημοσιεύματα, για την αποκατάσταση και μόνο της αλήθειας αναφέρονται επί του παρόντος τα εξής:

Οι εταιρίες που είχαν την πρωτοβουλία και επέλεξαν να υπαχθούν στη Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών ενημερώθηκαν θεσμικά, ήδη από το Μάρτιο του τρέχοντος έτους, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της Διαδικασίας Διευθέτησης, ως προς το χρόνο έκδοσης της απόφασης που τις αφορά. Ουδεμία, επομένως, αλλαγή στο σχετικό προγραμματισμό υπήρξε έκτοτε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Ούτε επίσης «σπάσιμο», κατά τα γραφόμενα, του πορίσματος της Επιτροπής στα δύο υπήρξε. Τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί γνώριζαν οι εταιρίες που συμμετείχαν στη Διευθέτηση ήδη σε πρότερο χρόνο, από την στιγμή που επέλεξαν να υπαχθούν σε αυτή, με επίσημη και πάλι, σχετική ενημέρωση. Πέραν, όμως, αυτού, όπως προβλέπεται βάσει του σχετικού νομικού πλαισίου, η Διαδικασία της Διευθέτησης συνιστά διαφορετική, απλοποιημένη διαδικασία, εξ ου και τα μέρη (οι εταιρίες, ανεξαρτήτως διάκρισης σε αλλοδαπές και ελληνικές) που εντελώς οικειοθελώς έχουν υπαχθεί σε αυτήν, λαμβάνουν τα σχετικά ευεργετήματα του νόμου και, για το λόγο αυτό, η απόφαση της διευθέτησης είναι φυσικό να εκδίδεται πρώτη χρονικά. Τα αυτά ισχύουν και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από όπου εισήχθη ο σχετικός θεσμός της Διευθέτησης στην Ελλάδα, το Μάιο του 2016, μετά την κοινοποίηση της Εισήγησης της Επιτροπής Ανταγωνισμού στις εμπλεκόμενες εταιρίες, ελληνικές και αλλοδαπές, αναφορικά με φερόμενη σύσταση καρτέλ στην αγορά δημοσίων έργων.

Εκείνο που, επίσης, παραβλέπεται από τους διαμαρτυρόμενους είναι ότι η 31η Ιουλίου τρέχοντος έτους, δεν είναι η καταληκτική ημερομηνία κατακύρωσης της Γραμμής 4 του Μετρό, ούτε, είναι, άρα το χρονικό σημείο στο οποίο θα κριθούν οι τελικώς συμμετέχοντες στο διαγωνισμό".