Τα έξι «μεγαθήρια» του Ελληνικού

Εξι κτίρια με ύψος μέχρι και 200 μέτρα, αλλά και μια ζώνη ψηλών κτιρίων (θα φτάνουν τα 70 μέτρα) περιμετρικά του Μητροπολιτικού Πάρκου, προβλέπει το σχέδιο ανάπλασης του Ελληνικού που δημοσιοποιήθηκε χθες. Στο φάκελο με το Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης (ΣΟΑ) περιλαμβάνεται και ειδική έκθεση αιτιολόγησης για τα κτίρια – τοπόσημα, τα οποία, όπως αναφέρεται, είναι «μία πρωτότυπη αρχιτεκτονική λύση, που αποβλέπει να καταστήσει την έκταση στο σύνολό της σημείο προορισμού (landmark destination). Με τα ψηλά κτίρια διαμορφώνεται «μία εντελώς νέα και σύγχρονη γραμμή ορίζοντα (skyline) για την πόλη της Αθήνας, είναι σε θέση να της προσδώσουν -σε συνδυασμό με άλλα καινοτόμα στοιχεία της ανάπτυξης- τον χαρακτήρα διεθνούς τουριστικού προορισμού».

Οι σχεδιαστές του έργου υποστηρίζουν πως «η ανάπτυξη γίνεται με πρότυπα σχέδια και μεθόδους για την αξιοποίηση του θαλάσσιου μετώπου του Σαρωνικού και την στροφή της πόλης προς την θάλασσα όχι με τείχος οικοδομημάτων και αποκλεισμό των εσωτερικών κτηρίων από την θέα και την εύκολη πρόσβαση στην ακτή». Τα υψηλά κτίρια που προτείνονται «θα είναι τεχνικά πρωτοπόρα έτσι ώστε να εισαγάγουν νέες προηγμένες τεχνολογίες σε σχέση με την αντισεισμικότητα, το βάρος και τον τρόπο της κατασκευής, το κόστος, εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση ύδατος, συλλογή και διαχωρισμό απορριμμάτων, κλπ». Τα έξι ψηλά κτίρια στο Ελληνικό είναι:

Πολυδύναμο Κέντρο Πολλαπλών Λειτουργιών και Εκδηλώσεων

Θα είναι το μοναδικό ψηλό κτίριο του Μητροπολιτικού Πάρκου. «Η ανάγκη χωροθέτησής του στο πάρκο προκύπτει πρωτίστως από το ότι θα λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς και προσανατολισμού στην -εξαιρετικά μεγάλη- έκταση των 2.000.000 τ.μ. του Πάρκου. Είναι δηλαδή επιβεβλημένη στην περιοχή του πάρκου η ύπαρξη ενός τοποσήμου ορατού από κάθε σημείο του, αλλά και ενός τόπου συνάντησης για τους επισκέπτες».
Αρχιτεκτονικά το κτίριο «θα βρίσκεται ‘’σε διάλογο’’ με το υφιστάμενο εμβληματικό κτήριο Saariner, ενώ παράλληλα αναμένεται να προσφέρει μοναδική εμπειρία στους επισκέπτες, καθώς θα περιλαμβάνει παρατηρητήριο (Hmax 200m) με θέα σε όλο το λεκανοπέδιο, στα βουνά που το περιτριγυρίζουν και στον Αργοσαρωνικό».

Λειτουργικά «το κτίριο κρίνεται απαραίτητο, προκειμένου το Πάρκο να καταστεί διεθνής προορισμός. Όπως είναι γνωστό, σε όλες τις δυτικές χώρες πάρκα τέτοιου μεγέθους αποτελούν χώρους διοργάνωσης και διενέργειας σημαντικών αθλητικών και μουσικών εκδηλώσεων. Επομένως, ένα τέτοιο κτίριο μπορεί να φιλοξενήσει αθλητικές και μουσικές διοργανώσεις παγκόσμιας εμβέλειας, ώστε να αυξηθεί η επισκεψιμότητα του Πάρκου και να λάβει αυτό διεθνή αναγνωρισιμότητα».

Ψηλό Κτίριο κατοικιών στην περιοχή της Μαρίνας

Από πλευράς συνολικού σχεδιασμού «το κτίριο έχει ιδιαίτερα σημασία, καθώς θα είναι ορατό από τη θάλασσα και τον αέρα, πιθανόν μάλιστα ως «πρώτη εικόνα» των επισκεπτών στην Αθήνα, ενώ παράλληλα θα προσδώσει ενδιαφέρον στο σύνολο του παραλίου μετώπου της Αττικής. Για τον λόγο αυτό, πρόκειται να σχεδιαστεί από αρχιτέκτονα διεθνούς φήμης που θα επιλεγεί μέσω διεθνούς διαγωνισμού. Σκοπός του σχεδιασμού του θα είναι να αποτελέσει ένα σύμβολο-τοπόσημο, που παράλληλα θα διασφαλίσει μία «ανοιχτή ακτή», με πολλούς ελεύθερους χώρους και ανοικτό ορίζοντα για τους κατοίκους και τους επισκέπτες.

Λειτουργικά «το κτίριο αυτό θα αποτελέσει μία καινοφανή πρόταση για σύγχρονες κατοικίες, που θα ανανεώσει ουσιαστικά την τυπολογία κατοικιών του λεκανοπεδίου. Θα πληροί τα υψηλότερα περιβαλλοντικά και αισθητικά πρότυπα, συνδυάζοντας παράλληλα και κοινωφελείς δραστηριότητες εξυπηρέτησης της κατοικίας (φύλαξη και αναψυχή παιδιών, γυμναστήριο, αναψυχή και ευεξία ενηλίκων κ.λπ.). Οι κατοικίες του πύργου θα έχουν εξαιρετική θέα προς το Μητροπολιτικό Πάρκο, τη μαρίνα και τα νησιά του Αργοσαρωνικού κόλπου».

Κτίριο μικτών χρήσεων στον χώρο περιπάτου

Η ζώνη αυτή «γειτνιάζει με οικιστική περιοχή του Κάτω Ελληνικού, η οποία βρίσκεται ενσωματωμένη στην περιοχή ανάπτυξης. Πρόκειται δηλαδή για μία ζώνη υφιστάμενου αστικού ιστού, η οποία συνορεύει σε όλη της την περίμετρο με το ακίνητο. Λαμβάνοντας αυτό το δεδομένο υπόψη, κρίθηκε επιβεβλημένο να δοθεί προτεραιότητα στην ήπια σύνδεση της περιοχής αυτής με την ανάπτυξη».

Από πλευράς σχεδιασμού το κτήριο καλείται να αποτελέσει τοπόσημο της περιοχής, συγκεντρώνοντας τη δόμηση καθ’ ύψος, ώστε να μειωθεί η κάλυψη στην περιοχή και να επιτευχθεί η λειτουργική ενοποίηση με την υφιστάμενη «γειτονιά», καθώς και να διασωθεί η επαφή της τελευταίας με το Μητροπολιτικό Πάρκο. Η θέση του είναι καθοριστικής σημασίας, αφού βρίσκεται στην κατάληξη του διαδρόμου περιπάτου (που συνδέει τη Λεωφόρο Ποσειδώνος με τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης) και βρίσκεται πολύ κοντά στον οδικό άξονα που διατρέχει το Πάρκο και συνδέει τις δυτικές με τις ανατολικές γειτονιές. Παράλληλα, το υψηλό αυτό κτίριο σηματοδοτεί την είσοδο στο Πάρκο από τη θάλασσα, ή αντίστροφα το τέλος του Πάρκου και την είσοδο στο παράκτιο μέτωπο. Είναι, συνεπώς, απαραίτητο ως σημείο προσανατολισμού για όσους χρησιμοποιούν το Πάρκο και επιθυμούν να μετακινηθούν από το παράκτιο μέτωπο προς το Πάρκο και αντίστροφα.

Λειτουργικά το κτίριο «θα λειτουργήσει ως κτήριο μικτών χρήσεων, με κατοικίες που θα εισαγάγουν ένα νέο πρότυπο στέγασης για την πόλη. Οι όροφοι θα έχουν το ελάχιστο δυνατό βάθος και μεγάλα ανοίγματα, μεταξύ άλλων και για να μην περιορίζεται η θέα στο Μητροπολιτικό Πάρκο και στη θάλασσα. Παράλληλα, η μικρή κάλυψη εξασφαλίζει μεγάλους ελεύθερους χώρους γύρω από τον πύργο, οι οποίοι αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής».

Κτίριο Γραφείων & Κτίριο Ξενοδοχείου στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης

Στην περιοχή της Λεωφ. Βουλιαγμένης χωροθετείται μία ζώνη με χρήση πολεοδομικού κέντρου, «η οποία είναι η μοναδική σε όλη την ανάπτυξη. Η επιλογή αυτή είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς μελέτης, καθώς για τον σχεδιασμό λήφθηκε πρωτίστως υπόψη ο χαρακτήρας του όμορου οικιστικού ιστού του Δήμου Ελληνικού - Αργυρούπουλης, ο οποίος έχει κατά βάση χαρακτήρα κέντρου πόλης, συγκεντρώνοντας υπερτοπικές και μητροπολιτικές λειτουργίες».

Στην περιοχή αυτή χωροθετούνται δύο ψηλά κτίρια, ένα κτίριο γραφείων και ένα ξενοδοχείο. Αρχιτεκτονικά τα δύο κτίρια σηματοδοτούν την «πύλη εισόδου» προς το Μητροπολιτικό Πάρκο και συνδυάζονται, «συνομιλούν» μεταξύ τους. Θα είναι και αυτά ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής προσέγγισης και σχεδίασης, ώστε να αποτελέσουν τοπόσημα και σημεία προορισμού. Ουσιαστικά, τα κτίρια αυτά, με τις σκοπούμενες χρήσεις τους, θα αποτελέσουν τη βάση για τη σύνδεση του υφιστάμενου οικιστικού ιστού με την όλη ανάπτυξη, έχοντας ως κοινό σημείο την υπερτοπικότητα των χρήσεων για την ευρύτερη περιοχή.

Λειτουργικά, το κτίριο των γραφείων θα φιλοξενήσει σύγχρονους και λειτουργικούς χώρους εργασίας, με σκοπό να προσελκύσει όχι μόνο διεθνείς οργανισμούς, αλλά και αναπτυσσόμενες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Στο κτίριο του ξενοδοχείου θα αναπτυχθεί ένα ξενοδοχείο 4 αστέρων, που θα καλύπτει τις ανάγκες του τουρισμού αναψυχής, ο οποίος θα προέλθει εν μέρει από τις εκδηλώσεις του υψηλού κτιρίου του Πάρκου, και του επαγγελματικού τουρισμού, που θα προκαλέσει ο «συγγενής» πύργος γραφείων, αλλά και το σύνολο των επιχειρήσεων που θα φιλοξενηθούν στην περιοχή.

Ολοκληρωμένο Τουριστικό συγκρότημα

Στην περιοχή του πρώην αεροδρομίου χωροθετείται ένα υψηλό κτίριο που θα φιλοξενήσει ένα ολοκληρωμένο θέρετρο 5 αστέρων, στο οποίο θα περιλαμβάνεται καζίνο και συνεδριακό κέντρο. Η αρχιτεκτονική σχεδίαση θα είναι ιδιαίτερα σύγχρονη και εντυπωσιακή, καθώς ο ρόλος του συγκροτήματος είναι να ενισχύσει σημαντικά την επισκεψιμότητα της όλης ανάπτυξης.

Κρίνεται, δηλαδή, αναγκαία η χωροθέτηση μίας εγκατάστασης μεγάλου ύψους και ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, η οποία να μπορεί να αποτελέσει προορισμό παγκόσμιου βεληνεκούς και να είναι καθ’ εαυτή αναγνωρίσιμη ως προορισμός - τοπόσημο. Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής είναι μονόδρομος, καθώς μία τέτοια εγκατάσταση θα πρέπει να βρίσκεται σε άμεση επαφή με εκτατεμένους πυρήνες πρασίνου, ενώ παράλληλα να επικοινωνεί με τη Μαρίνα του Αγίου Κοσμά και γενικότερα με το παράκτιο μέτωπο.

Λειτουργικά το κτίριο πρόκειται να συνδυάσει τις χρήσεις συνεδριακού κέντρου και καζίνο στη βάση του, πάνω στην οποία θα αναπτυχθεί το πολυτελές ξενοδοχείο. Η κυκλοφορία των επισκεπτών πρόκειται να ενισχυθεί από πεζογέφυρα, που θα συνδέει την περιοχή του πρώην αεροδρομίου με το παράκτιο μέτωπο. Το συγκεκριμένο συγκρότημα αναμένεται να αποτελέσει κομβικό σημείο της ανάπτυξης, καθώς θα συνδυάζει διάφορες λειτουργίες, κινήσεις και επίπεδα, ακολουθώντας τη διεθνή πρακτική αντίστοιχων υποδομών, αλλά υπερέχοντας αυτών λόγω της φυσικής του θέσης.

Κτίρια κατοικίας σε επαφή με το Πάρκο

Η χωροθέτηση σειράς ψηλών κτιρίων (ύψους έως 70 μέτρα) διάσπαρτα στη περίμετρο του Πάρκου αποτελεί μία από τις βασικές σχεδιαστικές επιλογές του διεθνούς φήμης και βραβευμένου γραφείου Foster and Partners. Σκοπός της πρότασης είναι πρωτίστως η σημαντική αύξηση και διασύνδεση των ελεύθερων χώρων, ώστε να καταστεί δυνατή η διείσδυση του Πάρκου στον διαμορφούμενο οικιστικό ιστό. Με τη συγκέντρωση της δόμησης σε διάσπαρτα κτήρια διαφόρων υψών, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν θα δίνουν την εντύπωση αδιάλειπτων πυκνώσεων, αλλά αντίθετα θα προκαλούν ενδιαφέρον με την ευρηματική διάταξή τους, αυξάνονται σημαντικά οι χώροι πρασίνου. Αυτοί ενοποιούνται μεταξύ τους και συνδέονται με το Πάρκο, ώστε να εναρμονίζονται με αυτό και να αποτελούν ένα λειτουργικά άρτιο σύνολο.

Όπως αναφέρεται, «με διαφορετικό σχεδιασμό, εάν δηλαδή η δόμηση παρέμενε διάχυτη και χωρίς σημειακές πυκνώσεις, οι κοινόχρηστοι χώροι θα ήταν περιορισμένοι και το Πάρκο δεν θα μπορούσε να ενταχθεί στον αστικό ιστό. Θα παρέμενε ουσιαστικά εντελώς αυτοτελές με μία στείρα γειτνίαση προς τις περιοχές των κατοικιών, εφόσον θα διακοπτόταν βίαια στα όρια των ζωνών πολεοδόμησης. Μόνο με τον αισθητό περιορισμό του ίχνους των κτηρίων είναι δυνατή η εξασφάλιση πρόσθετων χώρων πρασίνου, οι οποίοι αποτελούν τη συνέχεια του Πάρκου στα διαμορφούμενα οικοδομικά τετράγωνα των ζωνών πολεοδόμησης».

Επίσης, τα κτίρια χωροθετούνται αμφιθεατρικά, ώστε να μεγιστοποιηθεί, κατά το δυνατόν, η επαφή με το Πάρκο, που θα είναι πραγματικά μοναδικό. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι κάτοικοι θα έχουν θέα είτε προς το Πάρκο, είτε προς το βουνό, είτε προς τη θάλασσα (είτε και συνδυασμό των παραπάνω) και έτσι θα αξιοποιηθεί πλήρως η μοναδική τοποθεσία των κτηρίων αυτών.

Από πλευράς σχεδιασμού, η επιλογή επιβάλλεται ως η βέλτιστη -αν όχι η μοναδική- λύση για την αξιοποίηση της άμεσης οπτικής και λειτουργικής σχέσης με το Πάρκο.

Λειτουργικά τα κτίρια αυτά θα φιλοξενήσουν σύγχρονες κατοικίες, με πολλούς κοινόχρηστους χώρους και πολλές συνοδευτικές της κατοικίας χρήσεις (ενδεικτικά, χώροι άθλησης κλειστοί και υπαίθριοι, γυμναστήρια, αίθουσες συνάθροισης, χώροι απασχόλησης και φύλαξης παιδιών, μικρές μονάδες εστίασης, spa κ.λπ.). Στόχος είναι η εξυπηρέτηση των μέγιστων δυνατών αναγκών των κατοίκων, που όχι μόνο θα αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής, αλλά θα έχει και μεγάλο περιβαλλοντικό όφελος (με τον περιορισμό μετακινήσεων).

Τέλος, είναι προφανές ότι κατά τον σχεδιασμό των κτιρίων αυτών θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στο συνδυασμό υψών και διατάξεων, ώστε το αποτέλεσμα να είναι πραγματικά πρωτότυπο και εντυπωσιακό. Με τον τρόπο αυτό, και τα ψηλά κτίρια περιμετρικά του Πάρκου αναμένεται να λειτουργήσουν ως τοπόσημα.