Οι ψηφιακές ενισχύσεις, η κομπίνα και τα αθώα θύματα

Με καθυστέρηση ενός και πλέον χρόνου, η γενική γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ προχώρησε την Τετάρτη στην πλήρη απένταξη 4.122 επιδοτούμενων επενδύσεων έξι πρωτοβουλιών του προηγούμενου ΕΣΠΑ, ορισμένες από τις οποίες βρέθηκαν στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), ενώ διερευνώνται ακόμα από την ελληνική Δικαιοσύνη. Πρόκειται για πρωτοβουλίες που προωθούνταν μέσω της Κοινωνίας της Πληροφορίας ΑΕ (ΚτΠ), συνολικής δημόσιας δαπάνης άνω των 125,5 εκατ. ευρώ.

Εξαιτίας της εμπλοκής με την OLAF και των ελληνικών ελεγκτικών υπηρεσιών (θέμα για το οποίο η προηγούμενη κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ είχε κατηγορηθεί για αδικαιολόγητη κωλυσιεργία), την πλήρωσαν όχι μόνο οι αετονύχηδες που βούτηξαν (ή σχεδίαζαν να αρπάξουν) κοινοτικούς και εθνικούς πόρους εκατομμυρίων, αλλά και όσοι πραγματοποίησαν τις επενδύσεις. Ετσι, και προκειμένου να μην επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός (αφού π.χ. στο πρόγραμμα ICT4Growth δεκάδες εταιρείες έχουν ελεγχθεί και προκύπτει πως πραγματοποίησαν τις επενδύσεις), τα έργα θα ενταχθούν στο νέο ΕΣΠΑ.

Οι 4.122 έργα που απεντάσσονται με την απόφαση της Τετάρτης αφορούν τις πρωτοβουλίες α) Ενίσχυση Επιχειρήσεων Λιανεμπορίου για την Υλοποίηση Ψηφιακών Επενδύσεων (digi-retail), β) Ενίσχυση ξενοδοχειακών και τουριστικών καταλυμάτων για τη δημιουργία διαδικτυακών τόπων προβολής και συστημάτων ηλεκτρονικών κρατήσεων (digi-lodge), γ) Ενίσχυση επιχειρήσεων για την υλοποίηση επενδύσεων στον τομέα του ψηφιακού ευρυζωνικού περιεχομένου (digi−content), δ) Ενίσχυση Επιχειρήσεων για την υλοποίηση επενδύσεων στην ψηφιακή ασφάλεια (e-security), ε) Ενίσχυση επιχειρήσεων για την υλοποίηση ηλεκτρονικών υπηρεσιών (e-services) και στ) Ενίσχυση Επιχειρήσεων για την Υλοποίηση Επενδυτικών Σχεδίων ανάπτυξης-παροχής καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας (ICT4GROWTH).

Γύρω από τα τρία προγράμματα και συγκεκριμένα τα Digi-lodge, Digi-content και Digi-retail είχε δημιουργηθεί μια απίστευτη φάμπρικα, όπως είχε αποκαλυφθεί από τον Μάιο του 2013 από τον OLAF και τις ελληνικές ελεγκτικές αρχές. Εκατοντάδες έργα, συνολικού ύψους εκατομμυρίων ευρώ, οδηγούσαν στον ίδιο προμηθευτή υπηρεσιών τεχνολογίας, με την εμπλοκή εταιρειών στο Λονδίνο, στην Κύπρο, στη Νέα Ζηλανδία και αλλού.

Ο εν λόγω προμηθευτής, όπως αποκαλύφθηκε από τον έλεγχο, εμπλεκόταν σε 353 αιτήσεις για επιδοτούμενες επενδύσεις, συνολικού ύψους άνω των 7 εκατομμυρίων ευρώ! Παρείχε, μάλιστα, έναντι προκαθορισμένης αμοιβής, μόνο τη διαμεσολάβηση για την έγκριση του προγράμματος και όχι εξοπλισμό πληροφορικής ή λογισμικό. Από τον περαιτέρω έλεγχο προέκυψε πως εκατοντάδες προτάσεις επιδότησης τεχνολογικών επενδύσεων για τα συγκεκριμένα προγράμματα είχαν ως «προμηθευτή υπηρεσιών» τρεις εταιρείες, οι οποίες κατά σύμπτωση είχαν κοινή διεύθυνση στο Λονδίνο, κοινούς τηλεφωνικούς αριθμούς, ενώ πραγματοποιούσαν τις συναλλαγές τους μέσα από το ίδιο τραπεζικό κατάστημα στο Κολωνάκι!

Οι εμπνευστές του κυκλώματος είχαν δημιουργήσει ολόκληρο σύστημα διακίνησης κεφαλαίων. Εμφανίζονταν να πληρώνουν τους δικαιούχους (!) την ίδια συμμετοχή στην κάθε επένδυση, ενώ αμέσως μετά οι δικαιούχοι επέστρεφαν το ίδιο ποσό στους λογαριασμούς του κυκλώματος. Ηταν και οι δύο σίγουροι πως κάποια στιγμή θα εισπράξουν την κοινοτική επιδότηση, χωρίς να κάνουν καμία επένδυση ή θα τιμολογήσουν, ακόμα και με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, τη δημιουργία μιας απλής ιστοσελίδας στο Διαδίκτυο.

Παρά το γεγονός πως οι καταγγελίες κυκλοφορούσαν για αρκετό καιρό, χρειάστηκαν χρόνια μέχρι να οριστικοποιηθεί η απένταξη των συγκεκριμένων δράσεων από την προηγούμενη κυβέρνηση. Λόγω της παρέμβασης OLAF, η Κομισιόν είχε εν τω μεταξύ μπλοκάρει όλες τις χρηματοδοτήσεις και στα έξι προγράμματα, με αποτέλεσμα να την πληρώσουν ακόμα και μεγάλοι όμιλοι που είχαν εντάξει έργα και οι οποίοι πραγματοποίησαν τις επενδύσεις. Όμως είχαν προλάβει να εισπράξουν περί το 1,5 εκατ. ευρώ.

Οι αποφάσεις δεν επιταχύνθηκαν ούτε όταν αποκαλύφθηκε, τον Αύγουστο του 2013, πως από τα 133 έργα που είχαν κατατεθεί για επιδότηση από το ICT4Growth, τα 27 (συνολικού ύψους περί τα 40 εκατ. ευρώ!) είχαν υποβληθεί από 27 υπό ίδρυση ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (ΙΚΕ). Ολες οι ΙΚΕ είχαν ιδρυθεί την ίδια ημέρα, με κοινό μέτοχο μια βρετανική εταιρεία συμμετοχών, με τον έλεγχο να φτάνει στην ίδια επιχείρηση στο Μαρούσι. που εμπλεκόταν στα τρία προηγούμενα προγράμματα. Η υπόθεση κατέληξε στον εισαγγελέα επί των ημερών της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με εντολή του τότε υπουργού Εσωτερικών Γ. Κατρούγκαλου.

Χθες ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ Παναγιώτης Κορκολής δήλωσε πως «οι προκάτοχοί μας άφησαν το Πρόγραμμα ‘Ψηφιακή Σύγκλιση’ σε τραγική κατάσταση. Η απορρόφηση των πόρων ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, κάτω του 60%, ενώ σε ορισμένες δράσεις υπήρξαν εκτεταμένα κρούσματα απάτης, που κινητοποίησαν τόσο τους εσωτερικούς μηχανισμούς ελέγχου του Υπουργείου, όσο και τον οικονομικό εισαγγελέα αλλά και το ευρωπαϊκό γραφείο για την καταπολέμηση της απάτης (OLΑF), με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παγώσει όλες τις κρατικές ενισχύσεις στην ‘Ψηφιακή Σύγκλιση’.
Εμείς ωστόσο, εξυγιάναμε το πρόγραμμα και αυξήσαμε δραματικά την απορρόφηση των πόρων, η οποία πλέον αγγίζει το 110%, ενώ ολοκληρώνουμε και τη διαδικασία ελέγχου. Οι επενδυτές λοιπόν που δεν έχουν καμία εμπλοκή σε αυτή την υπόθεση και υλοποίησαν κανονικά την επένδυσή τους, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, θα πληρωθούν στο ακέραιο. Αυτό άλλωστε έχουμε δηλώσει εδώ και αρκετό καιρό στον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών και έχει αποτυπωθεί σε σχετικές οδηγίες και εγκυκλίους της Γενικής Γραμματείας Δημόσιων Επενδύσεων».