Τα προγράμματα του ΕΣΠΑ δεν μοιράζουν λεφτά διά πάσα ανάγκη, αλλά αποτελούν χρηματοδοτικά εργαλεία για την ενίσχυση της χώρας. Αυτό θα πρέπει αντιληφθούν οι Έλληνες, ώστε να τεθεί ένας φραγμός στους απατεώνες που κερδοσκοπούν πουλώντας ελπίδες σε ανυποψίαστους ή απελπισμένους επιχειρηματίες και πολίτες ότι μπορούν να πλουτίσουν μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων.
Η επί χρόνια διάχυτη αντίληψη ότι τα κοινοτικά προγράμματα μπορούν να καλύψουν κάθε ανάγκη αλλά και επιθυμία, εξέθρεψε ένα κύκλωμα απατεώνων, οι οποίοι έταζαν και τάζουν ακόμη ότι η ένταξη στο ΕΣΠΑ, δεν είναι απλώς πανάκεια, αλλά και μια εύκολη υπόθεση. Αρκεί ο ενδιαφερόμενος να καταβάλει ένα χρηματικό ποσό και όλα τα υπόλοιπα γίνονται. Μόνο που στην πλειονότητα των περιπτώσεων, όσοι έμπλεξαν με απατεώνες, διαπίστωσαν ότι πλήρωσαν πολλά και δεν έλαβαν τίποτα. Και οι ιστορίες είναι πολλές.
Η δράση των απατεώνων, εντείνεται κάθε φορά που επίκειται η προκήρυξη προγραμμάτων. Γνωρίζοντας ότι σημαντικός αριθμός πολιτών, είτε από αφέλεια, είτε από ανάγκη, προσδοκά τη σωτηρία του μέσω του ΕΣΠΑ, ξεχύνονται κυριολεκτικά, κυρίως στην επαρχία, τάσσοντας σε κάθε είδους επιχειρηματία, ότι μπορούν να τον βάλουν στο ΕΣΠΑ και να πάρει λεφτά και μάλιστα χωρίς να κάνει και κάποια επένδυση.
Όπως αναφέρουν γνώστες υποθέσεων, οι απατεώνες πηγαίνουν στοχευμένα σε υφιστάμενες επιχειρήσεις τις οποίες εντοπίζουν μέσω ιστοσελίδων τύπου «χρυσού οδηγού» και προσπαθούν να πείσουν τους επιχειρηματίες, ότι υπάρχει χρηματοδοτικό πρόγραμμα για τις ανάγκες τους. Και επειδή τις περισσότερες φορές οι ανάγκες του επιχειρηματία είναι η ρευστότητα, ισχυρίζονται ότι μπορούν να τους εξασφαλίσουν άμεσα και χαμηλότοκα ή άτοκα δάνεια.
Ρευστότητα τάζουν και μέσω πιθανής υλοποίησης ενός επενδυτικού προγράμματος, πείθοντας αρκετούς ότι μπορούν με τη μέθοδο των υπερτιμολογήσεων όχι μόνο να μην καταβάλλουν την απαραίτητη ίδια συμμετοχή, αλλά και να βάλουν λεφτά στην τσέπη. Βέβαια, όλα τα παραπάνω, δεν ισχύουν.
Τα «επιχειρήματα»
Ένα από τα βασικά «επιχειρήματα» των απατεώνων που δηλώνουν «σύμβουλοι επιχειρήσεων» είναι ότι σε λίγο καιρό πρόκειται να προκηρυχθεί ένα πρόγραμμα το οποίο είναι σχεδιασμένο ειδικά για τις ανάγκες της επιχείρησης. Μάλιστα ισχυρίζονται ότι γνωρίζουν εκ των έσω, δηλαδή υπηρεσιακώς, λεπτομέρειες και ότι αν η επιχείρηση κινηθεί γρήγορα, τότε σίγουρα θα υπαχθεί (στο πρόγραμμα).
Ποια είναι η γρήγορη κίνηση;
Με δόλωμα την υπαγωγή στο πρόγραμμα, ζητείται από τους επιχειρηματίες να προπληρώσουν στους απατεώνες από 500 - 1.000 ευρώ για να τους κρατήσουν θέση... στο πρόγραμμα γιατί θα υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Βέβαια τις περισσότερες φορές σχετικό πρόγραμμα δεν υπάρχει και ο επιχειρηματίας διαπιστώνει ότι εξαπατήθηκε. Στην περίπτωση που υπάρχει και προκηρυχθεί, τότε ζητούν κι άλλα χρήματα για την κατάρτιση δήθεν του επιχειρηματικού σχεδίου.
Θα αναφέρουμε ένα πραγματικό περιστατικό: ιδιώτης σε δήμο της Αττικής, είχε εκφράσει την επιθυμία του να φτιάξει παραδοσιακό καφενείο. Ζητώντας πληροφορίες δεξιά και αριστερά, γνώρισε κάποιον που δήλωνε σύμβουλος επιχειρήσεων ο οποίο τον έπεισε ότι θα τον βάλει αυτός στο ΕΣΠΑ. Ο ιδιώτης πείστηκε και του έδωσε προκαταβολή 1.000 ευρώ. Λίγους μήνες μετά, ο σύμβουλος του ζήτησε άλλα 1.000 ευρώ για να προχωρήσει το φάκελο και τα οποία καταβλήθηκαν. Μάλιστα, για να κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον του «επενδυτή» ο «σύμβουλος» του είπε ότι αντίστοιχο καφενείο που «άνοιξε» με τις υπηρεσίες του στη Θεσσαλονίκη, έλαβε και βραβείο...
Κάποιους μήνες μετά ζήτησε άλλα 1.000 ευρώ για «λαδώσει» όπως ανέφερε, υπηρεσιακό παράγοντα. Ο ιδιώτης ακόμα περιμένει την προκήρυξη του προγράμματος. Ως γνωστόν σχετικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ για τη δημιουργία παραδοσιακών καφενείων στην Αθήνα δεν υπήρξε ποτέ... Ούτε και τον κατήγγειλε στις αρχές. Από φόβο, όπως γίνεται συνήθως.
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομία και Ανάπτυξης, το τελευταίο διάστημα έχουν πληθύνει οι καταγγελίες μέσω του Help Desk του ΕΣΠΑ για προσπάθειες εξαπάτησης.
Το πιο χαρακτηριστικό «επιχείρημα» που χρησιμοποιούν οι απατεώνες είναι το εξής: μέσα στις επόμενες ημέρες θα προκηρυχθεί το τάδε πρόγραμμα. Η διάρκεια υποβολής των αιτήσεων θα είναι μόνο για λίγες ημέρες κι αν ενδιαφέρεστε να υπαχθείτε θα πρέπει να μας καταβάλλετε κάποιο αντίτιμο για την υποβολή της αίτησής σας. Μπορούμε επίσης να σας στείλουμε και τον οδηγό εφαρμογής του προγράμματος, έναντι αμοιβής. Αυτού το είδους οι «υπηρεσίες», πληρώνονται από 200 - έως 500 ευρώ.
Σε άλλη περίπτωση, σε επαρχιακή πόλη, «σύμβουλοι επιχειρήσεων» πωλούσαν φωτοτυπημένους οδηγούς εφαρμογής προγράμματος....
Εάν η επαφή δεν γίνει από κοντά, μπορεί να γίνει και τηλεφωνικώς. Οι απατεώνες πείθουν πολλές φορές τα θύματά τους χωρίς καν να ζητήσουν τα πλέον απαιτούμενα στοιχεία από έναν ενδιαφερόμενο όπως AΦΜ, νομική μορφή της εταιρείας του, κωδικούς δραστηριότητας. Αντί αυτών, ζητούν να κατατεθούν σε τραπεζικό λογαριασμό από 120 έως 200 ευρώ. Στην περίπτωση που γίνει κατάθεση, τότε ο καταθέτης παραλαμβάνει φάκελο με υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του και το ότι επιθυμεί να υπαχθεί σε επιδοτούμενο πρόγραμμα. Μαζί με τη δήλωση του στέλνουν και μία απόδειξη η οποία θεωρητικώς δικαιολογεί το ποσό της κατάθεσης, συνήθως σαν συνδρομή για περιοδική έκδοση με νέα σχετικά με το ΕΣΠΑ.
Πέραν όμως των απατεώνων, υπάρχουν και ορισμένοι επαγγελματίες σύμβουλοι που τάζουν στους πελάτες τους ότι η αίτησή τους θα προκριθεί, πληρώνοντας περισσότερα χρήματα από ό,τι συνήθως, διότι έχουν τις άκρες τους στις αρμόδιες υπηρεσίες. Οι άκρες αυτές, όμως έχουν κοπεί, καθώς πλέον αξιολογητές των επενδυτικών σχεδίων που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο για μια Περιφέρεια αποκλείονται από την κλήρωση για την αξιολόγηση των προτάσεων που αφορούν στη συγκεκριμένη Περιφέρεια.
Οι αξιολογητές δεν έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των επενδυτών, αλλά ούτε και στον ηλεκτρονικό κωδικό της πρότασης, πράγμα που γίνεται για πρώτη φορά, προκειμένου να αποφευχθεί η αποκάλυψη της ταυτότητας των επενδυτών στους αξιολογητές. Πρόσβαση στα στοιχεία των επενδυτών δεν έχει ούτε η Γνωμοδοτική Επιτροπή. Μάλιστα, όσα επενδυτικά σχέδια περιέχουν το όνομα του επενδυτή, απορρίπτονται.
Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρηματίες
Πράγματι, στο επόμενο διάστημα αναμένεται η προκήρυξη αρκετών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Ο κάθε ενδιαφερόμενος, για να είναι σίγουρος ότι το πρόγραμμα ισχύει, θα πρέπει είτε να επισκέπτεται την ιστοσελίδα του προγράμματος www.espa.gr ή να καλεί στα τηλέφωνα 210 3726011 και 210 3726029. Επίσης μπορεί να απευθύνει ερώτημα μέσω του help desk του ΕΣΠΑ. Πληροφορίες επίσης, μπορεί να λάβει από τα κατά τόπους επιμελητήρια.