Μετά από τρεις μήνες διαπραγματεύσεων, ίσως για πρώτη φορά, τα πρόσθετα μέτρα είναι πλέον στο τραπέζι όλων των εμπλεκόμενων πλευρών.
Το εύρος και το χρονικό σημείο της ψήφισής τους δεν είναι ακόμα ξεκάθαρα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι θα κινούνται στο γνωστό πλαίσιο του εμπλουτισμένου κόφτη, με πρόσθετες εκπτώσεις στο αφορολόγητο, και αναμένονται από ευρωπαϊκές πηγές ως μια κίνηση «καλής θέλησης» από την ελληνική κυβέρνηση για να ξεμπλοκάρει η διαπραγμάτευση. Ωστόσο ο Δημήτρης Τζανακόπουλος διέψευσε ότι υπάρχουν συζητήσεις που εμπλέκουν το αφορολόγητο όριο, την αύξηση του ΦΠΑ αλλά και της προσωπικής διαφοράς στον κόφτη.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην κυβέρνηση συνεχίζουν να μην αποδέχονται πρόσθετα μέτρα ψηφισμένα εδώ και τώρα. Θα μπορούσαν όμως, αναφέρουν κάποιες πηγές, να συζητηθούν και να συμφωνηθούν πολιτικά, ως μέρος ενός προληπτικού πακέτου, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ μετά το 2018, εάν και εφόσον χρειαστεί.
Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσεται και το τελευταίο σενάριο για τα επόμενα βήματα της διαπραγμάτευσης, το οποίο φαίνεται να κερδίζει έδαφος. Σύμφωνα με αυτό, ο γόρδιος δεσμός της δεύτερης αξιολόγησης σε συνάρτηση με τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα λύνεται κατά το ήμισυ. Αφού συμφωνηθεί το εύρος, η φύση, ο χρόνος ψήφισης και εφαρμογής των πρόσθετων μέτρων σε ένα συνδυασμό -όπως όλα δείχνουν- μείωσης αφορολόγητου και «προωθημένου κόφτη», η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρώνεται.
Το θέμα της συμμετοχής του ΔΝΤ, όμως, παραμένει σε εκκρεμότητα και παραπέμπεται για την τρίτη αξιολόγηση, κάπου εκεί στον Απρίλιο. Το σενάριο αυτό φαίνεται να συναντά την αποδοχή της γερμανικής πλευράς, η οποία βρίσκεται πλέον ολοένα και πιο κοντά στο ενδεχόμενο να οδεύσει προς τις κάλπες του Σεπτέμβρη σε περιβάλλον έκρυθμης κατάστασης στην ευρωζώνη και την Ελλάδα για μία ακόμα φορά στα πρόθυρα του Grexit. Και αυτό το σενάριο δεν είναι επιθυμητό.
Στίγμα από το EwG
Χθες το δίδυμο Τσακαλώτου-Χουλιαράκη είχε συνάντηση με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μισέλ Σαπέν. Όπως ανέφεραν στη συνέχεια, ελληνικές πηγές, οι τρεις υπουργοί είχαν μια λεπτομερή και ουσιαστική συζήτηση τόσο για το περιεχόμενο όσο και για τη διαδικασία, με σκοπό να ξεκλειδώσουν όλες οι πτυχές της δεύτερης αξιολόγησης. «Υπήρξε και από τις δύο πλευρές σύμπτωση απόψεων ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν γρηγορότερα», ανέφερε πηγή του υπουργείου Οικονομικών.
Στήριξη αναμένεται να επιζητήσουν -και να λάβουν- σήμερα οι Έλληνες υπουργοί και κατά τη συνάντηση με τον κοινοτικό επίτροπο Πιερ Μοσκοβισί, λίγο πριν από την προγραμματισμένη για το απόγευμα συνεδρίαση του EuroWorking Group.
Η συνεδρίαση του EwG θεωρείται σημαντική, παρότι δεν αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις. Εκτιμάται ότι θα γίνει καταγραφή της κατάστασης, η οποία θα δίνει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το κατά πόσο το σενάριο της ελληνικής υπαναχώρησης στο θέμα των πρόσθετων προληπτικών μέτρων μπορεί να ξεμπλοκάρει τις διαδικασίες της αξιολόγησης.
Η ελληνική κυβέρνηση φέρεται να επιδιώκει άμεση επάνοδο του κουαρτέτου στην Αθήνα, ώστε να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση το συντομότερο δυνατό. Εάν η Γερμανία συναινέσει στη μετάθεση των αποφάσεων για τη συμμετοχή του ΔΝΤ μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, θα έχει γίνει ένα βήμα μπροστά. Ακόμα και σε αυτό το σενάριο, όμως, επάνοδος του κουαρτέτου πριν τις 26 Ιανουαρίου (οπότε συνεδριάζει το Eurogroup) θεωρείται σχετικά χαμηλών πιθανοτήτων.
Η παράμετρος QE
Ένα από τα μεγάλα πολιτικά προβλήματα για την ελληνική κυβέρνηση -πέρα από το μείγμα και τον χρόνο ψήφισης των πρόσθετων μέτρων- είναι ο χρόνος ένταξης στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι ξεκάθαρο ότι για την ένταξη στο QE δεν αρκεί η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης αλλά απαιτείται και η λήψη μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Δεν είναι ξεκάθαρο εάν η ΕΚΤ θα μπορούσε να «συμβιβαστεί» με μια ισχυρή πολιτική δήλωση του Eurogroup, μέσω της οποίας οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θα δεσμεύονταν να κάνουν «ό,τι χρειαστεί» ώστε να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους.
Το σενάριο λοιπόν της άμεσης (για παράδειγμα τον Φεβρουάριο) ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης με συμφωνία επί των μέτρων δεν βάζει απευθείας στο κάδρο του QE την Ελλάδα. Και αυτό αποτελεί ένα ακόμα κομβικό σημείο της διαπραγμάτευσης, που μένει να φανεί προς τα πού θα κλίνει.