Επιχείρηση-ρευστότητα 5 δισ. ως τα Χριστούγεννα

Η πληροφορία ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν αυτό το οποίο επέμενε να καταγραφούν και μη εκκαθαρισμένες από το υπουργείο Οικονομικών ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου προς τους ιδιώτες, εξηγεί γιατί φούσκωσαν τα φέσια από τα 4,9 δισ. ευρώ (στοιχεία Αυγούστου, σύμφωνα με το ΓΛΚ) στα 8,050 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου, όπως έδειξαν τα στοιχεία της Κομισιόν, τα οποία αξιολογήθηκαν για την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ.

Πρακτικά, δεν αλλάζει τίποτα. Η ζημία η οποία έχει υποστεί η πραγματική οικονομία από τις καθυστερήσεις στις πληρωμές των υποχρεώσεων του δημοσίου είναι δεδομένη. Είτε τα στοιχεία τα οποία ανακοινώνονταν περιελάμβαναν τις εκκαθαρισμένες μόνο οφειλές, είτε και τις μη εκκαθαρισμένες, χιλιάδες προμηθευτές του δημοσίου, φορολογούμενοι και συνταξιούχοι περιμένουν μήνες και μήνες για να λάβουν όσα το δημόσιο τους χρωστά.

Η επιμονή του ΔΝΤ όμως να αποτυπωθεί η πλήρης εικόνα αποτελεί ενδεχομένως μια ακόμα ένδειξη για τη στάση που θα κρατήσει το Ταμείο το προσεχές διάστημα.

Τα στοιχεία τα οποία αξιολογήθηκαν προκειμένου να δώσει το EwG το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της δόσης των 2,8 δισ. ευρώ (εκκρεμούσε η πιστοποίηση πληρωμών άνω του 80% των κεφαλαίων της προηγούμενης σχετικής υποδόσης για ληξιπρόθεσμα έως το τέλος Σεπτέμβρη) έδειξαν ότι στο τέλος του περασμένου μήνα, το δημόσιο είχε ληξιπρόθεσμες οφειλές δαπανών γενικής κυβέρνησης 3,615 δισ. ευρώ, εκκαθαρισμένες επιστροφές φόρων 1,439 δισ. ευρώ, μη εκκαθαρισμένες επιστροφές φόρων 1,580 δισ. ευρώ και μη εκκαθαρισμένες χορηγήσεις συντάξεων και εφάπαξ ύψους 1,412 δισ. ευρώ. Σύνολο 8,045 δισ. ευρώ.

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών εξηγούσαν ότι στα στοιχεία τα οποία ανακοινώνει σε μηνιαία βάση το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν αποτυπώνονται τα μη επεξεργασμένα αιτήματα συντάξεων -κυρίως εφάπαξ- και τα μη επεξεργασμένα αιτήματα επιστροφών φόρων.

«Αυτά δεν περιλαμβάνονται στα καταγεγραμμένα ληξιπρόθεσμα, αφού δεν έχουν εκκαθαριστεί, περιλαμβάνονται όμως στο πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών που χρηματοδοτούν οι θεσμοί».

Γεγονός λοιπόν είναι ότι εκκαθαρισμένα και μη εκκαθαρισμένα αιτήματα πληρωμών ληξιπρόθεσμων οφειλών υπερέβαιναν τα 8 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτέμβρη και είχαν προσεγγίσει τα 10 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου. Για την ακρίβεια, ήταν 9,550 δισ. ευρώ.

Έρχονται ανάσες

Με τα πρώτα κεφάλαια ύψους 1,8 δισ. ευρώ, τα οποία έφτασαν στον ειδικό λογαριασμό που δημιουργήθηκε τον Ιούλιο, το υπουργείο Οικονομικών άρχισε να πληρώνει. Στο μεταξύ δημιουργούνται όμως και νέες οφειλές. Έως το τέλος του περασμένου μήνα είχαν πληρωθεί 1,870 δισ. ευρώ (104% της εκταμιευμένης δόσης). Το ποσό αυτό περιορίζεται σε 1,5 δισ. ευρώ (84%), αν ληφθούν υπόψη οι καθαρές πληρωμές, αφαιρουμένων των νέων ληξιπρόθεσμων που δημιουργήθηκαν.

Τώρα, με το φρέσκο χρήμα, το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να πατήσει γκάζι στις πληρωμές. Ο στόχος είναι τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ τον μήνα να κατευθύνονται για πληρωμές ληξιπρόθεσμων οφειλών και δεν είναι μόνο η ανάγκη τόνωσης της αγοράς το στοίχημα.

Οι πληρωμές ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων αποτελούν ένα από τα βασικά οχήματα για να πάρει μπροστά η οικονομία και να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις επανόδου σε τροχιά ανάκαμψης τα δύο τελευταία τρίμηνα του έτους. Η μεγέθυνση του ΑΕΠ θα κρίνει πολλά.

Μια οικονομία σε άνοδο αυξάνει τις πιθανότητες παράλληλης αύξησης των δημοσίων εσόδων, ενώ ασκεί πιέσεις και στον λόγο ελλείμματος προς ΑΕΠ και χρέους προς ΑΕΠ.

Για την τόνωση της δυναμικής επανόδου της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης, το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να χρησιμοποιήσει στο έπακρο και τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού αποδεικνύουν δραματική υποεκτέλεση τόσο στο σκέλος των εσόδων όσο και των δαπανών.

Στο τέλος Σεπτέμβρη, από τα 6,750 δισ. ευρώ των δαπανών του ΠΔΕ είχαν πληρωθεί 2,681 δισ. ευρώ. Για να επιτευχθούν οι στόχοι, το τελευταίο τρίμηνο του έτους θα πρέπει να γίνουν πληρωμές άνω των 4 δισ. ευρώ. Μαζί με τις πληρωμές για ληξιπρόθεσμα, ο λογαριασμός υπερβαίνει τα 5 δισ. ευρώ, ποσό που φαντάζει τεράστιο. Αν οι σχεδιασμοί δεν ανατραπούν, τα νέα για την αγορά είναι καλά.