Εφορία: «Πιστωτικός λογαριασμός» για όσους παραχωρήσουν ακίνητο

Για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, οι ιδιοκτήτες ακινήτων (ίσως) μπορούν να προσδοκούν σε δύο καλές ειδήσεις τις επόμενες ημέρες.

Το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται να διατηρήσει στον πάγο και το 2017 τον φόρο υπεραξίας κατά τις μεταβιβάσεις ακινήτων, ενώ προωθεί τη δημιουργία «πιστωτικού λογαριασμού» στις εφορίες, σε όσους έχουν περίσσευμα φόρων μετά την εκχώρηση ακινήτων τους για εξόφληση φόρων κληρονομιάς.

Όπως ανακοίνωσε χθες από τη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, σχεδιάζεται άμεσα η έκδοση απόφασης με την οποία θα ενεργοποιείται διάταξη νόμου του 2014 για την εκχώρηση ακινήτων στο δημόσιο, προκειμένου οι οφειλέτες να «πατσίσουν» οφειλές από φόρους κληρονομιάς.

Η διάταξη ορίζει ότι «με πράξη της φορολογικής διοίκησης, επιτρέπεται η εξόφληση του συνόλου ή μέρους οφειλόμενου φόρου κληρονομιάς από οφειλέτη που βρίσκεται σε αδυναμία να τον καταβάλει με μετρητά, μετά από αίτησή του, με μεταβίβαση στο ελληνικό Δημόσιο της πλήρους κυριότητας ολόκληρου αξιόλογου κληρονομιαίου ή άλλου ακινήτου, το οποίο βρίσκεται εντός σχεδίου πόλης και δεν βαρύνεται με οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα, αγωγή ή άλλο βάρος. Σε καμία περίπτωση δεν αποδίδεται στον οφειλέτη η τυχόν διαφορά μεταξύ της αξίας του ακινήτου που προσφέρεται και του φόρου κληρονομιάς που οφείλεται».

Κάβα φόρων

Από τη διάταξη νόμου ρητά προκύπτει ότι αν για παράδειγμα φορολογούμενος εκχωρήσει ακίνητο αξίας 50.000 ευρώ για οφειλή 30.000 ευρώ, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να επιστραφεί στον οφειλέτη η διαφορά των 20.000 ευρώ.

Όμως ο κ. Αλεξιάδης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικών συμψηφισμών για τη διαφορά. Όπως ανέφεραν στη συνέχεια πηγές του υπουργείου, μελετάται η δημιουργία ενός «πιστωτικού λογαριασμού» στις εφορίες, με το ποσό της διαφοράς ανάμεσα στην οφειλή και την αξία του ακινήτου. Αν για παράδειγμα φορολογούμενος οφείλει από φόρο κληρονομιάς 30.000 ευρώ και η αξία του εκχωρούμενου ακινήτου προσδιοριστεί στις 50.000 ευρώ, η διαφορά των 20.000 ευρώ θα καταχωρίζεταιται σε αυτόν τον «πιστωτικό λογαριασμό» για συμψηφισμό μελλοντικών οφειλών του φορολογούμενου. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, εξετάζεται το ενδεχόμενο, ο λογαριασμός αυτός να μεταβιβάζεται από γονείς σε παιδιά ενώ πιθανότερο θεωρείται ο συμψηφισμός να αφορά μόνο σε οφειλές από φόρους ακινήτων και ειδικότερα φόρους κληρονομιών.

Οι ίδιες πηγές διευκρινίζουν παράλληλα ότι το ακίνητο το οποίο θα εκχωρείται στο δημόσιο θα πρέπει να είναι «αξιόλογο» υπό την έννοια της δυνατότητας αξιοποίησής του ενδεχομένως για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών του δημοσίου. Η επιλογή του ακινήτου που θα εκχωρείται θα γίνεται σε συνεννόηση με τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών ενώ ορισμένα από αυτά τα ακίνητα εξετάζεται να ενταχθούν στη λοταρία αποδείξεων με πλαστικό χρήμα.

Και πάγος στον φόρο υπεραξίας

Όσον αφορά στον φόρο υπεραξίας κατά τις μεταβιβάσεις, η ψήφιση της διάταξης νόμου στα τέλη του 2013 αποδείχθηκε εντελώς λανθασμένη. Σε μία αγορά κλινικά νεκρή, το υπουργείο Οικονομικών παιδεύτηκε για περίπου ένα εξάμηνο το 2014 προσπαθώντας να εφαρμόσει ένα φόρο πρακτικά ανεφάρμοστο, κυρίως εξαιτίας των τεράστιων δυσκολιών στον προσδιορισμό της τιμής κτήσης ακινήτων, ιδίως σε περιπτώσεις κληρονομιών και γονικών παροχών ή αντιπαροχής.

Μπροστά στα τεράστια προβλήματα και απέναντι σε μεγάλες αντιδράσεις από φορείς της αγοράς ακινήτων, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στα τέλη του 2014 αναγκάστηκε να βάλει στο ψυγείο για δύο χρόνια τον φόρο υπεραξίας, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016. Πρακτικά λοιπόν, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις, από την 1η Ιανουαρίου 2017, ο φόρος υπεραξίας απειλεί να επανέλθει, επιβαρύνοντας και τους πωλητές των ακινήτων πέραν του φόρου μεταβίβασης (3%) που βαρύνει τους αγοραστές.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση χθες, ο κ. Αλεξιάδης δήλωσε ότι «δεν υπάρχει ο μηχανισμός για την επιβολή του φόρου υπεραξίας».

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου, το πιθανότερο είναι ότι με διάταξη νόμου θα επεκταθεί το «πάγωμα», το οποίο προβλέφθηκε στο τέλος του 2014, τουλάχιστον και για το 2017.