Βεβαιώσεις φόρου-μαμούθ από λίστες και εμβάσματα

Ασύλληπτα ποσά βεβαιώνει ο ελεγκτικός μηχανισμός του υπουργείου Οικονομικών κατά τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων κυρίως σε φορολογούμενους μεγάλου πλούτου αλλά και στη βάση των διαφόρων «λιστών» πιθανών φοροφυγάδων. Τα ποσά τα οποία τελικά καταλήγουν στο ταμείο βέβαια είναι άλλου... παπά ευαγγέλιο.

Τα στοιχεία τα οποία έδωσε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης πιστοποιούν μέση βεβαίωση τεράστιων ποσών φόρων ανά υπόθεση, που αγγίζει το μισό εκατομμύριο ευρώ για κάθε μία από τις 623 υποθέσεις εμβασμάτων στο εξωτερικό, για τις οποίες έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος και προσεγγίζει το 1,3 εκατ. ευρώ για κάθε μία από τις 177 υποθέσεις της λίστας Λαγκάρντ για τις οποίες επίσης ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί.

Πέρα από το τουλάχιστον εντυπωσιακό στοιχείο των βεβαιώσεων φόρων, τα στοιχεία της ΓΓΔΕ τα οποία επικαλέστηκε στη Βουλή ο κ. Αλεξιάδης, αποκαλύπτουν μάλλον επιβράδυνση του ρυθμού ολοκλήρωσης των ελέγχων, ιδίως από τις αρχές του 2016, ενώ δεν παρατίθενται αναλυτικά στοιχεία αναφορικά με τα ποσά που τελικά εισπράχθηκαν. Η βεβαίωση μπορεί να είναι τεράστια, αλλά μέχρι να φτάσει ο φόρος και τα πρόστιμα στο ταμείο, μπορεί να μεσολαβήσουν ακόμα και χρόνια.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία κατατέθηκαν στη Βουλή:

1. Λίστα Λαγκάρντ. Εντός του 2014 -με τη γνωστή μεγάλη καθυστέρηση σε σχέση με τον χρόνο παραλαβής του περίφημου stick- ξεκίνησε ο έλεγχος 153 υποθέσεων και ολοκληρώθηκε σε μόλις 38.

Όπως έχουν πολλές φορές επισημάνει στελέχη του ελεγκτικού μηχανισμού, πρόκειται για μια πολύ δύσκολη διαδικασία διασταυρώσεων στοιχείων και κυρίως συλλογής στοιχείων που να «δένουν] την παράβαση, αν και το βάρος της απόδειξης της μη παράβασης φέρει ο φορολογούμενος. Τα συνολικά ποσά που βεβαιώθηκαν το 2014 φτάνουν τα 23,4 εκατ. ευρώ και ο μέσος φόρος που βεβαιώθηκε ανά υπόθεση αγγίζει τις 617.794 ευρώ.

Το επόμενο έτος, ο ελεγκτικός μηχανισμός φαίνεται να πατά γκάζια. Ανοίγουν 85 νέες υποθέσεις της λίστας, ολοκληρώνονται 96 και βεβαιώνονται 173,9 εκατ. ευρώ. Η μέση βεβαίωση φόρου ανά υπόθεση στο 1,8 εκατ. ευρώ.

Το 2016 μπαίνει με όχι και τόσο εντυπωσιακούς ρυθμούς. Τον Ιανουάριο ανοίγουν τέσσερις νέες υποθέσεις, τον Φεβρουάριο 5, τον Μάρτιο 8, τον Απρίλιο μία υπόθεση. Στη συνέχεια, ο ρυθμός επιταχύνει για να φτάσουμε στο άνοιγμα 53 νέων υποθέσεων τον Αύγουστο και συνολικά, από το 2014 έως και το τέλος Αυγούστου, στις 365 υποθέσεις. Οι ολοκληρωμένες υποθέσεις όμως είναι δυόμισι χρόνια μετά μόλις 177 (σε σύνολο 2.062), τα συνολικά βεβαιωθέντα ποσά φτάνουν τα 255 εκατ. ευρώ, με τη μέση βεβαίωση ανά υπόθεση στο 1,273 εκατ. ευρώ (!), αλλά οι εισπράξεις είναι μόλις 37,5 εκατομμύρια. Δια μέσου της λίστας Λαγκάρντ, ο ελεγκτικός μηχανισμός εντόπισε 9 περιπτώσεις συσχετιζόμενων προσώπων στους οποίους βεβαιώθηκαν φόροι 8,5 εκατ. ευρώ.

2. Λίστα Μπόργιανς. Παρελήφθη στα τέλη του 2015, αλλά έως τον Μάρτιο δεν άνοιξε καμία υπόθεση. Τον Απρίλιο ξεκίνησε ο έλεγχος σε 55 υποθέσεις και συνολικά έως τον Αύγουστο σε 60, ενώ δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα καμία υπόθεση και προφανώς δεν έχει βεβαιωθεί ή πολλαπλάσια εισπραχθεί τίποτα. Από τη λίστα Μπόργιανς, όμως, ξεκίνησε έλεγχος σε 22 συσχετιζόμενα πρόσωπα.

3. Εμβάσματα εξωτερικού. Έως το τέλος του 2015, είχε ξεκινήσει ο έλεγχος σε 1.482 υποθέσεις και είχε ολοκληρωθεί σε 584 εξ αυτών, με τα συνολικά βεβαιωθέντα ποσά στα 263 εκατ. ευρώ (451.645 ευρώ ανά υπόθεση). Το πρώτο εξάμηνο του 2016 δεν άνοιξε καμία νέα υπόθεση εμβασμάτων και μόνο το δίμηνο Ιουλίου- Αυγούστου ξεκίνησε ο έλεγχος 9 υποθέσεων. Οι 1.482 υποθέσεις έως το τέλος του 2016 έγιναν στο τέλος Αυγούστου 1.491 (ενδεχομένως να μην υπάρχει πλέον φορολογικό ενδιαφέρον;) και οι ολοκληρωμένοι έλεγχοι από 584 αυξήθηκαν σε 623.

Οι βραδείς ρυθμοί έναρξης ελέγχου νέων υποθέσεων ενδεχομένως να σχετίζονται και με το γεγονός της συσσώρευσης μεγάλου όγκου υποθέσεων που δεν έχουν κλείσει ακόμα (ούτε μία στις δύο). Τα συνολικά βεβαιωθέντα ποσά φτάνουν τα 308 εκατ. ευρώ, ο μέσος φόρος ανά υπόθεση στις 495.785 ευρώ. Ο πλέον παραγωγικός μήνας ήταν μάλλον ο περασμένος Αύγουστος, όταν μόλις 7 υποθέσεις απέδωσαν βεβαίωση 21,6 εκατ. ευρώ ή περίπου 3,1 εκατ. ευρώ έκαστη.

4. Έλεγχοι τουριστικής περιόδου. Το καλοκαίρι, ο ελεγκτικός μηχανισμός δίνει ρέστα. Φέτος δε, οι έλεγχοι αυτοί σε συνδυασμό με την επιβολή των capital controls και την αναγκαστική χρήση πλαστικού χρήματος αλλά και εξαιτίας της αύξησης του ΦΠΑ, φαίνεται να απέδωσαν πολλαπλάσια στα ταμεία του δημοσίου. Τα στοιχεία δείχνουν 7.115 ελέγχους τουριστικής περιόδου το καλοκαίρι του 2013, 22.275 το επόμενο, έκρηξη ελέγχων σε 39.614 το καλοκαίρι του 2015 και 28.5413 ελέγχους το καλοκαίρι που πέρασε. Παράλληλα στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου έγιναν 2.099 πλήρεις έλεγχοι από τις Δ.Ο.Υ, 12.774 μερικοί έλεγχοι, 2.276 έλεγχοι φορολογίας κεφαλαίου και συνολικά 17.149 έλεγχοι με βεβαίωση εσόδων 1,273 δισ. ευρώ.

5. ΚΕΦΟΜΕΠ- ΚΕΜΕΕΠ. Για το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου, παρατίθενται στοιχεία ( 173 έλεγχοι στο οκτάμηνο με βεβαίωση ποσών 393 εκατ. ευρώ) αναφορικά με τους ελέγχους που έγιναν στο διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου και τη μέση βεβαίωση εσόδων (1,460 εκατ. ευρώ για φορολογούμενους μεγάλου πλούτου, 2,690 εκατ. ευρώ για τα εμβάσματα και 837.801 ευρώ για τις offshore). Για το Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων παρατίθενται και στοιχεία εισπραξιμότητας. Μόλις 16,95% το ποσοστό είσπραξης προς βεβαίωση για τους 141 ελέγχους που ολοκληρώθηκαν στο οκτάμηνο (βεβαιώθηκαν 435 εκατ. ευρώ, εισπράχθηκαν 73 εκατ. ευρώ). Σαφώς υψηλότερα ποσοστά εισπραξιμότητας καταγράφεται στα αποτελέσματα των μερικών ελέγχων. Έγιναν 97 έλεγχοι, βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα 39,161 εκατ. ευρώ και εισπράχθηκαν 23,4 εκατ. ευρώ (59,97%).

6. Τελωνεία. Καταγράφεται κάθετη πτώση των ελέγχων για καύσιμα. Από τις 27.365 ελέγχους στο πεδίο των καυσίμων το 2014, τα στοιχεία δείχνουν μείωση σε 8.859 το 2015, ενώ στο οκτάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2016 έχουν γίνει μόλις 2.567. Συνακόλουθα τα ποσά που βεβαιώθηκαν από 18 εκατ. ευρώ το 2014 υποχώρησαν σε 13,7 εκατ. ευρώ πέρυσι και σε 2,4 εκατ. ευρώ στο εννιάμηνο.

Αθροιστικά λιγότεροι είναι αντίστοιχα και οι έλεγχοι για λαθρεμπόριο καπνού (από 11.754 σε 6.585 και 4.531 στο εννιάμηνο) αλλά οι φόροι και τα πρόστιμα που βεβαιώνονται είναι υπερπολλαπλάσια. Παρά τους λιγότερους αθροιστικά ελέγχους για καπνικά, οι φόροι έφτασαν τα 59 εκατ. ευρώ το 2014, σχεδόν τριπλασιάστηκαν σε 147 εκατ. ευρώ το 2015 και ήδη στο εννιάμηνο οι βεβαιώσεις φόρων και προστίμων φτάνουν τα 279 εκατ. ευρώ. Πόσα από αυτά θα εισπραχθούν, άγνωστο.