Πόσο μειώνονται τώρα οι προσωρινές συντάξεις

Προσωρινές συντάξεις μειωμένες κατά 20% έως και 38% θα λαμβάνουν οι συνταξιούχοι που κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13 Μαΐου (ημέρα έναρξης της εφαρμογής του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου), εφόσον ξεκινήσει η διαδικασία απονομής τους.

Και αυτό γιατί όπως αποκαλύπτει με δήλωσή του ο πρώην υποδιοικητής του ΙΚΑ Γιάννης Δούκας, ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες απονομής προσωρινών συντάξεων με βάση το νέο τρόπο υπολογισμού τους.

O κ. Δούκας, γνωρίζοντας εκ των έσω τις διαδικασίες και τη λειτουργία του ΙΚΑ, εκτιμά ότι στην καλύτερη περίπτωση, οι πρώτες προσωρινές συντάξεις θα εκδοθούν στο τέλος Σεπτεμβρίου. Μάλιστα, ο νέος τρόπος υπολογισμού που προβλέπεται στον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο οδηγεί σε σημαντικές μειώσεις τις προσωρινές συντάξεις, με τις οποίες θα κληθούν οι νέοι συνταξιούχοι να ζήσουν για αρκετούς μήνες, έως ότου λάβουν την οριστική τους σύνταξη.

Οι ειδικοί εκτιμούν μάλιστα ότι οι νέες προσωρινές συντάξεις ενδέχεται να ξεκινούν από 192 ευρώ σε περιπτώσεις μειωμένης σύνταξης, ενώ σε περίπτωση πλήρους σύνταξης θα κυμαίνονται μεταξύ 384 και 768 ευρώ.

Αναλυτικά, η παράγραφος 8 του άρθρου 29 του νόμου 4387/2016 ορίζει ότι η απόφαση για τη λήψη προσωρινής σύνταξης βγαίνει εντός δύο μηνών από την αίτηση συνταξιοδότησης. Σύμφωνα με τη ρύθμιση αυτή, όσοι κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης μετά τις 12/5/2016 (ημερομηνία ψήφισης του νόμου) και εντός του Μαΐου, πρέπει στο τέλος Ιουλίου που συμπληρώνονται περίπου τρεις μήνες από την ψήφιση να λάβουν την προσωρινή σύνταξη.

Σύμφωνα με τον κ. Δούκα, το ΙΚΑ δεν είναι ακόμη έτοιμο κι έτσι η προσωρινή σύνταξη παραπέμπεται για αργότερα. Μάλιστα ο πρώην υποδιοικητής, που παραιτήθηκε πριν από περίπου δύο μήνες με αιχμές για τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο (και τον οποίο η κυβέρνηση κατήγγειλε ως προερχόμενο από τη ΛΑΕ), εκτιμά ότι τα λειτουργικά προβλήματα δεν θα λυθούν ούτε τον Αύγουστο, οπότε στην καλύτερη περίπτωση, προσωρινές συντάξεις θα δούμε στο τέλος Σεπτεμβρίου.

Μάλιστα, ο κ. Δούκας προχωρά ένα βήμα παραπέρα και υποστηρίζει πως όταν για τη λήψη προσωρινής σύνταξης απαιτούνται σχεδόν πέντε μήνες, αφενός δεν είναι δυνατόν την 1η Ιανουαρίου του 2017, ημερομηνία κατάργησης όλων των Ταμείων που υπάρχουν σήμερα και που λειτουργούν για δεκαετίες (το ΙΚΑ έχει ζωή 80 χρόνια), να είναι έτοιμος να λειτουργήσει ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), αφετέρου ότι η οριστική απόφαση συνταξιοδότησης, παράλληλα με τον επανυπολογισμό όλων των χορηγούμενων συντάξεων θα αυξήσει τον χρόνο αναμονής για την έκδοση της οριστικής απόφασης συνταξιοδότησης.

Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Εργασίας Γιώργο Κουτρουμάνη, ο νέος τρόπος υπολογισμού των προσωρινών συντάξεων, οι οποίες πλέον θα αποτελούν το 50% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών, επί των οποίων υπήρχε υποχρέωση καταβολής εισφορών για κύρια σύνταξη κατά τους 12 μήνες ασφάλισης που προηγούνται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, οδηγεί σε μείωση του ποσού της προσωρινής σύνταξης από 20% έως και 38%.

Να σημειωθεί ότι ο προηγούμενος νόμος 3996 του 2011 (άρθρο 38) προέβλεπε ότι το ύψος του ποσού της προσωρινής σύνταξης αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 80% της σύνταξης που προκύπτει από τον χρόνο ασφάλισης και τις εισφορές ή τις αποδοχές που λαμβάνονται υπόψη κατά περίπτωση για τον υπολογισμό της σύνταξης. Αναφορικά δε για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ισούταν με τις μεικτές αποδοχές που έλαβε ο ασφαλισμένος τον μήνα Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης ή, σε περίπτωση προγενέστερης διακοπής της ασφάλισής του, τον τελευταίο μήνα απασχόλησής του, όπως οι αποδοχές αυτές προκύπτουν από τα προσκομιζόμενα ασφαλιστικά βιβλιάρια.

Στην εγκύκλιο που εξέδωσε το ΙΚΑ τις προηγούμενες ημέρες, η χορήγηση της προσωρινής σύνταξης ισχύει για όλες τις κατηγορίες κύριας σύνταξης (γήρατος, αναπηρίας και θανάτου). Το ανώτατο και κατώτατο όριο ισχύει μόνο όταν χορηγείται πλήρης σύνταξη λόγω γήρατος ή αναπηρίας με ποσοστό 80% και άνω. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δικαιούται μειωμένη σύνταξη, το ανώτατο και κατώτατο όριο μειώνονται ανάλογα.

Όπως εκτιμά μάλιστα η Ένωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ) σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δικαιούται μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, το ανώτατο και κατώτατο όριο μειώνεται ανάλογα, βάσει των προβλεπόμενων κατά περίπτωση ποσοστών μείωσης. Συνεπώς, σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, τα ποσά των 384 και 768 ευρώ μειώνονται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.

Ο πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ Αλέξης Μητρόπουλος παρουσίασε τα εξής παραδείγματα, βάσει των οποίων αποδεικνύονται οι μειώσεις:

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1
Σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος στα 62 με συντάξιμες αποδοχές €800 και 20 έτη ασφάλισης, το ποσό της σύνταξης θα ανέρχεται σε 511-30% = 357,70 ευρώ και συνεπώς η προσωρινή θα κυμαίνεται όχι πάνω από 268,80 ευρώ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2
Σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας 70%, το κατώτατο και ανώτατο όριο προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται σε 288 ευρώ και 576 ευρώ αντίστοιχα.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3
Σε περίπτωση συνταξιοδότησης λόγω θανάτου, όπου η προσωρινή σύνταξη καθορίζεται στο ποσοστό 50% της προκύπτουσας προσωρινής σύνταξης, το κατώτατο και ανώτατο όριο της προσωρινής σύνταξης διαμορφώνεται σε 192 και 384 ευρώ αντίστοιχα.