Προς νέα αναβολή οι διαγωνισμοί για τρία μεγάλα έργα

Προς νέα αναβολή, λόγω της οικονομικής αβεβαιότητας, των απεργιακών κινητοποιήσεων των μηχανικών και της ελλιπούς προετοιμασίας, οδεύει σειρά μεγάλων έργων με συμβάσεις παραχώρησης που είχαν δρομολογηθεί για δημοπράτηση εντός του Μαϊου, όπως το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, το διαμετακομιστικό κέντρο στο Θριάσιο και ο οδικός άξονας Πάτρα – Πύργος.

Πρόκειται για έργα τα οποία αναμένει εδώ και πάρα πολύ καιρό η αγορά κατασκευών καθώς την τελευταία τριετία απουσιάζουν οι σημαντικές δημοπρατήσεις. 

Και τα τρία έργα υποτίθεται πως θα δημοπρατούνταν εντός του Μαϊου, αλλά και τα τρία φαίνεται πως οδεύουν προς νέα παράταση. Το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με τις απεργίες μηχανικών, δικηγόρων, κ.λπ., οδηγεί αρκετούς στο συμπέρασμα πως οδεύουμε προς Σεπτέμβριο και βλέπουμε. Μάλιστα ορισμένα εξ' αυτών των έργων σχεδιάζονται και εξαγγέλλονται για περισσότερο από μία δεκαετία, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του αεροδρομίου στο Καστέλι, αλλά και του εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο.

Για το νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, στην αγορά κατασκευών επισημαίνουν πως παρά το σοβαρό ενδιαφέρον από διεθνείς ομίλους, η συγκυρία δεν ευνοεί καθώς οι επενδυτές πρέπει να βρουν και ιδιωτικά κεφάλαια. Το νέο αεροδρόμιο θα κατασκευαστεί με σύμβαση παραχώρησης με τον προϋπολογισμό στα 850.000.000 ευρώ. Το δημόσιο θα κατέχει το 45% - 55% της εταιρείας διαχείρισης του νέου αεροδρομίου. Το έργο θα αφορά στη χρηματοδότηση, κατασκευή και διαχείριση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι μαζί με τις οδικές συνδέσεις με τον Βόρειο (ΒΟΑΚ) και Νότιο (ΝΟΑΚ) οδικό άξονα Κρήτης.

Στο υπουργείο Υποδομών έχουν υποστηρίξει πως "η συγκεκριμένη σύμβαση παραχώρησης δε θα θυμίζει σε τίποτα όσες έχουν υπογραφεί μέχρι σήμερα, από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Το Δημόσιο δεν πρόκειται να δεσμευτεί με μία ακόμη λεόντειο σύμβαση η οποία θα λειτουργήσει εις βάρος του. Αντιθέτως. Η τοπική κοινωνία θα είναι συμμέτοχη και θα έχει λόγο στην ανάπτυξη του έργου. Ομως, οι πρόσφατες αλλαγές στον τρόπο που "ζυγίζει" η Eurostat τις συμβάσεις παραχώρησης ανατρέπει το σχεδιασμό του υπουργείου.

Οι Βρυξέλλες ζητούν μείωση της κρατικής συμμετοχής στην εταιρεία διαχείρισης σε επίπεδα κάτω του 33%, χωρίς μάλιστα το δημόσιο να έχει ιδιαίτερα δικαιώματα (π.χ. πρόσθετα μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο, κλπ). Στην ουσία, οι κοινοτικοί θεωρούν πως ο ιδιώτης πρέπει να παίρει ολόκληρο το ρίσκο και αν δε συμβαίνει αυτό τότε το έργο είναι δημόσιο και όλες οι δαπάνες κατασκευής βαρύνουν το χρέος και το έλλειμμα του κράτους - μέλους.

Μέχρι λοιπόν να ξεκαθαρίσουν οι αλλαγές στην προκήρυξη του έργου, οι ενδιαφερόμενοι - και κυρίως οι τράπεζες που θα χρηματοδοτήσουν - θα τηρούν στάση αναμονής.

Μεταξύ των διεκδικητών του νέου αεροδρομίου είναι και η κοινοπραξία του κινεζικού κολοσσού China State Construction Engineering Co. (ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστικούς ομίλους στον κόσμο) με την Archirodon Group και την εταιρεία διαχείρισης του αεροδρομίου της Ζυρίχης. Ενδιαφέρον για το αεροδρόμιο στο Καστέλι έχουν δείξει και οι κοινοπραξίες του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ με τη γαλλική Vinci, του ομίλου J&P ΑΒΑΞ με την επίσης γαλλική Bouygues, ενώ ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ φημολογείται πως θα συνεργαστεί με τον ισπανικό όμιλο ACS.

Προς νέα παράταση οδεύει και ο διαγωνισμός για την κατασκευή και εκμετάλλευση του εμπορευματικού κέντρου σε ακίνητο του ΟΣΕ στο Θριάσιο. Για το συγκεκριμένο έργο, που θεωρείται κρίσιμος κρίκος στο σχεδιασμό της χώρας για μετατροπή σε διαμετακομιστικό κόμβο μαζί με το λιμάνι του Πειραιά, φημολογείται πως ετοιμάζεται ισχυρή κοινοπραξία στην οποία θα συμμετάσχουν η κινεζική Cosco (που απέκτησε πρόσφατα το πλειοψηφικό πακέτο του ΟΛΠ) και οι επενδυτικές εταιρείες ακινήτων Εθνική Πανγαία και Grivalia. Ο σχετικός διαγωνισμός προωθείται από την ΓΑΙΑΟΣΕ και είχε προγραμματιστεί η εκδήλωση ενδιαφέροντος εντός του Μαϊου. Τελικά, οδηγούμαστε προς νέα παράταση καθώς πρόσφατα είχε μετατεθεί η ημερομηνία από τον Μάρτιο στον Μάιο.

Οι τελικοί όροι του διαγωνισμού είναι αντικείμενο διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους, ενώ μοναδικό κριτήριο επιλογής του πλειοδότη θα είναι η πλέον συμφέρουσα οικονομική προσφορά. Ο πλειοδότης πρόκειται να συστήσει ανώνυμη εταιρεία ειδικού σκοπού η οποία και θα υπογράψει σύμβαση παραχώρησης, διάρκειας 50 ετών, για τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του εμπορευματικού κέντρου συνδυασμένων μεταφορών, που θα κατασκευαστεί με ταυτόχρονη καταβολή οικονομικού ανταλλάγματος προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ. Η επένδυση θα γίνει σε έκταση 588 στρεμμάτων ιδιοκτησίας της τελευταίας, ενώ η ευρύτερη έκταση περιλαμβάνει και τον σταθμό διαλογής και μεταφόρτωσης φορτίων, εμβαδού περίπου 1.450 στρεμμάτων, ιδιοκτησίας ΟΣΕ.

Για τον τρόπο που θα αξιοποιηθεί το εμπορευματικό κέντρο έχει κυκλοφορήσει πλήθος σεναρίων που ξεκινούν από τη λειτουργία αποθηκευτικών χώρων και φτάνουν μέχρι τα κέντρα διανομής καθώς και τις μονάδες ελαφράς μεταποίησης (π.χ. τελική συναρμολόγηση προϊόντων που φτάνουν ως εξαρτήματα ώστε να έχουν τη σφραγίδα CE της Ε.Ε.).

Στον αέρα έχει ήδη τιναχθεί και ο σχεδιασμός του υπουργείου Υποδομών για τη δημοπράτηση του άξονα Πάτρα - Πύργος, μετά το "σπάσιμο" του έργου των 75 χιλιομέτρων σε οκτώ διαγωνισμούς, με το επιχείρημα πως έτσι μπορούν να συμμετάσχουν και μικρότερες τεχνικές εταιρείες. Ο διαγωνισμός για το πρώτο τμήμα (Δουναίικα - Πύργος, προϋπολογισμού 67.200.000 ευρώ) έχει ήδη αναβληθεί δύο φορές εξαιτίας της απεργίας των μηχανικών, ενώ οδεύει προς τρίτη αναβολή. Την ίδια τύχη φαίνεται πως θα έχει και ο διαγωνισμός για το δεύτερο τμήμα, Αμαλιάδα - Δουναίικα (προϋπολογισμού 58.400.000 ευρώ).

Προ ημερών το υπουργείο προχώρησε στη δέσμευση 53.250.000 ευρώ για το 3ο τμήμα του οδικού άξονα Πάτρα – Πύργος (Κυλλήνη – Αμαλιάδα).