Πώς υπολογίζονται νέες συντάξεις-επικουρικές

Το μέλλον των επικουρικών αλλά και των μελλοντικών συντάξεων θα καθορίσουν το μέλλον της διαπραγμάτευσης μεταξύ υπουργείου Εργασίας και πιστωτών. Η ελληνική πλευρά έχει ήδη καταθέσει τις νέες προτάσεις της στους επικεφαλής του κουαρτέτου των δανειστών και πλέον αναμένει, τις οριστικές τους απαντήσεις, με την επιστροφή τους στην Αθήνα. 

Το τεράστιο έλλειμμα που παρουσιάζει το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) από το 2018 έως και το 2024 και το οποίο εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 1,2 δισ. ευρώ, ακόμη κι αν οι εκπρόσωποι των δανειστών, δεχθούν κατά τη διάρκεια της τρίτης και κρισιμότερης φάσης των διαπραγματεύσεων έστω και μερική αύξηση των εισφορών, αποτελεί μαζί με τα ποσοστά αναπλήρωσης των νέων συντάξεων το μεγαλύτερο πρόσκομμα για την επίτευξη συμφωνίας.

Ο στόχος για κατάθεση ασφαλιστικού νομοσχεδίου πριν από το Ορθόδοξο Πάσχα έχει τεθεί από την κυβέρνηση, όμως με δεδομένες τις δυσκολίες που παρουσιάζει η διαπραγμάτευση, κάτι τέτοιο φαντάζει δύσκολο, όχι μόνο γιατί μέχρι και σήμερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εγείρει συνεχώς ενστάσεις και απορρίπτει τις ελληνικές προτάσεις, αλλά και γιατί τα «στοιχεία» δείχνουν ότι πρόκειται για δύσκολο και πολύπλοκο εγχείρημα.

Το υπερ-επικουρικό ταμείο εμφανίζει έλλειμμα άνω των 600 εκατ. ευρώ το 2016, το οποίο η κυβέρνηση υπολογίζει να καλύψει με την αύξηση των εισφορών κατά 1,5 μονάδα. Η πρόταση αφορά την αύξηση των εισφορών στο 4% για τους εργοδότες από 3% σήμερα, και στο 3,5% από 3% για τους εργαζόμενους, με διάρκεια 3 ετών (έως το 2018).

Η κάθετη άρνηση των πιστωτών, κυρίως του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οδήγησε το υπουργείο σε αναδίπλωση. Στη νέα πρόταση που ήδη έχει αποσταλεί στους θεσμούς, το υπουργείο Εργασίας αποδέχεται μείωση επικουρικών, δεν εγκαταλείπει όμως την πρόταση για αύξηση των εισφορών, κατά μία ή ακόμη και κάτω από μία μονάδα.

Μάλιστα, ήδη, οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν αντιδράσει. Και αυτό γιατί ακόμη και μετά την πρόταση της ελληνικής πλευράς για μειώσεις έως και 40% στις επικουρικές συντάξεις με δίχτυ ασφαλείας όμως τα 1.400 ευρώ (από κύριες και επικουρικές συντάξεις) και στόχο την εξοικονόμηση 200 εκατ. ευρώ, το έλλειμμα του ΕΤΕΑ παραμένει μεγάλο, κυρίως κατά το διάστημα 2018-2024.

Αναλυτικά, το έλλειμμα ξεκινά από 1,2 δισ. ευρώ και εκτινάσσεται στο 1,7 δισ. ευρώ αν δεν υπάρξει αύξηση εισφορών. Η ελληνική πλευρά υπολογίζει ότι η «τρύπα» μπορεί να καλυφθεί από την περιουσία του Ταμείου, που εκτιμάται στα 2,5 δισ. ευρώ, πρόταση την οποία οι δανειστές απορρίπτουν. Σίγουρο θεωρείται πάντως, ότι στο νέο σχέδιο νόμου θα υπάρχει διεξοδική καταγραφή ενός μηχανισμού κάλυψης των ελλειμμάτων, στα πρότυπα της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.

Οι νέες συντάξεις

Νέα πρόταση κατατέθηκε ήδη, στους εκπροσώπους των θεσμών, και αναφορικά με τα ποσοστά αναπλήρωσης και το ύψος της Εθνικής Σύνταξης. 

Oι νέοι συντελεστές αναπλήρωσης που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση ξεκινούν από 0,77% για κάθε έτος μέχρι την 15ετία από 0,80% της αρχικής πρότασης, ανεβαίνουν στο 0,95 για κάθε έτος ασφάλισης μεταξύ 19 και 21 (από 1,04), φθάνουν το 1,4 για τα έτη από 24 έως 27 (από 1,29), 1,84 για τα έτη 33-36 (έναντι 1,69 της αρχικής πρότασης) και «κλείνει» στο 2 για τα έτη 40 έως 42, όπως προέβλεπε και η αρχική πρόταση Κατρούγκαλου.

Νέοι συντελεστές  αναπλήρωσης 

Παράλληλα, το υπουργείο Εργασίας προτείνει η Εθνική Σύνταξη των 384 ευρώ να δίνεται με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης, ενώ το ποσό θα μειώνεται κατά 2% για κάθε πριν από τα 20 και έως τα 15 έτη ασφάλισης. Έτσι, στη 15ετία, η Εθνική Σύνταξη θα είναι 345,6 ευρώ (-10%), στα 18 έτη ασφάλισης 368,6 ευρώ (-4%) και στα 20 έτη 384 ευρώ. 

Εθνική σύνταξη 

Έτσι, για μέσο συντάξιμο μισθό της τάξης των 700 ευρώ, κάποιος που θα βγει στην σύνταξη μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, και υπό την προϋπόθεση ότι θα ισχύσει η συγκεκριμένη κλίμακα, θα λάβει αναλογική σύνταξη 80,85 ευρώ στην οποία θα προστεθεί και η μειωμένη Εθνική των 345,6 ευρώ, ήτοι τελικό ποσό 426,45 ευρώ το μήνα.

Αντίστοιχα, για μέσο συντάξιμο μισθό της τάξης των 1.000 ευρώ, κάποιος που θα βγει στη σύνταξη μετά από 27 έτη ασφάλισης, θα λάβει αναλογική σύνταξη 245,1 ευρώ συν την Εθνική Σύνταξη των 384 ευρώ, ήτοι 629,1 ευρώ.

Πως διαμορφώνονται οι νέες συντάξεις  (αναλογική + Εθνική)

Να σημειωθεί ότι οι εκπρόσωποι των πιστωτών ζητούν Εθνική Σύνταξη για τη 15ετία κοντά στα 320 ευρώ, ενώ στα πολλά σενάρια με τους συντελεστές αναπλήρωσης, ξεκινούν από 0,45 στη 15ετία, 0,55 στα έτη από 16 έως 18, φθάνουν το 0,65 για τα έτη από 19 έως 21 και 0,90 για τα έτη από 22 έως 24.

Με βάση αυτή την πρόταση των δανειστών, μεγάλοι χαμένοι της μεταρρύθμισης θεωρούνται οι χαμηλόμισθοι, οι μακροχρόνια άνεργοι και όσοι έχουν λίγα χρόνια ασφάλισης. Η ελληνική πλευρά απορρίπτει την πρόταση αυτή, καθώς στόχος της μεταρρύθμισης είναι η δημιουργία ενός συστήματος με έντονα αναδιανεμητικά χαρακτηριστικά, υπέρ των χαμηλών στρωμάτων, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος.