Νέα «δώρα» στην Τουρκία ετοιμάζει η Κομισιόν

Την ώρα που η χώρα μας πιέζεται να αναλάβει περισσότερες ευθύνες στο προσφυγικό και δεν φαίνεται να λαμβάνει ουσιαστική «χαλάρωση» στο δημοσιονομικό σκέλος της αξιολόγησης όπως επιθυμεί, η Κομισιόν ετοιμάζεται να προτείνει στην ΕΕ να γίνουν νέες υποχωρήσεις στην Τουρκία, προκειμένου να τηρήσει όσα συμφώνησε τον Δεκέμβριο.

Διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι στο Κολέγιο των Επιτρόπων αύριο θα εξεταστεί η επίσπευση της απελευθέρωσης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες προς την ΕΕ, ως νέο αντάλλαγμα για να ανακόψει η Άγκυρα τις προσφυγικές ροές.

Αρκετοί Επίτροποι συντάσσονται με την άποψη ότι η Τουρκία είναι ο νούμερο ένα «παίκτης» στο πρόβλημα των ροών και έτσι πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή, που όλα δείχνουν όμως ότι είναι η άποψη πως η ΕΕ πρέπει να υποκύψει κι άλλο στις πιέσεις της Άγκυρας.

Υπενθυμίζουμε ότι το λεγόμενο Action Plan της Τουρκίας - ΕΕ προέβλεπε τρία πράγματα:
1. Να ανοίξουν 4 κεφάλαια για την ενταξιακή πορεία της γείτονος χώρας
2. Να εξεταστεί η άρση της βίζας τον Οκτώβριο του 2016 και αφού προηγουμένως η Τουρκία κάνει τα απαραίτητα βήματα
3. Να δοθούν 3 δισεκατομμύρια ευρώ σε δύο χρόνια για να αντιμετωπιστούν οι δαπάνες για τους πρόσφυγες.

Παρά τα όσα συμφωνήθηκαν, η Τουρκία δεν έκανε απολύτως τίποτα. Και όχι μόνο αυτό αλλά απείλησε και την ηγεσία της ΕΕ ότι θέλει και άλλα «δώρα» προκειμένου να διαχειριστεί τις ροές.

Τα έγγραφα που αποκάλυψε το Euro2day.gr με τις απειλές ξαναγίνονται επίκαιρα καθώς διαφαίνεται ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν πέτυχε τον στόχο του.

Δεν είναι όμως μόνο τα έγγραφα. Λίγες μέρες μετά τη δημοσίευσή τους, που έκανε τον γύρο του κόσμου, ο ίδιος ο κ. Ερντογάν επιβεβαίωσε τις απειλές λέγοντας σε ομιλία του στην Τουρκία ότι «δεν έχουμε μόνο λεωφορεία για να στείλουμε τους πρόσφυγες στην ΕΕ, έχουμε και αεροπλάνα».

Και αντί η ΕΕ να αντιδράσει πιέζοντας την Άγκυρα, ετοιμάζει τώρα νέες «συμβιβαστικές» λύσεις, κάτι που είναι άγνωστο ακόμα τι επιπτώσεις θα έχει και στις ελληνοτουρκικές διαφορές.

Η στρατηγική αυτή προωθείται καθώς η Άνγκελα Μέρκελ εμφανίζεται πεπεισμένη ότι η Τουρκία είναι «κλειδί» για να βρεθεί λύση. Μιλώντας προχθές το βράδυ στη γερμανική τηλεόραση, έδωσε έμφαση στον ρόλο της Τουρκίας και στην εφαρμογή του σχεδίου. Αναφορικά με την εμπλοκή του ΝΑΤΟ σημείωσε ότι τα πράγματα «θα γίνουν πολύ πιο διαφανή. Αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα της Τουρκίας, να αφεθεί στην κοινή μας αποστολή».

Παράλληλα, και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας χθες στη συνέντευξή του στο Star δήλωσε πως θέλουμε συνεργασία με την Τουρκία και γι' αυτό δεν κλιμακώνουμε προκλήσεις, ενώ δουλεύουμε για να έχει επιτυχία το Ανώτατο Συμβούλιο Ελλάδας-Τουρκίας, χωρίς βέβαια να μπορεί να πει ότι αυτή είναι εξασφαλισμένη.

Η πρόταση της Κομισιόν

Εάν το Κολέγιο των Επιτρόπων εγκρίνει την επίσπευση της άρσης της βίζας, αυτό αναμένεται να ανακοινωθεί την Παρασκευή, από τον αρμόδιο επίτροπο για τη μετανάστευση Δημήτρη Αβραμόπουλο, ως την πρόταση της Κομισιόν που θα υποβάλει στη Σύνοδο Κορυφής τη Δευτέρα. Η πρόταση αναμένεται να περιλαμβάνει δύο σκέλη:

1. Το «Community road map back to Schengen» και
2. Το «Visa liberalization report» for Turkey

Βεβαίως η άρση της βίζας είναι ένα δύσκολο θέμα και χρειάζεται την ομόφωνη απόφαση των αρχηγών κρατών της ΕΕ, που μέχρι τώρα το θεωρούσαν θέμα «ταμπού» και μπορεί να θεωρηθεί ως μια έξυπνη κίνηση από πλευράς της Κομισιόν -αξιωματούχοι της οποίας βρέθηκαν στην Άγκυρα για συνομιλίες τις προηγούμενες εβδομάδες- να ρίξει το μπαλάκι στους αρχηγούς κρατών και την ίδια ώρα η Επιτροπή να δείχνει προς τον κ. Ερντογάν ότι συνεργάζεται.

Επίσης για να προωθηθεί η άρση της βίζας πρέπει πρώτα να επικυρωθεί η ένταξη της Τουρκίας στη λίστα με της «ασφαλείς χώρες» από την ΕΕ όπως έχει ήδη προτείνει η Κομισιόν. Για αυτό το λόγο, χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες έγινε μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση με τους κκ Τουσκ, Σουλτς, Γιούνκερ, Τιμερμανς, Πιτέλλα και Χαν ώστε να προωθηθούν οι απαιτήσεις της Τουρκίας και μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Επί τούτου, ο Ντόλαντ Τουσκ και οι επίτροποι Τίμερμανς και Γιοχάνες Χαν θα ταξιδέψουν στην Τουρκία τη Πέμπτη, σε μια προσπάθεια να στεφθεί με επιτυχία η Σύνοδος της Δευτέρας.

Η βοήθεια προς την Ελλάδα

Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση θα ετοιμάζεται να υποδεχθεί τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών την Παρασκευή και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα συμμετέχει στο συμβούλιο των αρχηγών των κομμάτων, η Κομισιόν θα ανακοινώνει τις προτάσεις της για την Τουρκία, φέρνοντας έτσι την Ελλάδα σε δύσκολη θέση.

Προηγουμένως βεβαίως -αύριο το απόγευμα- θα ανακοινωθεί το σχέδιο για έκτακτη βοήθεια προς την Ελλάδα, που όπως γράψαμε χθες θα περιλαμβάνει την πρόταση για να επεκταθεί νομική βάση του EU ECHO και στην EE, ώστε σε πρώτη φάση να λάβει βοήθεια η χώρα μας σε προσωπικό, είδη, τεχνοδομή και κονδύλια.

Το ακριβές ύψος των κονδυλίων θα αποφασιστεί αύριο στο Κολέγιο, αλλά όπως μας εξήγησαν αρμόδιοι αξιωματούχοι ήδη υπάρχουν διαθέσιμα χρήματα για την Ελλάδα που δεν έχουν απορροφηθεί. Όλα αυτά σε πρώτη φάση, η οποία θα αφορά στο πακέτο έκτακτης ανάγκης.

Σε δεύτερη φάση, εάν διαπιστωθεί ότι η χώρα χρειάζεται περισσότερα χρήματα, τότε η Κομισιόν θα μπει στη διαδικασία να προτείνει την εκταμίευση και νέων κονδυλίων με τη σύμφωνη άποψη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών-μελών.

Όμως η στάση της ΕΕ προς την Τουρκία πρέπει να προβληματίσει την κυβέρνηση καθώς δεν διαφαίνονται σημάδια «αντίστασης» από την ΕΕ στις αυξημένες απαιτήσεις της Τουρκίας, πόσω μάλλον δε όταν στο παιχνίδι μπαίνει και το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο, που παραδοσιακά κρατά πιο σκληρή γραμμή.

Η Τουρκία δικαιολογεί την καθυστέρηση στην εφαρμογή του Action Plan στο γεγονός ότι ακόμα δεν πήρε χρήματα από την Ευρώπη.

Λίγοι όμως γνωρίζουν το παρασκήνιο. Ενας από τους κύριους λόγους που δεν εκταμιεύονται κάποια κονδύλια προς τη γείτονα χώρα είναι η απαίτηση της Άγκυρας να έχει την κυριότητα στο πού πηγαίνουν τα χρήματα και οι σκοτεινές διαδρομές κάποιων ΜΚΟ που έχουν στηθεί σε χρόνο ρεκόρ για να διαχειριστούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια.

Παρά τις ανησυχίες, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχει πέσει και η πρόταση, πάντως, να γίνει μια προεκταμίευση ύψους 1 δισ. ευρώ «καλή τη πίστη» και χωρίς να κάνει απολύτως τίποτα η Τουρκία....