Τα νέα όρια ηλικίας για τους επαγγελματίες

Αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης έως και 7 χρόνια για περίπου 25.000 ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ προβλέπει εγκύκλιος του ταμείου που έρχεται, εν μέσω απόλυτου αναβρασμού στον κλάδο των ελευθεροεπαγγελματιών, για το θέμα των εισφορών.

Με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να αφήνει μικρά περιθώρια για μίνι παρεμβάσεις στο θέμα, οι αυτοαπασχολούμενοι-ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους. Την ίδια στιγμή, εγκύκλιος του Οργανισμού κλείνει την πόρτα εξόδου στη συνταξιοδότηση για περίπου 25.000 ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ, κυρίως για όσους εντός της επόμενης 5ετίας μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν στα 60 με 35ετία, ενώ αλλάζουν και τα όρια για γονείς, συζύγους, αδέλφια αναπήρων, για γυναίκες και μητέρες ανηλίκων.

Τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης είναι αυξημένα από δύο έως και επτά χρόνια, και διασώζονται μόνο όσοι ελευθεροεπαγγελματίες πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα μέχρι 18/8/2015, οι μητέρες ή χήροι πατέρες ανάπηρων παιδιών καθώς και οι πάσχοντες από βαριές αναπηρίες.

Η εγκύκλιος αφορά μόνο στα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και καθώς ακόμη δεν έχει αποφασιστεί στο πλαίσιο της προωθούμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, ο τρόπος υπολογισμού των νέων συντάξεων προβλέπει ότι όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2015, ή είχαν θεμελιώσει παλαιότερα αλλά κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1η Σεπτεμβρίου του 2015 και μετά, θα λαμβάνουν μόνο προσωρινή σύνταξη.

Ειδικά για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος με 35ετία και παραπάνω, η εγκύκλιος ορίζει ότι δεν θίγονται οι ασφαλισμένοι που έως και τις 18/8/2015 είχαν συμπληρώσει και την ηλικία των 60 ετών και τον προβλεπόμενο χρόνο ασφάλισης για θεμελίωση δικαιώματος -τουλάχιστον 35ετία μέχρι 31/12/2012 και ειδικότερα: Συνολικά 35 χρόνια αν ήταν κλειδωμένα μέχρι το 2010, 36 χρόνια αν η 35ετία κλείδωσε το 2011 και συνολικά 37 χρόνια αν η 35ετία κλείδωσε το 2012. Υπενθυμίζεται ότι η ηλικία των 60 ετών νοείται συμπληρωμένη έως και την 18/8/2015 για τους ασφαλισμένους που έχουν γεννηθεί έως και την 19/8/1955.

Ασφαλισμένοι που έως και τις 18/8/2015 είχαν συμπληρώσει τον προβλεπόμενο χρόνο ασφάλισης αλλά δεν ήταν 60 χρονών έχουν σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας έως και κατά 2 χρόνια, με καταληκτικό όριο τα 62 χρόνια. Δεν απαιτείται επιπλέον συντάξιμος χρόνος. Αντίθετα, ασφαλισμένοι που δεν είχαν συμπληρώσει 35ετή συντάξιμο χρόνο το αργότερο έως και τις 31/12/2012 θα συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και συντάξιμο χρόνο 40 ετών.

Παράδειγμα

• Ασφαλισμένος που συμπλήρωσε την 35ετία το έτος 2010, συμπληρώνει το 60ό την 1/3/ 2018. Θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση του 61ου και 35 έτη.

• Ασφαλισμένος που έχει συμπληρώσει την 35ετία το έτος 2011 και συνολικό συντάξιμο χρόνο 36 ετών, συμπληρώνει το 60ό την 10/10/2021. Θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση 61 ετών και 9 μηνών, δηλαδή την 10/7/2023 και 36 έτη. Το γεγονός ότι η απαιτούμενη ηλικία συμπληρώνεται μετά την 1/1/2022 δεν επηρεάζει.

• Ασφαλισμένος που έχει συμπληρώσει την 35ετία το έτος 2012 και συνολικό συντάξιμο χρόνο 37 ετών, συμπληρώνει το 60ό το έτος 2022. Θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση του 62ου και 37 έτη.

• Ασφαλισμένος που συμπλήρωσε το 60ό τον 5/2015, αλλά δεν είχε συμπληρώσει την 35ετία έως 31/12/2012, θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση του 62ου και συντάξιμο χρόνο 40 ετών.

Περιπτώσεις γονέων, συζύγων και αδελφών αναπήρων

Στην περίπτωση συνταξιοδότησης γονέων, συζύγων και αδελφών αναπήρων που βάσει του προγενέστερου θεσμικού πλαισίου δεν προβλεπόταν όριο ηλικίας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, πλέον καθιερώνεται ηλικιακό όριο που αρχίζει από το 55ο και αυξάνεται σταδιακά έως και τα 62, χωρίς να επέρχεται αλλαγή στην 25ετία. Διασώζονται όσοι είχαν θεμελιώσει δικαίωμα, δηλαδή είχαν συμπληρώσει 25ετή συντάξιμο χρόνο ως και την 18/8/2015.

Παράδειγμα

• Ασφαλισμένος που συμπληρώνει 25ετή συντάξιμο χρόνο τον 10/2015, θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος ως γονέας ανάπηρου παιδιού με τη συμπλήρωση της ηλικίας 55 ετών και 11 μηνών. Αν κατά την ηλικία αυτή, ο άλλος γονέας έχει χρόνο ασφάλισης μικρότερο της 8ετίας, η σύνταξη θα απονεμηθεί -εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις- από τον επόμενο μήνα συμπλήρωσης του χρόνου ασφάλισης των οκτώ ετών, χωρίς μεταβολή στην ηλικιακή προϋπόθεση ή χρονική προϋπόθεση (55 ετών και 11 μηνών και 25ετία).

• Ασφαλισμένος που συμπληρώνει 25ετή συντάξιμο χρόνο το έτος 2022, θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος ως σύζυγος αναπήρου με τη συμπλήρωση του 62ου, ακόμη κι αν αυτή επέλθει μετά το έτος 2022, χωρίς μεταβολή στην χρονική προϋπόθεση, εφόσον βέβαια κατά την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήματος συντρέχουν οι λοιπές προβλεπόμενες από τη σχετική νομοθεσία προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, δεν υπάρχουν αλλαγές στα όσα ισχύουν στην περίπτωση συνταξιοδότησης με 15ετία. Συγκεκριμένα, παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι βγαίνουν στα 67 με 15ετία. Νέοι ασφαλισμένοι και μόνο μπορούν να βγουν με μειωμένη σύνταξη στα 62 με 15ετία, από την οποία 2½ της τελευταίας 5ετίας πριν την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Αντίστοιχα δεν επέρχεται μεταβολή στις προϋποθέσεις θεμελίωσης δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος.

Στην περίπτωση της μειωμένης βέβαια, προβλέπεται πρόσθετο «πέναλτι» 10% επιπλέον από το ισχύον, το οποίο μάλιστα εξαλείφεται μετά τη συμπλήρωση του εκάστοτε ισχύοντος ορίου για πλήρη σύνταξη. Το πέναλτι υπολογίζεται αφού προηγουμένως επιβληθεί η προϊσχύουσα μείωση (1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο κατά περίπτωση πλήρες όριο ηλικίας, με ανώτατο όριο 60 μήνες).

Από τα νέα όρια ηλικίας εξαιρούνται:

1. Οι ασφαλισμένοι με βαριές αναπηρίες που εξακολουθούν να συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο με 15ετία.

2. Οι νέοι ασφαλισμένοι (υπαγωγή στην ασφάλιση από 1/1/1993) που βγαίνουν ως μητέρες ή χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών (μόνο γι' αυτούς διατηρείται το όριο στα 55 και 20ετία ή στα 50 και 20ετία για μειωμένη). Οι ίδιοι επίσης εξαιρούνται και από το πρόσθετο πέναλτι 10%, αν βγουν με μειωμένη.