Θα συνεχίσει άραγε η ελληνική οικονομία μέσα στο 2016 να παρουσιάζει ισχυρές αντοχές και να διαψεύδει τις Κασσάνδρες που προβλέπουν ύφεση; Αυτό είναι το βασικότερο ερώτημα που απασχολεί αυτή την περίοδο όχι μόνο τους επενδυτές αλλά και τους πολίτες αυτής της χώρας.
Ενδεικτικό είναι ότι ο διευθύνων σύμβουλος της BETA Χρηματιστηριακής κ. Ευάγγελος Χαρατσής, αφού σημειώνει πως το 2015 η ελληνική οικονομία τα κατάφερε πολύ καλύτερα από τις προβλέψεις των αναλυτών, θεωρεί πως μια πιθανή συνέχιση αυτής της διάψευσης των προβλέψεων και μέσα στη φετινή χρονιά θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την κερδοφορία των επιχειρήσεων και τις τιμές των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων (μετοχών-ομολόγων).
«Ένας καταλύτης, ο οποίος θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την αγορά μας, είναι η οικονομία -όπως και το 2015, έτσι και το 2016- να πάει καλύτερα απ' ό,τι περιμένουμε. Τα διάφορα σενάρια που έχουν γίνει βασίζονται σε ύφεση της ελληνικής οικονομίας. Αν όμως τα σενάρια αυτά δεν επαληθευτούν και η οικονομία πάει καλύτερα, αυτό θα μπορούσε σε σημαντικό βαθμό να βοηθήσει και την εταιρική κερδοφορία και γενικότερα τη μακροχρόνια διαδικασία της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης», δήλωσε χαρακτηριστικά ο γνωστός χρηματιστής σε ομιλία που έγινε το περασμένο Σάββατο στo πλαίσιo του συνεδρίου του Συνδέσμου Επενδυτών και Διαδικτύου.
Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη δήλωση του Προέδρου του Ομίλου Πειραιώς, Μιχάλη Σάλλας, σύμφωνα με την οποία θεωρεί ότι το 2016 θα αποτελέσει έτος ανάκαμψης για την ελληνική οικονομία.
Επίσης, την αισιοδοξία του για την πορεία της ελληνικής οικονομίας από το πρώτο κιόλας εξάμηνο της φετινής χρονιάς έχει εκφράσει τόσο ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας τον Δεκέμβριο (στο περιθώριο της έκτακτης γενικής συνέλευσης των μετόχων της Quest Holdings), όσο και αυτή την εβδομάδα ο ίδιος ο ΣΕΒ.
Όπως αναφέρει ο ΣΕΒ, το 2015 ολοκληρώθηκε κλείνοντας ταυτόχρονα μια μακρά περίοδο αβεβαιότητας. Η ελληνική οικονομία δείχνει να έχει προσαρμοστεί στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί κυρίως από την επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και να έχει ανακτήσει σημαντικό μέρος της χαμένης εμπιστοσύνης. Η διαφαινόμενη ομαλοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας και η σχετική σταθερότητα που καταδεικνύουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία αποτελούν ένα αισιόδοξο ξεκίνημα για το 2016, χωρίς ωστόσο να δημιουργούν εφησυχασμό, καθώς σημαντικές προκλήσεις, οι οποίες θέτουν την οικονομία σε λεπτή ισορροπία, βρίσκονται ακόμα μπροστά.
Για την αντοχή της εγχώριας κατανάλωσης και τη συγκρατημένη αισιοδοξία του για την πορεία του 2016 έχει αναφερθεί μιλώντας στο Euro2day.gr και ο γενικός διευθυντής του ΣΕΛΠΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος) κ. Αντώνης Ζαΐρης.
Σύμφωνα με τον κ. Ζαΐρη, «τα capital controls επηρέασαν αναμφίβολα τη ροή της εφοδιαστικής αλυσίδας και την προμήθεια πολλών εμπορευμάτων, ιδιαίτερα στο κομμάτι των τροφίμων, αλλά συνολικά στην αγορά του λιανεμπορίου υπήρξε μία αύξηση στον όγκο των πωλήσεων της τάξεως του 3% έως 4%, με ενδιάμεσες διακυμάνσεις. Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους: Πρώτον, στο ότι μέρος του κόσμου άρχισε να διοχετεύει στην κατανάλωση χρήμα το οποίο είχε τοποθετημένο σε... θυρίδες και στρώματα. Και δεύτερον, στη δημιουργία αντίληψης περί βραχυπρόθεσμου προγραμματισμού που άρχισε να χαρακτηρίζει την ελληνική οικογένεια, δηλαδή στο τι θα μπορέσουμε να καταναλώσουμε σήμερα, γιατί μακροπρόθεσμα το πολιτικό περιβάλλον δεν εγγυάται την απαιτούμενη ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Αυτό βέβαια δεν έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό».
Σχετικά τώρα με τις προοπτικές για την πορεία της ζήτησης στο λιανικό εμπόριο μέσα στο 2016, ο κ. Ζαΐρης υποστηρίζει: «Έχω την εντύπωση πως αν υπάρξει σταθεροποίηση στο πολιτικό περιβάλλον, ο κόσμος θα αρχίσει να κάνει αγορές και έτσι θα κινηθεί η πραγματική οικονομία. Προϋπόθεση όλων αυτών είναι να υπάρξει το κατάλληλο πολιτικό κλίμα, το οποίο θα μας μεταδώσει την εμπιστοσύνη και τη βεβαιότητα. Πρέπει να ολοκληρώσουμε τη δημοσιονομική μας τακτοποίηση, να εμπνεύσουμε τις ξένες αγορές κεφαλαίου και χρήματος, για να μπορούν οι τράπεζές μας να δανείζονται από εκεί και στη συνέχεια να διοχετεύσουν χρήμα στην πραγματική οικονομία, γεγονός που θα αναζωπυρώσει τη ζήτηση».
Από την άλλη πλευρά βέβαια, κανείς δεν μπορεί να πάρει αψήφιστα τόσο τις προβλέψεις των αναλυτών, όσο και το γεγονός ότι από το καλοκαίρι και μετά έχει ληφθεί μια ευρύτατη σειρά από υφεσιακά μέτρα (π.χ. αύξηση ΦΠΑ και μειώσεις συντάξεων) και πως το μπαράζ αντίστοιχων μέτρων θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέσα στους επόμενους μήνες, με τις θεσμικές αλλαγές σε συνταξιοδοτικό-αγροτικό και με επιβολή πολύ υψηλότερων φορολογιών.
Έτσι, πέρα από το αρνητικό ΑΕΠ που προβλέπεται στον ίδιο τον κρατικό προϋπολογισμό, ύφεση 1,8% για την ελληνική οικονομία το 2016 έδειξε η μέση πρόβλεψη οικονομολόγων που ρωτήθηκαν από το πρακτορείο Bloomberg σε έρευνα η οποία διεξήχθη από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο του 2015.
Γνωστός παράγοντας της αγοράς που ρωτήθηκε από το Euro2day.gr για το πώς έχει καταφέρει η Ελλάδα να σταθεροποιήσει μέσα στο 2015 την οικονομία της σε περιβάλλον κεφαλαιακών ελέγχων, υψηλής ανεργίας και περιοριστικών μέτρων, απάντησε πως «αυτό είναι το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Πρώτον, αμφιβάλλω για τα στοιχεία περί ανεργίας καθώς η αδήλωτη -έστω και πολύ φτηνή- απασχόληση έχει αυξηθεί κατά πολύ. Και δεύτερον, μέσα στο 2015 υπήρξαν δύο εξελίξεις που βοήθησαν συγκυριακά την ελληνική οικονομία.
Πρώτον, η μεγάλη υποχώρηση στις τιμές του πετρελαίου και των άλλων βασικών εμπορευμάτων και δεύτερον η υποχώρηση του ευρώ. Η πτώση του πετρελαίου έδωσε ανάσες στα οικονομικά των νοικοκυριών και πολλών επιχειρήσεων, ενώ η χαλάρωση του ευρώ ωφέλησε τις εξαγωγές και τον τουρισμό. Το ευχάριστο είναι πως το 2016 ξεκίνησε με ακόμη πιο χαμηλή τιμή στο πετρέλαιο και με ακόμη χαμηλότερη συναλλαγματική ισοτιμία για το ευρωπαϊκό νόμισμα».