Βαθιά μπαίνει το «μαχαίρι» σε 900.000 συνταξιούχους

Μειώσεις έως και 11% μεσοσταθμικά για πάνω από 900.000 συνταξιούχους που λαμβάνουν συντάξεις οι οποίες συνολικά ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ τον μήνα, "διαβάζουν" πίσω από τις δηλώσεις του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κατρούγκαλου για προστασία των χαμηλών συντάξεων, στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης.

Οι μειώσεις αναμένεται να συνδυαστούν με τη σαρωτική αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, στο πλαίσιο της μεγάλης μεταρρύθμισης του Οκτωβρίου, στην προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει στους πιστωτές ισοδύναμα που θα της επιτρέψουν να μην εφαρμόσει τα σκληρά μέτρα του 3ου μνημονίου τα οποία ακουμπούν το σύνολο των συνταξιούχων και κυρίως τους χαμηλοσυνταξιούχους του ΟΓΑ και τους δικαιούχους του ΕΚΑΣ.

Βασική προϋπόθεση βέβαια, όπως ο ίδιος ο κ. Κατρούγκαλος παραδέχθηκε, μιλώντας χθες στον Real FM, είναι να το επιτρέψουν η εισπραξιμότητα του συστήματος και η συνολική πορεία της οικονομίας. Τα στοιχεία πάντως του προϋπολογισμού για το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου δεν είναι ενθαρρυντικά.

Ο μεγαλύτερος εκτροχιασμός προήλθε στον προϋπολογισμό για το ΕΚΑΣ, αφού σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών ήδη έχουν δοθεί 25 εκατ. ευρώ παραπάνω από την πρόβλεψη για όλο το έτος. Για την ακρίβεια, το κράτος έχει αναγκαστεί να χορηγήσει στους χαμηλοσυνταξιούχους ποσό που ανέρχεται στα 541 εκατ. ευρώ, όταν η πρόβλεψη για όλο το έτος ήταν η δαπάνη να μην υπερβεί τα 516 εκατ. ευρώ. Οι εκτιμήσεις υπηρεσιακών παραγόντων της Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ότι τελικά η δαπάνη για το ΕΚΑΣ θα ανέλθει στα 750 εκατ. ευρώ έως τον Δεκέμβριο.

Πρόβλημα ρευστότητας αντιμετωπίζουν επίσης ο ΟΑΕΕ, το ΙΚΑ και ο ΟΓΑ. Το ταμείο των Ελεύθερων Επαγγελματιών έχει κάνει χρήση του 81,5% της ετήσιας κρατικής χρηματοδότησης, δηλαδή 680 εκατ. ευρώ, από τα 834 εκατ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί. Το ΙΚΑ έχει λάβει ήδη 1,883 δισ. ευρώ από τα 2,505 δισ. ευρώ που έχουν προϋπολογιστεί (75,2%), ενώ ο ΟΓΑ έχει εισπράξει 2,215 δισ. ευρώ 3,277 δισ. ευρώ που είναι η ετήσια δαπάνη (67,6%).

Αντίθετα, σε πολύ χαμηλά επίπεδα κυμαίνεται η δαπάνη για τον ΟΑΕΔ καθώς στο οκτάμηνο έχουν δοθεί από το κράτος 240 εκατ. ευρώ, από τα 750 εκατ. ευρώ που είναι ο ετήσιος προϋπολογισμός, δηλαδή η απορροφητικότητα βρίσκεται μόλις σε 32%.

Ο υπουργός Εργασίας πάντως επιμένει πως «αν χρειαστεί ψαλίδισμα, αυτό θα πέσει μόνο στις μεγάλες συντάξεις». Ο ίδιος εγγυήθηκε πως δεν θα μειωθούν οι κατώτατες και οι μεσαίες συντάξεις, προσδιορίζοντας ως μικρές τις συντάξεις κάτω των 1.000 ευρώ και ως μεσαίες αυτές που είναι ανάμεσα στα 1.000-1.500 ευρώ.

Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν βέβαια ότι με βάση τις μνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας για περιορισμό της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 2,25 δισ. ευρώ την επόμενη διετία, με τον περιορισμό για φέτος να ανέρχεται σε 450 εκατ. ευρώ, οι προωθούμενες μειώσεις θα αφορούν αναπόφευκτα και τους συνταξιούχους που λαμβάνουν συντάξεις (κύριες, επικουρικές ή και μερίσματα) από 1.000 ευρώ και πάνω, ενώ ανοικτό για διαπραγμάτευση μένει το εάν τελικά οι περικοπές θα αφορούν και τις χαμηλότερες συνταξιοδοτικές παροχές.

Βάσει υπολογισμών, εάν οι περικοπές εφαρμοστούν στο σύνολο των συνταξιούχων, οριζόντια, τότε θα αγγίζουν το 6,2%, ενώ εάν περιοριστούν για τα ποσά άνω των 1.000 ευρώ θα φθάνουν στο 11%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ του υπουργείου Εργασίας, τα οποία επεξεργάζεται αυτές τις ημέρες η Εθνική Αναλογιστική Αρχή, οι συνταξιούχοι με άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης πάνω από 1.500 ευρώ δεν υπερβαίνουν τις 360.000 άτομα, δηλαδή καλύπτουν το 13,5% του συνόλου.

Εάν σε αυτούς προστεθούν και αυτοί που έχουν μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις 1.000 έως 1.500 ευρώ (περίπου 552.000), συνολικά οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν πάνω από 1.000 ευρώ υπερβαίνουν τα 910.000 άτομα, δηλαδή καλύπτουν το 34,3% του συνόλου των συνταξιούχων της χώρας. Μάλιστα, εκτιμάται ότι αυτοί απολαμβάνουν περίπου το 60% της συνολικής μηνιαίας συνταξιοδοτικής δαπάνης, που ανέρχεται σε 2,3 δισ. ευρώ. Από τους συνολικά 2,655 εκατ. συνταξιούχους, εισόδημα από συντάξεις έως 1.000 ευρώ έχει η συντριπτική πλειοψηφία, ήτοι οι 1,750 εκατ.

Στον κυβερνητικό σχεδιασμό περιλαμβάνεται επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, η επιβολή ανώτατου πλαφόν κοντά στις 2.000 ευρώ, από 2.350 ευρώ στο ΙΚΑ, 2.774 ευρώ στα ειδικά ταμεία και 3.360 ευρώ σε όσους λαμβάνουν σήμερα διπλές συντάξεις.

Υπουργείο Εργασίας: Δεν θα εφαρμοστούν οριζόντιες μειώσεις 

Από την πλευρά του, το υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει ότι «δημοσιεύματα που προαναγγέλλουν μειώσεις 11% στις συντάξεις άνω των 1000 Ευρώ δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα ή τον προγραμματισμό του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης».

Οπως αναφέρει «οι προτάσεις της Επιτροπής για την μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού δεν έχουν ακόμη παραδοθεί, οπότε, προφανώς, δεν έχει καταστεί δυνατή η ποσοτικοποίηση των συνεπειών εφαρμογής τους και, ακόμη προφανέστερα, καμιά σχετική απόφαση δεν έχει ληφθεί.  Σε κάθε περίπτωση, το Υπουργείο Εργασίας δεν πρόκειται να εφαρμόσει οριζόντιες μειώσεις επί των συντάξεων, όπως στο παρελθόν. Η πατρίδα μας έχει ανάγκη από ένα δίκαιο ασφαλιστικό σύστημα, με ομοιόμορφους κανόνες για όλους, που θα εξασφαλίζει την κοινωνική αναδιανομή υπέρ των μικρών και των μεσαίων εισοδημάτων.

Η κυβέρνηση θα το κάνει πράξη».