Ποιοι θα πληρώσουν τη φορολογική μεταρρύθμιση

Όταν καθιερώθηκαν οι διαφορετικοί συντελεστές φόρου ανάλογα με την προέλευση του εισοδήματος, κάποιοι θεώρησαν βαρύ το φορτίο. Σύντομα ίσως αναπολήσουν τα φετινά επίπεδα φορολόγησης.

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης άνοιξε ξεκάθαρα χθες το θέμα αλλαγών στη φορολογία εισοδήματος και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος επιχείρησε να συνδέσει τις αλλαγές με ένα ευρύτερο παράλληλο σχέδιο αναδιανομής των φορολογικών βαρών.

Επειδή όμως το εγχείρημα εκτυλίσσεται σε περίοδο Μνημονίου, με συγκεκριμένους δημοσιονομικούς περιορισμούς, ικανούς το πιθανότερο να ακυρώσουν τα οράματα φορολογικής δικαιοσύνης, η νέα φορολογική μεταρρύθμιση δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση να έχει ουδέτερο αποτέλεσμα. Κάποιοι, από το 2016, θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα και έως τον Νοέμβρη το αργότερο, με νέο φορολογικό νομοσχέδιο, θα έχει βγει ο λογαριασμός. Οι αλλαγές αναμένεται να τεθούν σε ισχύ από τα εισοδήματα του 2016, γεγονός που σημαίνει αλλαγές στο ισοζύγιο επιβαρύνσεων-ελαφρύνσεων από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους μέσω της παρακράτησης.

Οι χθεσινές δηλώσεις Τσακαλώτου - Χουλιαράκη είναι ενδεικτικές των κατευθύνσεων. Έχει ήδη αρχίσει η επεξεργασία προτάσεων «για την αναθεώρηση του φόρου εισοδήματος, με στόχο να γίνει πιο προοδευτικός, να απαλειφθούν εξαιρέσεις που είναι άδικες ή ξεπερασμένες και να ξαναδούμε το θέμα της διαφοράς των φορολογικών συντελεστών με βάση την πηγή του εισοδήματος, που νομίζουμε ότι έχει οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια εσόδων», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Γ. Χουλιαράκης ενώ ο υπουργός Ευ. Τσακαλώτος τόνιζε με νόημα πως «πρέπει να σκεφτούμε τρόπους να μαζέψουμε χρήματα από αυτούς που έχουν».

Ήδη στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις για καθιέρωση ενιαίας κλίμακας φορολογίας εισοδήματος ανεξαρτήτως πηγής. Με το σημερινό καθεστώς, μισθωτοί συνταξιούχοι με tax credit 2.100 ευρώ (το οποίο οδηγεί σε αφορολόγητο έως 9.550 ευρώ για χαμηλά εισοδήματα) φορολογούνται με συντελεστές 22%, 32% και 42%. Αντίθετα, για τους ελεύθερους επαγγελματίες οι συντελεστές είναι 26% και 33% (με διαχωριστική γραμμή τα 50.000 ευρώ) και ο φόρος επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ, οι αγρότες φορολογούνται με 13%, τα εισοδήματα από ενοίκια έχουν τους δικούς τους συντελεστές (11% και 33%).

Το Μνημόνιο δείχνει τον δρόμο καθώς περιλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Προβλέπει μεταξύ άλλων:

1. Επανεξέταση της φορολογίας εισοδήματος.
2. Κατάργηση αναποτελεσματικών ή άδικων φοροαπαλλαγών.
3. Αναμόρφωση και ενσωμάτωση στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος της εισφοράς αλληλεγγύης από το 2016.
4. Σταδιακή αύξηση του φόρου εισοδήματος για τους αγρότες από το 13% σε 20% για το 2016 και 26% για το 2017.
5. Αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τα εισοδήματα από ενοίκια (ο χαμηλός για εισόδημα έως 12.000 ευρώ θα αυξηθεί στο 15% από 11% και ο υψηλός από 33% σε 35%).
6. Στο 55% (από 27,5%) η προκαταβολή φόρου για τους αγρότες για τα εισοδήματα του 2014
7. Στο 75% η προκαταβολή φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες για τα εισοδήματα του 2015.
8. Στο 100% η προκαταβολή φόρου για τις επιχειρήσεις για τα εισοδήματα του 2014.
9. Τέλος η έκπτωση φόρου 2% για την εφάπαξ εξόφληση φόρου εισοδήματος.
10. Διατήρηση των εσόδων από ΕΝΦΙΑ στα 2,650 δισ. ευρώ και το 2016.

Άρχισε το γράψε-σβήσε των φόρων

Στο υπουργείο Οικονομικών, σε υπηρεσιακό επίπεδο, έχουν αρχίσει να διαμορφώνονται εισηγήσεις. Μια κλίμακα για όλους και για όλα, μια κλίμακα για μισθούς, συντάξεις, ενοίκια και μια δεύτερη, για αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, αλλαγές στις υφιστάμενες κλίμακες με περισσότερα κλιμάκια και αύξηση των ανώτατων συντελεστών...

Το θέμα όμως είναι ξεκάθαρα πολιτικό. Από ποιους θα θελήσει η νέα κυβέρνηση να πάρει περισσότερα για να κλείσει τις τρύπες του Μνημονίου και σε ποιους θα επιχειρήσει να κάνει κάποιες, έστω και μικρές, ελαφρύνσεις. Διότι για θεαματικές ελαφρύνσεις σε πολλούς δεν διαφαίνονται περιθώρια.

Αγρότες και όσοι εισπράττουν εισοδήματα από ενοίκια βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των επερχόμενων επιβαρύνσεων, ενώ μεγάλο ερωτηματικό αποτελεί η έκτακτη εισφορά, την οποία οι δανειστές έχουν απαιτήσει να ενσωματωθεί στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για να μην υπάρξει απώλεια εσόδων, ο ανώτερος φορολογικός συντελεστής, ο οποίος ανέρχεται σήμερα σε 42% (για εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ), θα ανέβει με μαθηματική βεβαιότητα τουλάχιστον στο 45%, για να μην πούμε παραπάνω και θεωρηθούμε κινδυνολόγοι.

Μεγάλο κεφάλαιο αποτελεί και το αφορολόγητο όριο. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης σε δημόσιες δηλώσεις του έχει ταχθεί υπέρ της σύνδεσης του αφορολόγητου με τη χρήση πλαστικού χρήματος, ένα παράλληλο σενάριο το οποίο φιλόδοξα ξεκίνησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης στην πρώτη κυβερνητική θητεία, αλλά έμεινε πίσω υπό το βάρος των ανατροπών στη διαπραγμάτευση. Τώρα, η επέκταση της χρήσης πλαστικού χρήματος έχει περιληφθεί στις μνημονιακές δεσμεύσεις και πρέπει να γίνει πράξη από τον Μάρτη του 2016. Θα μπορούσε κάλλιστα να συνδυαστεί με τις αλλαγές στο φορολογικό, εκτιμούν στην Καραγιώργη Σερβίας, αλλά ακόμα έχουμε δρόμο...