Τουρισμός: Το «χρυσό» τρίγωνο και οι χαμένοι του καλοκαιριού

Τον «λογαριασμό» που πλήρωσε το καλοκαίρι ο ελληνικός τουρισμός εξαιτίας της ατμόσφαιρας που διαμορφώθηκε για τη χώρα μας στις ευρωπαϊκές αγορές, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους εταίρους-δανειστές στο πρώτο μισό της χρονιάς, αποτυπώνουν τα στοιχεία κίνησης στα κυριότερα αεροδρόμια της χώρας για την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου που δημοσιοποίησε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ).

Αναπόφευκτα, περιοχές όπως η Ρόδος και η Κρήτη επικεντρώνουν τις προσπάθειές τους στο δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου προκειμένου να «ρεφάρουν» από τις απώλειες του καλοκαιρινού τρίμηνου.

Στα αρνητικά του πρώτου οκταμήνου θα πρέπει να συνυπολογιστεί η περαιτέρω ενίσχυση της εποχικότητας, η οποία εξελίσσεται σε «χρόνια πάθηση» του ελληνικού τουρισμού και δεν φαίνεται να υπάρχει, προς το παρόν, θεραπεία.

Η υπερσυγκέντρωση ξένων τουριστών στους ελληνικούς προορισμούς σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα γίνεται αντιληπτή από το γεγονός πως μόνο τον Ιούλιο έφτασαν στη χώρα μας περισσότεροι από 3 εκατ. τουρίστες.

Ο συνολικός αριθμός μάλιστα των ξένων επισκεπτών τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο ξεπέρασε τα 8,3 εκατ. τουρίστες σε σύνολο 11,7 εκατ. που έφτασαν στην Ελλάδα με αεροπλάνο στο οκτάμηνο. Στο τρίμηνο του καλοκαιριού, δηλαδή, η ταξιδιωτική κίνηση που δέχονται οι ελληνικοί προορισμοί αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 71% του συνόλου των ξένων που επισκέφτηκαν τη χώρα μας καθ' όλη τη διάρκεια του οκταμήνου.

Όπως προκύπτει από τους σχετικούς πίνακες, το φετινό καλοκαίρι ανέδειξε ένα «χρυσό» τρίγωνο (Αθήνα-Μύκονος-Σαντορίνη) αλλά κι μια τριάδα «μεγάλων χαμένων» στην οποία συμπεριλαμβάνονται τρεις από τους δημοφιλέστερους προορισμούς της χώρας, οι οποίοι, από κοινού, προσελκύουν κάθε χρόνο το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων επισκεπτών στην Ελλάδα (Ρόδος, Κως, Ηράκλειο).

Κι αν δεν υπήρχε η Αθήνα με τους εντυπωσιακούς ρυθμούς αύξησης ξένων επισκεπτών (+26% στο οκτάμηνο), το πρόσημο των συνολικών αεροπορικών αφίξεων στην Ελλάδα φέτος θα ήταν πιθανότατα αρνητικό κι όχι το +6,3% που καταγράφηκε τελικά.

Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά το πρώτο οκτάμηνο ήρθαν με αεροπλάνο στην Αθήνα σχεδόν 3 εκατ. ξένοι επισκέπτες (2,95 εκατ.), όταν οι ξένοι τουρίστες που κατευθύνθηκαν προς Θεσ/νίκη (κυρίως λόγω Χαλκιδικής), Ρόδο και Ηράκλειο Κρήτης (ο μεγαλύτερος πόλος θερινών διακοπών στην Ελλάδα) έφτασαν συνολικά τα 4,5 εκατ. (1,12 εκατ. στη Θεσ/νίκη, 1,44 εκατ. στη Ρόδο και 1,94 εκατ. στο Ηράκλειο).

Το «χρυσό» τρίγωνο, εκτός της Αθήνας, συγκροτούν η Μύκονος και η Σαντορίνη, επιβεβαιώνοντας πως αντιπροσωπεύουν τα τρία ισχυρότερα διεθνή brands του ελληνικού τουρισμού. Τα δύο κοσμοπολίτικα νησιά ολοκλήρωσαν το οκτάμηνο με διψήφιο ποσοστό αύξησης των ξένων επισκεπτών +10,5% η Μύκονος και +16,3% η Σαντορίνη.

Στους «μεγάλους χαμένους», στον αντίποδα, βρέθηκαν Ρόδος, Κως και Ηράκλειο. Τουριστικές περιοχές οι οποίες διατηρούν τους ισχυρότερους δεσμούς με τους ξένους τουρ οπερέιτορ και, παραδοσιακά, προσελκύουν τον μεγαλύτερο αριθμό πτήσεων τσάρτερ με τις οποίες διακινούνται οι πελάτες μαζικού τουρισμού.

Η Ρόδος κατέγραψε στο οκτάμηνο μείωση επιβατών 2,3% στο αεροδρόμιο του νησιού, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η πτώση στη γειτονική Κω (-2,1%). Στα επίπεδα του 1,5% σταμάτησε η μείωση επισκεπτών στο Ηράκλειο, η οποία μεταφράζεται σε 71.000 λιγότερους ξένους επισκέπτες στο οκτάμηνο. Πτώση η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη «βουτιά» της κίνησης από τη Ρωσία.

Αρνητικό πρόσημο κατέγραψε την ίδια στιγμή η τουριστική κίνηση προς την Καλαμάτα, βάζοντας τέλος σε μια εντυπωσιακή πορεία ανόδου που ακολούθησε τα τελευταία χρόνια η περιοχή (με βασικό «μαγνήτη» το συγκρότημα Costa Navarino), με ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης του 50%. Στο οκτάμηνο φέτος το αεροδρόμιο της Καλαμάτας κατέγραψε συνολική μείωση 4,7%, ενώ η μέση μείωση ήταν ακόμα μεγαλύτερη όλους τους καλοκαιρινούς μήνες (-9,6% τον Ιούνιο, - 11,7% τον Ιούλιο και -8,9% τον Αύγουστο).

Στα περυσινά επίπεδα εμφανίζονται πως κινήθηκαν η κεντρική Μακεδονία (+1,5% η κίνηση στο αεροδρόμιο Θεσ/νίκης) και τα Χανιά (+0,7%).

Μικρή άνοδο εμφανίζουν οι προορισμοί του Ιονίου, με την Κέρκυρα να «γράφει» +2% στο οκτάμηνο ενώ οι ξένοι επισκέπτες ήταν περισσότεροι κατά 5,5% στη Ζάκυνθο και 5,4% στην Κεφαλονιά.

Πιο «ζωηρή» κίνηση, την ίδια στιγμή, κατέγραψαν μικρότεροι προορισμοί όπως η Σκιάθος (+13,2%) και η Κάρπαθος (+10,1%) ενώ σημαντική αύξηση εμφάνισαν οι ξένοι επισκέπτες στην Καβάλα (+12,5%) αλλά και το Άκτιο (+8% ). Η άνοδος της κίνησης του Ακτίου, ιδιαίτερα, ίσως σηματοδοτεί τη στροφή κάποιων ξένων τουρ οπερέιτορ προς φθηνότερους και λιγότερο γνωστούς προορισμούς της Δυτ. Ελλάδας (Πρέβεζα, Σύβοτα, Λευκάδα).