Κατασχέσεις-εξπρές στη «φαρέτρα» του ΥΠΟΙΚ

Όταν εγκαινιάστηκε το ηλεκτρονικό κατασχετήριο για τις καταθέσεις, πριν από περίπου δύο χρόνια, θεωρήθηκε επαναστατική αλλαγή. Ο χρόνος από την ώρα που οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Οικονομικών διαπίστωναν την ύπαρξη ληξιπρόθεσμης οφειλής έως την κατάσχεση ποσών από τον τραπεζικό λογαριασμό περιοριζόταν δραστικά.

Τώρα γίνεται το επόμενο βήμα, με το οποίο οι κατασχέσεις θα γίνονται πραγματικά εξπρές. Μέσα σε τρεις ημέρες. Το μέτρο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τον Σεπτέμβριο και σε πρώτη φάση στο στόχαστρο μπαίνουν όσοι έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία πάνω από 70.000 ευρώ. Η συγκυρία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Με δεδομένο ότι τα capital controls θα παραμένουν σε ισχύ τουλάχιστον έως το τέλος του έτους, όσοι χρωστούν στην εφορία πάνω από 70.000 ευρώ και έχουν καταθέσεις στις τράπεζες, το μόνο που μπορούν να κάνουν για να γλιτώσουν την κατάσχεση είναι να εντάξουν τις οφειλές τους στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Να «φάνε» τις καταθέσεις, για να τις γλιτώσουν από το μακρύ χέρι της εφορίας, σε καθεστώς capital controls, είναι σχετικά δύσκολη υπόθεση.

Το σχέδιο

Το νέο σχέδιο κατασχέσεων-εξπρές περιγράφεται με λεπτομέρεια στο νέο Μνημόνιο και εκτυλίσσεται σε τρία βήματα:

1. Η ΓΓΔΕ στέλνει ηλεκτρονικά στα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας τα στοιχεία των οφειλετών του Δημοσίου, με συνολική ληξιπρόθεσμη οφειλή πάνω από 70.000 ευρώ.

2. Οι τράπεζες υποχρεούνται να προβαίνουν αυθημερόν στις ενέργειες που απαιτούνται για τη δέσμευση των χρημάτων, που βρίσκονται ή κατατίθενται στους λογαριασμούς των οφειλετών, μέχρι του ύψους της συνολικής οφειλής.

3. Μετά τη δέσμευση και εντός δύο ημερών, ενημερώνεται για το ύψος του δεσμευθέντος ποσού η Φορολογική Διοίκηση, η οποία οφείλει να επιβάλει κατάσχεση το αργότερο σε πέντε εργάσιμες ημέρες από την ηλεκτρονική παραλαβή της ενημερωτικής απάντησης, άλλως το πιστωτικό ίδρυμα προβαίνει οίκοθεν στην άμεση άρση της επιβληθείσης δέσμευσης.

Πρακτικά λοιπόν, από την ώρα που οι τράπεζες θα λάβουν το ηλεκτρονικό γράμμα από τη ΓΓΔΕ, την ίδια μέρα πρέπει να δεσμεύσουν τον λογαριασμό του πελάτη τους που χρωστά στην εφορία πάνω από 70.000 ευρώ και μέσα σε δύο ημέρες να ενημερώσουν τη ΓΓΔΕ, η οποία με τη σειρά της μέσα σε πέντε ημέρες πρέπει να ολοκληρώσει την κατάσχεση. Συνολικός χρόνος, μία εβδομάδα.

Και τα νέα όρια κατασχέσεων

Μετά την ψήφιση του Μνημονίου άλλωστε έρχονται αλλαγές και στο ακατάσχετο όριο. Το κατώτατο όριο του ακατάσχετου μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικώς, το οποίο προκύπτει μετά την αφαίρεση των υποχρεωτικών εισφορών, μειώνεται από 1.500 ευρώ σε 1.000 ευρώ.

Με βάση τις νέες διατάξεις, επιτρέπεται η κατάσχεση των ανωτέρω απαιτήσεων, εφόσον αυτές υπερβαίνουν το ποσό των 1.000 ευρώ, σε ποσοστό το οποίο αυξάνεται κλιμακωτά και συγκεκριμένα στο ½ επί του υπερβάλλοντος των 1.000 ευρώ και μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ για τις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις και στο 100% του ποσού που υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ για τα μεγαλύτερα εισοδηματικά κλιμάκια.

Οι αλλαγές αυτές όμως έχουν και αναδρομική ισχύ. Στις διατάξεις του νομοσχεδίου ορίζεται ότι εφαρμόζονται και επί των ενεργών κατασχέσεων, δηλαδή και επί των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί επί των συγκεκριμένων απαιτήσεων βάσει των προγενέστερων διατάξεων, για ποσά δηλαδή άνω των 1.500 ευρώ.

Στο εξής και στις περιπτώσεις αυτές για τις απαιτήσεις που γεννώνται μετά την ισχύ των νέων διατάξεων, τα αποδοτέα ποσά θα υπολογίζονται βάσει των διατάξεων αυτών.

Όσον αφορά στις καταθέσεις, επίσης μειώνεται στα 1.250 ευρώ το κατώτατο όριο ακατάσχετου των καταθέσεων φυσικών προσώπων σε πιστωτικά ιδρύματα, σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό, το οποίο ρητά ορίζεται ότι υπολογίζεται ανά μήνα, ενώ αποκλείεται σωρευτικός υπολογισμός αυτού σε χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα του μήνα.