Τράπεζες: 13 ερωτήσεις-απαντήσεις για τα capital controls

Οι πόρτες των περίπου 2.500 τραπεζικών υποκαταστημάτων άνοιξαν από σήμερα το πρωί. Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων όμως, παραμένουν, αν και με κάποια σχετική χαλάρωση ως προς το ύψος των εβδομαδιαίων σωρευτικών αναλήψεων, ενώ αυτονόητες μέχρι τις 28 Ιουνίου τραπεζικές εργασίες εξακολουθούν να παραμένουν απαγορευμένες.

Οι πληρωμές στο εξωτερικό, ακόμα και αν αφορούν την αγορά ενός βιβλίου μέσα από το διαδίκτυο, συνιστούν απαγορευμένο καρπό για τους Έλληνες, τραπεζικές επιταγές μπορούν μεν να κατατίθενται αλλά όχι να εισπράττονται, ακόμα και το άνοιγμα ενός νέου λογαριασμού γίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις.

Από σήμερα όμως είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στις οικονομίες μας στις τράπεζες. Αντί για 60 ευρώ την ημέρα, ο δικαιούχος ενός τραπεζικού λογαριασμού μπορεί να κάνει σωρευτική εβδομαδιαία ανάληψη έως 420 ευρώ, ενώ αποκαθίσταται αν και με ραντεβού σε ορισμένες τράπεζες η πρόσβαση στις θυρίδες.

Όσοι, δε, έχουν λεφτά στο στρώμα ή τα φέρουν από το εξωτερικό μπορούν να αποπληρώσουν πρόωρα τα δάνειά τους στις τράπεζες. Αν σκέφτεστε από την άλλη, να σπάσετε την προθεσμιακή κατάθεση ή να σπρώξετε τις καταθέσεις σας στην πρόωρη αποπληρωμή του στεγαστικού σας για να γλιτώσετε ενδεχόμενο μελλοντικό «κούρεμα» ξεχάστε το.

To Euro2day.gr, επιχειρεί μέσα από ερωτήσεις – απαντήσεις να αποκωδικοποιήσει το τοπίο των τραπεζικών συναλλαγών που επιτρέπονται και απαγορεύονται με βάση τη νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 18ης Ιουλίου.

1. Πόσα χρήματα μπορώ να σηκώσω από τον λογαριασμό μου;

Τραπεζικές πηγές έλεγαν χθες βράδυ ότι από σήμερα, μπορεί κάποιος να κάνει ανάληψη 300 ευρώ από το γκισέ για την τρέχουσα εβδομάδα που ολοκληρώνεται την Παρασκευή (420 ευρώ από την επόμενη). Την ίδια ώρα όμως, πηγές του υπουργείου Οικονομικών τόνιζαν κατηγορηματικά ότι για να γίνει ανάληψη 300 ευρώ θα πρέπει να έχουν συμπληρωθεί πέντε ημέρες «αποχής» (αρχής γενομένης από σήμερα) από την ανάληψη των 60 ευρώ.

Αν για παράδειγμα ένας δικαιούχος τραπεζικού λογαριασμού δεν κάνει ανάληψη των 60 ευρώ που δικαιούται από σήμερα έως την Πέμπτη θα μπορεί την Παρασκευή να «σηκώσει» μαζεμένα 300 ευρώ. Στη συνέχεια, αν δεν αλλάξουν τα δεδομένα, το εβδομαδιαίο όριο των 420 ευρώ αρχίζει να χτίζεται από την αρχή από το Σάββατο.

2. Το όριο των 60 ευρώ (420 την εβδομάδα) ισχύει ανά κάρτα;

Ισχύει ανά καταθέτη (CustomerID), ανά πιστωτικό ίδρυμα, ανά ημέρα, από τα καταστήματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ισχύει επίσης για κάθε μορφής ανάληψη μετρητών είτε από κατάστημα είτε από ATM. Μετρητά τα οποία δεν αναλήφθηκαν κάποια ημέρα ή ημέρες μπορούν να αναληφθούν σωρευτικά έως του ποσού των 420 ευρώ ανά εβδομάδα.

3. Αν αυτή την εβδομάδα δεν σηκώσω τα 420 ευρώ που μου αναλογούν, μπορώ την επόμενη να κάνω ανάληψη 840 ευρώ;

Όχι. Δεν μπορούν να προστεθούν στο τέλος 14 ημερών, 420 συν 420 ευρώ σε μία ανάληψη.

4. Το όριο των 420 ευρώ την εβδομάδα ισχύει και για τις πιστωτικές κάρτες. Μπορώ να κάνω ανάληψη μετρητών από πιστωτική ή προπληρωμένη κάρτα;

Αναλήψεις μετρητών με τη χρήση προπληρωμένων ή πιστωτικών καρτών στην Ελλάδα και το εξωτερικό συνεχίζουν να απαγορεύονται όπως και η είσπραξη επιταγών (μπορούν να κατατίθενται στην τράπεζα) ή εγγυητικών επιστολών.

5. Μπορώ να σπάσω μια προθεσμιακή κατάθεση ή να αυξήσω τους δικαιούχους;

Όχι. Απαγορεύεται η πρόωρη μερική ή πλήρης λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων. Κατ' εξαίρεση επιτρέπεται μόνο η πρόωρη μερική λήξη προθεσμιακής κατάθεσης μόνο για την ισόποση εξόφληση φόρων ή ασφαλιστικών εισφορών, τρέχουσας δόσης και ληξιπρόθεσμων οφειλών δανείου στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, για πληρωμή μισθοδοσίας στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, πληρωμή νοσηλίων και διδάκτρων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, πληρωμή προμηθευτών που τηρούν στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα , έναντι τιμολογίων ή ισοδύναμων παραστατικών, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται επαρκή ταμειακά διαθέσιμα σε λογαριασμό ταμιευτηρίου ή όψεως.

6. Μπορώ να εξοφλήσω πρόωρα το δάνειό μου;

Όχι, με λεφτά από τον τραπεζικό λογαριασμό. Η ΠΝΠ ορίζει ότι απαγορεύεται η πρόωρη μερική ή ολική εξόφληση δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, με εξαίρεση την αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό. Αν πρόκειται να μπει φρέσκο χρήμα από το εξωτερικό ή χρήμα από το στρώμα, τότε η πρόωρη εξόφληση δανείου επιτρέπεται.

7. Μπορώ να έχω πρόσβαση στη θυρίδα μου;

Από σήμερα ναι. Για την αποφυγή ταλαιπωρίας όμως, οι τράπεζες συνιστούν στους πελάτες τους να έχουν πρώτα τηλεφωνική επικοινωνία με το υποκατάστημα στο οποίο διατηρούν τη θυρίδα. Η Eurobank (210 4849630) και η Alpha Bank (210 3266899) ανακοίνωσαν ειδικούς τηλεφωνικούς αριθμούς για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών τους.

8. Θέλω να αγοράσω με την πιστωτική μου κάρτα ένα βιβλίο από το εξωτερικό μέσω διαδικτύου. Μπορώ;

Όχι. Η μεταφορά κεφαλαίων ή μετρητών στο εξωτερικό με κάθε τρόπο απαγορεύεται, περιλαμβανομένης και της εντολής μεταφοράς κεφαλαίων σε λογαριασμούς που τηρούνται σε πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν και λειτουργούν στο εξωτερικό καθώς και της μεταφοράς κεφαλαίων με τη χρήση πιστωτικών προπληρωμένων και χρεωστικών καρτών για διασυνοριακές πληρωμές. Κατά παρέκκλιση των περιορισμών αυτών επιτρέπεται η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών στο εξωτερικό για αγορές αγαθών και υπηρεσιών χωρίς μετρητά έως το ανώτατο όριο που ορίζεται ανά πιστωτικό ίδρυμα, με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

9. Μπορώ να ανοίξω νέο τραπεζικό λογαριασμό;

Το άνοιγμα νέων λογαριασμών γίνεται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Επιτρέπεται εφόσον τεκμηριώνεται η ανάγκη από ειδικά έγγραφα, το άνοιγμα νέων λογαριασμών (εφόσον δεν υπάρχει άλλος λογαριασμός) μεταξύ άλλων για πληρωμή μισθοδοσίας προσωπικού, καταβολή νέων συντάξεων και νέων προνοιακών επιδομάτων, πίστωση ποσών από την αλλοδαπή σε ευρώ ή ξένο νόμισμα τουλάχιστον 10.000 ευρώ ή του ισόποσου σε ξένο νόμισμα.

10. Το παιδί μου σπουδάζει στο εξωτερικό. Πόσα λεφτά μπορώ να του στείλω;

Επιτρέπεται η μεταφορά μεγίστου ποσού 5.000 ευρώ ή του ισόποσου σε ξένο νόμισμα, ανά ημερολογιακό τρίμηνο, συνολικά, για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών. Η πληρωμή συντελείται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά μέσω πιστωτικού ιδρύματος, σε λογαριασμό που τηρείται στο εξωτερικό με δικαιούχο το φοιτητή.

11. Χρειάζεται να νοσηλευθώ στο εξωτερικό. Τι ισχύει;

Η πληρωμή νοσηλίων γίνεται επίσης ηλεκτρονικά μέσω του πιστωτικού ιδρύματος σε λογαριασμό που τηρείται στο εξωτερικό και όχι σε λογαριασμό του ίδιου του δικαιούχου, μετά την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών στην τράπεζα. Στην περίπτωση των νοσηλίων, επιτρέπεται καταβολή μέγιστου εφάπαξ ποσού 2.000 ευρώ σε μετρητά ή το ισόποσό του σε ξένο νόμισμα για ένα συνοδό.

12. Έχω... μπάρμπα στην Κορώνη. Στενός μου συγγενής είναι διευθυντής σε τράπεζα. Μπορώ να παρακάμψω τους κανόνες της ΠΝΠ;

Η ΠΝΠ έχει φροντίσει και για τέτοιες περιπτώσεις (τουλάχιστον θεωρητικά). Προβλέπεται ότι όποιος παραβαίνει τις διατάξεις της ΠΝΠ, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών, και χρηματική ποινή έως του ενός δεκάτου του ποσού της αντίστοιχης συναλλαγής. Επιπλέον το πιστωτικό ίδρυμα υποχρεούται να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας ή έργου του προσώπου που ευθύνεται για την παράβαση.

13. Και ποιος θα διαπιστώσει την παράβαση;

Προβλέπονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι από την Τράπεζα της Ελλάδος, με ποινές στις τράπεζες.

* Δείτε την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.