Ξανά στη δίνη μεταξύ ΔΝΤ-Ευρωζώνης η Ελλάδα

Με αγκάθια είναι στρωμένος ο δρόμος προς τη συμφωνία για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Εκτός από τα μέτωπα στο εσωτερικό με πρώτο την ομαλή ψήφιση του πρώτου πακέτου μέτρων σήμερα αλλά και στις 22 Ιουλίου, θολό παραμένει το τοπίο και από την πλευρά των δανειστών.

Το βασικό πρόβλημα συνίσταται για άλλη μια φορά στο ρόλο του ΔΝΤ που οι Ευρωπαίοι απαίτησαν να συμμετέχει όχι μόνο σε επίπεδο τεχνικής βοήθειας και μετά τον Μάρτιο του 2016 αλλά και με κεφάλαια. Όπως έγινε γνωστό ο σχεδιασμός των Ευρωπαίων είναι από τα 86 δισ. ο ESM να βάλει μόνο 40 – 50 δισ. και για τα υπόλοιπα να υπάρξει συνεισφορά του Ταμείου (εκκρεμούν 16 δισ. από το υφιστάμενο πρόγραμμα που λήγει το Μάρτιο και προσδοκάται να υπάρξει ένα ακόμα).

Το Ταμείο ωστόσο επανήλθε στο θέμα του χρέους και με νέα έκθεση ξεκαθαρίζει ότι παραμένει μη βιώσιμο και ζητά μέτρα. «Το χρέος της Ελλάδας μπορεί να γίνει βιώσιμο μόνο μέσω ελάφρυνσής του που πηγαίνει πολύ πέρα από ό,τι ήταν διατεθειμένη να εξετάσει ως τώρα η Ευρώπη».

Το ΔΝΤ δίνει τρεις επιλογές:

- 30ετή περίοδο χάριτος και επιμηκύνσεις διάρκειας για πολλά χρόνια, στα παλιά αλλά και τα νέα δάνεια που θα πάρει η χώρα.

- Κούρεμα των χρεών.

- Ενίσχυση της Ελλάδος με «μεταφορές πόρων» για να καλύπτει τις ανάγκες της (θέμα που όπως το κούρεμα είναι ταμπού για τα βόρεια κράτη της ευρωζώνης).

Ουσιαστικά όλος ο τόνος συγγραφής της έκθεσης δείχνει ότι δεν θέλει περαιτέρω εμπλοκή στο πρόγραμμα.

Ωστόσο οι Γερμανοί θεωρούν τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα απαραίτητη, αλλά δεν θέλουν κούρεμα, ούτε να συζητήσουν τώρα επιμηκύνσεις κ.λπ. Πιθανώς λοιπόν να δημιουργηθεί ζήτημα, είτε κατά την ψήφιση στη Βουλή (προγραμματίζεται για την Παρασκευή), είτε και σε επίπεδο κυβέρνησης.

Σημειώνεται ότι το περίφημο τρίτο πρόγραμμα δεν υπάρχει ακόμα. Τη Δευτέρα συμφωνήθηκαν τα μέτρα που θα πρέπει να περάσει η Αθήνα για να δοθεί η έγκριση από το Eurogroup στους θεσμούς (αφού προηγουμένως ψηφίσουν θετικά και τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια), ώστε να αρχίσει η συζήτηση που αν ολοκληρωθεί επιτυχώς, μετά από τέσσερις εβδομάδες, θα οδηγήσει στη συμφωνία για το τρίτο πρόγραμμα.

Είναι πιθανό λοιπόν ότι η Γερμανία και οι άλλες σκληροπυρηνικές χώρες θα πιέσουν για ακόμη σκληρότερα μέτρα, και στόχους προκειμένου να φαίνεται βιώσιμο το χρέος.

Από την άλλη πλευρά όμως το ΔΝΤ αμφισβητεί πλέον ανοικτά το κατά πόσον είναι πολιτικά εφικτό να έχει η χώρα πλεονάσματα ύψους 3,5% για δεκαετίες. Παράλληλα, ανοίγει θέμα και για την έξοδο της χώρας στις αγορές καθώς σημειώνει ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί να δανείζεται με όρους «ΑΑΑ» προκειμένου να μην επιβαρυνθεί περαιτέρω η εικόνα του χρέους.

Η εμπλοκή αυτή ενδέχεται να καταλήξει σε καλύτερη λύση για την Ελλάδα, δημιουργεί όμως και σοβαρούς κινδύνους καθώς όπως φάνηκε και από τις χθεσινές δηλώσεις Σόιμπλε, τόσο ο ίδιος όσο και «μέρος της γερμανικής κυβέρνησης» εξακολουθεί να θεωρεί καλύτερη λύση και για την Ελλάδα το προσωρινό ή μονιμότερο Grexit.

Η έκτακτη έλευση του Λιου σε Βερολίνο Παρίσι και Φρανκφούρτη (ΕΚΤ) δείχνει ότι οι Αμερικανοί ενισχύουν την παρέμβασή τους βλέποντας ότι η υπόθεση της τρίτης ελληνικής «διάσωσης» δεν εξελίσσεται και τόσο καλά, παρά την προσυμφωνία της Δευτέρας.

Τα δάνειο-γέφυρα

Ενας ακόμα πονοκέφαλος είναι το πώς θα καλυφθούν οι υποχρεώσεις της χώρας μέχρι την υπογραφή της νέας συμφωνίας. Τη Δευτέρα λήγει το ομόλογο προς την ΕΚΤ που θα πρέπει να πληρωθεί ενώ θα πρέπει να βρεθούν χρήματα και για τα περίπου 2 δισ. ευρώ που οφείλει η χώρα προς το ΔΝΤ και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα.

Το πρόβλημα, που παραδέχτηκε και ο πρωθυπουργός στη χθεσινή του συνέντευξη, προέκυψε καθώς υπάρχουν αντιδράσεις στο βασικό σχέδιο που ήταν να χρησιμοποιηθούν πόροι από ένα ταμείο διάσωσης το EFSM. Το συγκεκριμένο Ταμείο διαθέτει κονδύλια €11,5 δισ. αλλά αποτελεί τμήμα του προϋπολογισμού της Ε.Ε., και θα πρέπει να συμφωνήσουν όλα τα κράτη. Όσα δεν ανήκουν στην ευρωζώνη, όπως η Μ. Βρετανία, αντιτίθενται σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο (αν και η Μ. Βρετανία δεν έχει αρκετά δικαιώματα ψήφου ώστε να μπλοκάρει τη συμφωνία).

Ο Βλ. Ντομπρόφσκις επιβεβαίωσε ότι στη χθεσινή συνεδρίαση του Ecofin υπήρξαν χώρες εκτός ευρωζώνης, που εξέφρασαν ανησυχία για ενδεχόμενη κάλυψη των βραχυπρόθεσμων δανειακών αναγκών της Αθήνας, μέσω του EFSM. Συνέχισε δε λέγοντας ότι εξετάζεται ποιες είναι οι καλύτερες δυνατές επιλογές για τη χρηματοδότηση-γέφυρα της Ελλάδας. Σημείωσε, ωστόσο, ότι σχεδόν όλες είναι δύσκολες.

Ωστόσο όπως έγινε γνωστό η Κομισιόν τελικά επέλεξε να εισηγηθεί την χορήγηση 7 δισ. ευρώ από τον μηχανισμό EFSM, τα οποία θα πρέπει να επιστραφούν μέσα σε τρεις μήνες.