Με ένα βαρύ πακέτο μέτρων που κατά ορισμένες πληροφορίες ξεπερνούν τα 13 δισ. ευρώ (κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι δεν υπερβαίνει πολύ τα 8 δισ. ευρώ), κάθεται η κυβέρνηση στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, προκειμένου να εξασφαλίσει δάνειο 53 δισ. ευρώ για να μπορέσει να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες έως τα μέσα του 2018, αλλά και στήριξη για το τραπεζικό σύστημα (χωρίς να δίνονται λεπτομέρειες για τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης).
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο για τη σύναψη δανειακής σύμβασης με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) που κατατέθηκε χθες στη Βουλή και σύμφωνα με την κυβέρνηση βάζει τέλος στα σενάρια του «Grexit» η Αθήνα ζητά 46 δισ. ευρώ για την αναχρηματοδότηση των δανείων που λήγουν από την 1η-7-2015 έως την 1η-7-2018 αλλά και επιπλέον 7,5 δισ. ευρώ που αφορούν τις υποχρεώσεις των τελευταίων μηνών.
Η κυβέρνηση στην εισηγητική έκθεση σημειώνει ότι η πρόταση συντάχτηκε σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «στη λογική συγκερασμού των εκατέρωθεν προτάσεων», κάτι που δείχνει ότι υπάρχει καταρχήν αποδοχή από την πλευρά των εταίρων.
Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η πρόταση αυτή συνιστά μερική αναμόρφωση του δημοσίου χρέους καθώς μετατίθεται η χρονική αποπληρωμή του και ενσωματώνεται στο συνολικό χρέος του EFSF και ESM και έτσι γίνεται αποκλειστικά ευρωπαϊκό (σ.σ. το ΔΝΤ δεν μετέχει χρηματοδοτικά, ενώ αναδιαρθρώνεται μέρος της οφειλής της χώρας προς αυτό) και ρυθμίζεται στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Όπως υποστηρίζεται η συμφωνία θα περιλάβει, επίσης, δέσμευση των δανειστών να διαπραγματευτούν με τη χώρα μας τη λήψη περαιτέρω μέτρων αναμόρφωσης και αναδιάρθρωσης του μακροχρόνιου χρέους, μετά το 2022, ώστε να καταστεί βιώσιμο και εξυπηρετήσιμο
Από την κυβέρνηση γίνεται λόγος για «αναγκαία ισχυρή οικονομική ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος και των επενδυτικών σχεδίων και δράσεων. Με τη συμφωνία, η κυβέρνηση θα εξασφαλίσει την κεφαλαιουχική ενίσχυση των τραπεζών, αλλά και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ενίσχυση της ανάπτυξης και την καταπολέμηση των συνεπειών της λιτότητας της τελευταίας πενταετίας».
Εμφαση δίνεται στην ανάγκη αναπτυξιακού πακέτου, το οποίο πιθανότατα αφορά το σχέδιο Γιούνκερ για τα 35 δισ. ευρώ.
Το φορολογικό πακέτο
Βασικό βραχίονα της ελληνικής πρότασης, πέρα από το ασφαλιστικό και τις ιδιωτικοποιήσεις αποτελεί το φορολογικό πακέτο, απ' το οποίο και θα προέλθει το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής.
Κοντά στο 1,8 δισ. ευρώ θα αποδώσουν οι αλλαγές στους συντελεστές ΦΠΑ ενώ μόνο από τη διατήρηση του ΕΝΦΙΑ τη διετία 2015-2016 θα προκύψουν έσοδα τουλάχιστον 5,3 δισ. ευρώ.
Σημαντικά έσοδα θα προέλθουν επίσης από την αύξηση στη φορολογία των επιχειρήσεων, την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, το φόρο πολυτελείας, την αλλαγή επί το δυσμενέστερον της φορολογίας των αγροτών, ενώ σημαντικά εισπρακτικά αποτελέσματα αναμένονται από την πάταξη της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς και του λαθρεμπορίου.
Στα βασικά τρόφιμα και τα ξενοδοχεία επιβάλλεται συντελεστής ΦΠΑ 13%, η εστίαση «μετακομίζει» και πάλι στο 23%, ενώ διατηρείται σε ορισμένα από τα νησιά του Αιγαίου - όχι όμως στα μεγάλα πλούσια τουριστικά νησιά - η έκπτωση του 30% μόνο όμως μέχρι το τέλος του 2016. Στη συνέχεια η έκπτωση θα καταργηθεί σε όλα τα νησιά, αφού προηγουμένως όμως δημιουργηθεί μηχανισμός αποζημίωσης των μόνιμων κατοίκων. Ουσιαστικά, στο τέλος της επόμενης χρονιάς θα επανεξετασθεί συνολικά το καθεστώς ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου.
Στον υπερμειωμένο συντελεστή 6% (από 6,5%) εντάσσονται φάρμακα, βιβλία, και εισιτήρια θεάτρου.
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης ενσωματώνεται στη φορολογική κλίμακα, ο φόρος στις επιχειρήσεις αυξάνεται από 26% στο 28%, αυξάνεται ο φόρος στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις, καταργούνται προνόμια των εφοπλιστών, αυξάνεται ο φόρος πολυτελείας και επεκτείνεται και στα σκάφη αναψυχής, ενώ άμεσα θα εφαρμοστεί ο φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις.
Προβλέπεται επίσης σταδιακή κατάργηση της ειδικής φορολογικής μεταχείρισης για τους αγρότες με κατάργηση και της επιδότησης πετρελαίου, ενώ αυξάνει το συντελεστή φορολόγησης των εισοδημάτων μέχρι 12.000 ευρώ από ενοίκια από το 11% στο 15% και για εισοδήματα πάνω από 12.000 σε 35% από 33% με πρόβλεψη για συνολικά έσοδα 200 εκατ. ευρώ, σε περίπτωση που δεν βγει ο λογαριασμός από τα άλλα μέτρα.
Στις προτάσεις περιλαμβάνεται ολοκληρωμένο σχέδιο καταπολέμησης της φοροδιαφυγής με: έλεγχο των αδήλωτων καταθέσεων μέσω διασταύρωσης των τραπεζικών συναλλαγών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, εισαγωγή προγράμματος εθελοντικής δήλωσης με τις κατάλληλες ποινές, κίνητρα και διαδικασίες βεβαίωσης σύμφωνα με τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές, και συνεργασία με χώρες-μέλη της ΕΕ για παροχή δεδομένων σχετικά με τις ιδιοκτησίες Ελλήνων και την προέλευσή τους.
Βασικό εργαλείο στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής το περιουσιολόγιο, το οποίο ολοκληρώνεται το προσεχές διάστημα.
Η ελληνική πλευρά δεσμεύεται και για τη βελτίωση του ποινικού δικαίου για τη φοροδιαφυγή.
Αναλυτικότερα:*Από 1η Ιουλίου αλλάζει το σύστημα ΦΠΑ με στόχο έσοδα 1% του ΑΕΠ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ).
Στο 23% πάνε εστιατόρια και τροφοδοσία, ενώ στο 13% μένουν τα βασικά τρόφιμα, η ενέργεια, τα ξενοδοχεία, και το νερό (εξαιρουμένης όμως της αποχέτευσης). Οι νέοι συντελεστές ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία και τα νησιά θα εφαρμοστούν από τον Οκτώβριο του 2015.
Η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ μπορούν να επανεξεταστούν στο τέλος του 2016, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν αποδώσει έσοδα τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής καθώς και η εισπραξιμότητα του φόρου. Οποιαδήποτε απόφαση για την επανεξέταση και αναθεώρηση μπαίνει σε διαβούλευση με τα θεσμικά όργανα.
*Αυξάνεται στο 100% η προκαταβολή φόρου για τις Ανώνυμες Εταιρείες, αλλά και τις ατομικές επιχειρήσεις σταδιακά μέχρι το 2017. Μέχρι τότε θα πρέπει να έχει καταργηθεί και η «προνομιακή φορολογική μεταχείριση των αγροτών» μαζί και η επιδότηση στο πετρέλαιο.
*Στη φορολογία ακινήτων οποιαδήποτε αλλαγή στις αντικειμενικές αξίες δεν θα πρέπει να διαταράξει τον εισπρακτικό στόχο για τη διετία 2015- 2016 και τα έσοδα των 2,650 δισ. ευρώ κατ' έτος.
*Αυξάνεται ο συντελεστής φορολογίας των επιχειρήσεων από 26% στο 28%.
*Μπαίνει φόρος στις τηλεοπτικές διαφημίσεις, ενώ θα διενεργηθεί διεθνής διαγωνισμός για την απόκτηση των αδειών λειτουργίας τηλεοπτικών σταθμών και τη χρήση των αντίστοιχων εισφορών των σχετικών συχνοτήτων.
*Επεκτείνεται ο φόρος πολυτελείας και στα σκάφη αναψυχής άνω των 5 μέτρων και αυξάνεται από 10% σε 13%.
* Μπαίνει φόρος 30% στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και προβλέπονται έσοδα από τις άδειες κινητής τηλεφωνίας 4G και 5G.
*Στην περίπτωση φορολογικών ελλειμμάτων προβλέπονται αντισταθμιστικά μέτρα, όπως: η αύξηση του φορολογικού συντελεστή στα έσοδα ενοικίων. Στο 15% (από 11%) για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ με πρόσθετα έσοδα 160 ευρώ εκατομμύρια και στο 35% (από 33%) για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ με επιπλέον έσοδα 40 εκατ. Αντίστοιχη «εφεδρεία» προβλέπεται και από τη φορολογία των επιχειρήσεων με αύξηση του συντελεστή στο 29% αν χρειαστεί, με στόχο εσόδων 130 εκατ. ευρώ.
*Προβλέπεται η πλήρης ανεξαρτητοποίηση της ΓΓΔΕ η οποία θα αναφέρεται μόνο στη Βουλή.
*Η κυβέρνηση δεσμεύεται να προωθήσει νέο νομοθετικό πλαίσιο για το ακατάσχετο μισθών και συντάξεων στην κατεύθυνση όχι μόνο της μείωσης του ορίου των 1.500 ευρώ αλλά και εξάλειψης του 25% που μπορεί να κατασχεθεί στο υπερβάλλον ποσό. Επίσης δεσμεύεται να αυστηροποιήσει τους όρους και τις προϋποθέσεις της ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων χρεών, ώστε: να αποκλείονται εκείνοι που δεν καταφέρνουν να πληρώσουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις, να μειωθεί η διάρκεια για όσους έχουν την ικανότητα αποπληρωμής του χρέους νωρίτερα και να εισαγάγει τα επιτόκια της αγοράς στις περιπτώσεις καθυστερήσεων.
*Σχεδιάζεται η αύξηση από τις 10.000 στις 25.000 ευρώ του ορίου απαλλαγής των μικρών επιχειρήσεων από το καθεστώς ΦΠΑ.
*Μειώνονται οι αμυντικές δαπάνες κατά 100 εκατ. φέτος και κατά 200 εκατ. το 2016, με μείωση του προσωπικού.
*** Η ελληνική πρόταση και η αιτιολογική έκθεση επισυνάπτονται στη στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".