Ποιοι και πόσο θα πληρώσουν τη συμφωνία

Ο λογαριασμός της συμφωνίας είναι πραγματικά βαρύς. Φτάνει τα 7,899 δισ. ευρώ και οδηγεί σε περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, ενώ συνοδεύεται από ένα βουνό φόρων.

Ο λογαριασμός της μη συμφωνίας είναι σαφές ότι θα ήταν όχι απλά πολλαπλάσιος, αλλά αβάσταχτος. Επομένως, όπως όλα δείχνουν, η χώρα προετοιμάζεται για ένα βαρύ πακέτο φόρων και τα γλυκαντικά του χρέους θα είναι αυτά τα οποία θα κρίνουν το πώς θα πουλήσει τη συμφωνία στο εσωτερικό της συγκυβέρνησης, ο Πρωθυπουργός.

Το Μέγαρο Μαξίμου παραδέχθηκε χθες με μακροσκελές non paper πως η συμφωνία που πέτυχε δεν είναι μέρος του προγράμματός της, αλλά αποτελεί αποτέλεσμα συμβιβασμού με τους εταίρους. Υποστήριξε ότι είναι μια βιώσιμη πρόταση που ανακατανέμει τα βάρη ενώ αποτρέπει σκληρότερα μέτρα που απαίτησαν οι εταίροι.

Με βάση την ελληνική πρόταση πάντως οι φορολογούμενοι καλούνται να εισφέρουν 1,892 δισ. ευρώ φέτος και επιπλέον 2,472 δισ. ευρώ το 2016 μέσα από το ανακάτεμα της τράπουλας προϊόντων και υπηρεσιών στους συντελεστές ΦΠΑ, έκτακτες εισφορές σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης και των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος για τις επιχειρήσεις, χωρίς να υπολογίζεται το «καπέλο» ΕΝΦΙΑ.

Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων παραμένει ως έχει τουλάχιστον για φέτος και δύσκολα θα υπάρξει αλλαγή και το 2016 όταν ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι 2% του ΑΕΠ (από 1% το 2015).

Το φορολογικό πακέτο δεν είναι ακόμα κλειδωμένο. Μένουν κομμάτια του πάζλ του ΦΠΑ να ξεκαθαρίσουν καθώς τα νούμερα δεν βγαίνουν. Οι δανειστές ζήτησαν πρόσθετα έσοδα 1% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση (1,8 δισ. ευρώ) από τον ΦΠΑ και οι ελληνικές προτάσεις αποδίδουν 680 εκατ. ευρώ φέτος και 1,360 δισ. ευρώ το 2015.

Τα κενά στον ΦΠΑ είναι δύο: από πότε θα εφαρμοστούν οι αλλαγές και τι θα γίνει με τα νησιά.

Η ποσοτικοποίηση των εσόδων από τις αλλαγές στον ΦΠΑ (το 2015 τα έσοδα είναι ακριβώς τα μισά σε σχέση με το 2016) δείχνουν άμεση εφαρμογή από την 1η Ιουλίου. Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι το θέμα είναι υπό διαπραγμάτευση. Υπενθυμίζεται όμως ότι ο Γ. Βαρουφάκης είχε δηλώσει ότι οι αλλαγές θα εφαρμοστούν από την 1η Οκτωβρίου.

Στα νησιά, το πρόβλημα είναι πολλαπλάσιο. Λαμβάνει έντονα πολιτικές διαστάσεις, μετά τις δηλώσεις του κυβερνητικού «συνεταίρου» Π. Καμμένου ότι οι ΑΝΕΛ δεν θα ψηφίσουν κατάργηση της έκπτωσης του ΦΠΑ στα νησιά ακόμα και αν πέσει η κυβέρνηση.

Κυβερνητικές πηγές έλεγαν χθες το βράδυ ότι τίποτα δεν έχει κλειδώσει ακόμα, για την κατάργηση της έκπτωσης κατά 30% στα νησιά του Αιγαίου. Ωστόσο στο non paper που έστειλε το Μέγαρο Μαξίμου γίνεται λόγος για «Φοροαπαλλαγές σε μόνιμους κατοίκους νησιών με χαμηλά εισοδήματα».

Το σενάριο το οποίο επιβεβαίωναν έως χθες το πρωί, πηγές του υπουργείου Οικονομικών αφορούσε σε κατάργηση της έκπτωσης για τα νησιά του Αιγαίου με την επισήμανση μάλιστα ότι για να αποφευχθεί θα πρέπει να βρεθούν ισοδύναμα μέτρα της τάξεως των 350 εκατ. ευρώ από άλλη πηγή.

Το απόγευμα πηγές της κυβέρνησης έλεγαν για το θέμα πως «γίνεται ακόμα κουβέντα». Οι ίδιες πηγές πάντως σημείωναν ότι «η εστίαση παραμένει στο 13%».

Πάνω από 1% ο λογαριασμός για μισθούς – συντάξεις

Κόντρα στους ανοιχτούς λογαριασμούς για τον ΦΠΑ, ο λογαριασμός του ασφαλιστικού βγήκε τελικά και με το παραπάνω. Συνολικά 1% του ΑΕΠ ζητούσαν οι δανειστές, 1,05% του ΑΕΠ αποδίδουν οι προτάσεις τις οποίες έχει αποδεχθεί η κυβέρνηση.

Το πακέτο φέρνει κατάργηση της έκπτωσης 3,9% στις εργοδοτικές εισφορές (πρακτικά αυξάνονται οι εισφορές κατά 2,9% για τους εργοδότες και 1% για τους εργαζόμενους) με αύξηση εσόδων κατά 800 εκατ. ευρώ το 2016.

Επιπλέον 300 εκατ. ευρώ το επόμενο έτος προκύπτουν από το μαχαίρι στις πρόωρες συντάξεις σταδιακά και σε ορίζοντα τριετίας ενώ 450 εκατ. ευρώ έρχεται να προσθέσει στον λογαριασμό των μέτρων η καθιέρωση εισφοράς 5% για τις επικουρικές συντάξεις.

Πρόσθετο μαχαίρι στους μισθούς, φέρνει δια της πλαγίας οδού, η αύξηση των εισφορών υπέρ των επικουρικών ταμείων από το 3% σήμερα για εργοδότες και εργαζόμενους σε 3,5%.

Με αυτό το πακέτο μέτρων στις συντάξεις, στην πλήρη απόδοσή του το επόμενο έτος όχι μόνο καλύπτεται ο στόχος για έσοδα 1% του ΑΕΠ αλλά υπερκαλύπτεται. Μέσω της αύξησης των εισφορών και το μαχαίρι στις πρόωρες συντάξεις τα έσοδα του 2016 φτάνουν τα 1,860 δισ. ευρώ ή 1,05% του ΑΕΠ. Επειδή όμως τα μέτρα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται άμεσα , θα προκύψουν και εξοικονομήσεις 665 εκατ. ευρώ από τις εισφορές και τις συντάξεις, φέτος.

Αναλυτικά όλα τα μέτρα

Με βάση την τελευταία ελληνική πρόταση, την οποία οι Θεσμοί έχουν «καλωσορίσει» τα μέτρα που μας έρχονται φέρνουν:

1. ΦΠΑ (έσοδα 680 εκατ. ευρώ φέτος και 1,360 δις ευρώ το 2016): Στο 6% φάρμακα, βιβλία, εισιτήρια θεάτρου. Στο 13% ενέργεια, βασικά και φρέσκα τρόφιμα, ξενοδοχεία και η εστίαση. Στο 23% όλα τα υπόλοιπα. Ανοιχτό ακόμα το θέμα της κατάργησης της έκπτωσης 30% για τα νησιά του Αιγαίου

2. Εισφορές εργαζομένων (έσοδα 350 εκατ. ευρώ φέτος και 800 εκατ. ευρώ το 2016): Καταργείται η μείωση των εισφορών κατά 3,9%. Πρακτικά αυξάνονται κατά 2,9% οι εισφορές των εργοδοτών και κατά 1% των εργαζομένων

3. Εισφορές ασθενείας σε όλες τις κύριες συντάξεις (έσοδα 135 εκατ. ευρώ φέτος και 270 εκατ. ευρώ το 2016): Αυξάνονται από 4% σε 5%

4. Εισφορές στις επικουρικές συντάξεις (έσοδα 240 εκατ. ευρώ το 2016): Δεν εφαρμόζεται η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, αλλά επιβάλλεται εισφορά 5% στις επικουρικές.

5. Εισφορά υπέρ επικουρικών. Αυξάνεται η εισφορά για τα επικουρικά ταμεία από το 3% στο 3,5% με στόχο έσοδα 120 εκατ. ευρώ φέτος και 250 εκατ. ευρώ το 2016.

6. Πρόωρες συντάξεις (έσοδα 60 εκατ. ευρώ φέτος και 300 εκατ. ευρώ το 2016): Καταργούνται σταδιακά – σε ορίζοντα τριετίας – από την 1η Ιανουαρίου 2016

7. Εκτακτη εισφορά σε επιχειρήσεις (945 εκατ. ευρώ φέτος και 405 εκατ. ευρώ το 2016): Με κλιμακωτούς συντελεστές έως και 12% και στόχο εσόδων της τάξεως του 1,5 δισ. ευρώ. Θα επιβληθεί με βάση τα κέρδη του 2014, σε δύο ετήσιες δόσεις φέτος και του χρόνου για καθαρά κέρδη από 500.000 ευρώ και άνω

8. Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων (410 εκατ. ευρώ το 2016): Για 14.930 επιχειρήσεις με κέρδη άνω των 100.000 ευρώ ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος αυξάνεται από το 26% στο 29%

9. Εκτακτη εισφορά στα φυσικά πρόσωπα (220 εκατ. ευρώ φέτος και 250 εκατ. ευρώ το 2016): Στο ετήσιο συνολικό καθαρό ατομικό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο του φυσικού προσώπου ή σχολάζουσας κληρονομιάς επιβάλλεται εισφορά αλληλεγγύης με τους εξής συντελεστές: 0,7% (όσο και σήμερα) για εισοδήματα από 12.001 έως 20.000 ευρώ, 1,4% (όσο και σήμερα) για εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ, 2% (από 1,4%) για εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ, 4% (από 2,1%) για εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ, 6% (από 2,8%) για εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ και 8% (από 2,8%) για εισοδήματα από 500.001 ευρώ και πάνω

10. ΕΝΦΙΑ (έσοδα 2,650 δισ. ευρώ τα οποία δεν αθροίζονται στα μέτρα της πρότασης): Τα έσοδα από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων προβλέπονται και φέτος – αμετάβλητα – στα 2,650 δισ. ευρώ. Ακόμα και αν υπάρξει προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών σε επίπεδα κοντά στις αγοραίες αξίες όπως επιτάσσει η σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι αλλαγές στις αντικειμενικές δεν θα επηρεάσουν τον φετινό ΕΝΦΙΑ.

11. Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης (έσοδα 47 εκατ. ευρώ φέτος και επιπλέον 47 εκατ. ευρώ το 2016): Αυξάνεται από 10% σε 13% (επί της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης) για ιδιοκτήτες Ι.Χ. άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών καθώς και για ιδιοκτήτες σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών και δεξαμενών κολύμβησης.

12. Φόρος διαφημίσεων (έσοδα 100 εκατ. ευρώ φέτος και 100 εκατ. ευρώ το 2016) . Θα ξεκινήσει άμεσα η είσπραξη φόρου επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων.

13. Αδειες κινητής τηλεφωνίας (έσοδα 350 εκατ. ευρώ το 2016)

14. Αδειες για ηλεκτρονικά τυχερά παιχνίδια VLTs ( έσοδα 35 εκατ. ευρώ φέτος και 225 εκατ. ευρώ το 2016)

15. Περικοπές αμυντικών δαπανών κατά 200 εκατ. ευρώ το 2016.