Spiegel: Μύθος η προθεσμία της 30ης Ιουνίου

Τίποτα δεν ισχύει από όσα λέγονται διαρκώς στο εξωτερικό για την Ελλάδα και την αποκαλούμενη «τελευταία προθεσμία» της 30ης Ιουνίου. Οι τελευταίες δηλώσεις του Γερμανού επιτρόπου και μέλους του CDU, Klaus Oettinger, ότι η Ελλάδα από την 1η Ιουλίου, αν δεν πληρώσει το ΔΝΤ, θα είναι μια περιοχή έκτακτης ανάγκης, είναι ανακριβείς.

Όπως γράφει το νέο κεντρικό άρθρο της ιστοσελίδας του Spiegel, από τη μία πλευρά, με δεδομένο ότι πολλά κοινοβούλια θα πρέπει να ψηφίσουν για μία εκταμίευση από το πακέτο βοήθειας, η προθεσμία για την αποπληρωμή της 30ης Ιουνίου στο ΔΝΤ πράγματι εκπνέει. Αλλά το ερώτημα είναι τι πρόκειται να συμβεί αν η Ελλάδα τελικά δεν πληρώσει το ΔΝΤ. Πιθανότατα... τίποτα, σημειώνει το δημοσίευμα. 

Πρώτα από όλα, οι οίκοι αξιολόγησης έχουν πει ξεκάθαρα, ότι η μη-αποπληρωμή του ΔΝΤ στις 30 Ιουνίου δε θα θεωρηθεί αμέσως χρεοκοπία. Ωστόσο η σημασία τους δεν είναι πια το ίδιο μεγάλη όσο στην κρίση πριν από περίπου 6 χρόνια, κι αυτό γιατί το περισσότερο από το χρέος της Ελλάδας δεν είναι πια στα χέρια ιδιωτών, αλλά κρατών. Τι θα κάνει λοιπόν το ΔΝΤ σε μια τέτοια περίπτωση; Αυτό ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο, αλλά πιθανότητα στην αρχή απλως θα περιμένει.

Πολλοί μιλούν για ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων που η Ελλάδα θα πρέπει να εισάγει το αργότερο την 1η Ιουλίου, όπως πριν δύο χρόνια έκανε η Κύπρος. Ωστόσο αυτό είναι απόφαση αποκλειστικά της Αθήνας και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ούτε καν νόμος, που να καθιστά ένα τέτοιο μέτρο δυνατό.

Εάν οι διαπραγματεύσεις αποτύχουν, τότε ο μηχανισμός διάσωσης του ευρώ, ο EFSF θα πρέπει να αποφασίσει, αν θα απαιτήσει άμεσα όλο το δάνειο των €142 δισ. που έχει παράσχει στην Αθήνα. Αυτό θα πρέπει να το αποφασίσουν από κοινού τα μέλη του EFSF, δηλ. τα κράτη του Ευρώ – στα οποία αυτονόητα ανήκει και η Ελλάδα.

Την ίδια στιγμή η ΕΚΤ θα πρέπει να αποφασίσει, πώς θα αντιδράσει. Αυτή τη στιγμή η ελληνική κεντρική Τράπεζα (ΤτΕ) τροφοδοτεί τη χώρα με μετρητά μέσω του ELA, ωστόσο μια τέτοια χρηματοδότηση πρέπει πρώτα να την εγκρίνει η ΕΚΤ. Τα ποσά για την Ελλάδα αυξάνονται εβδομάδα με την εβδομάδα καλύπτοντας περίπου τα 2/3 των αναγκών της Ελλάδας. Εάν η ΕΚΤ σταματήσει τη ροή χρήματος, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει σχεδόν άμεσα.

Ωστόσο, η αποφασιστική ημερομηνία για την ΕΚΤ δεν είναι η 30η Ιουνίου, αλλά η 20η Ιουλίου. Το αργότερο μέχρι την για τότε προγραμματισμένη αποπληρωμή των 3,5 δισ. στην ΕΚΤ, η κεντρική ευρωπαϊκή τράπεζα πρέπει να έχει αποφασίσει τι θα κάνει. Δεν υπάρχει όμως κανένας αυτοματισμός. Η ΕΚΤ θα πρεπει να διαβουλευτεί με το eurogroup για το αν θα σταματήσει τη ρευστότητα μέσω του ELA. Κι εκεί οι Έλληνες θα είναι επίσης παρόντες.

Τέλος, η συμμετοχή στην ευρωζώνη είναι αμετάκλητη, αυτό το έχει τονίσει πολλές φορές η Κομισιόν. Θεωρητικά, μία έξοδος από την ευρωζώνη είναι εφικτή μόνο με μια ταυτόχρονη έξοδο χώρας από την Ε.Ε. Κάθε βήμα όμως, που θα φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά σε μια έξοδο από το κοινό νόμισμα θα πρέπει να ενέχει και τη συμμετοχή της ίδιας της χώρας. Εάν η Ελλάδα δεν εκδηλώσει διάθεση για μία λύση «μια κι έξω» κι επιμείνει σε περαιτέρω διαπραγματεύσεις, η υπόλοιπη ευρωζώνη θα πρέπει να εμπλακεί σε αυτές – κι αυτό θα πάρει χρόνο.

Αν τώρα η ΕΚΤ αποφασίσει να αποκόψει τη χώρα πλήρως από την παροχή ρευστού, τότε αυτό θα οδηγήσει στην πλήρη κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και η Αθήνα θα προσπαθούσε ίσως σε τέτοια περίπτωση να εισάγει ένα παράλληλο νόμισμα. Σε λίγο καιρό ένα είδος χρεογράφου θα αντικαθιστούσε το ευρώ στο εσωτερικό της χώρας. Όμως ακόμα και τότε η Ελλάδα θα εξακολουθούσε τυπικά να είναι μέλος του ευρώ.

Ο υποτιθέμενος απ' ευθείας δρόμος της εξόδου που κάποιοι νομίζουν ότι ξεκινά από την αποτυχία των διαπραγματεύσεων και φτάνει στο Grexit, δεν υπάρχει, αλλά είναι ένα μονοπάτι με πολλές διακλαδώσεις. Αντίστροφα: ακόμα κι αν η αποδέσμευση της τελευταίας δόσης από το δεύτερο πακέτο βοήθειας γίνει την απολύτως τελευταία στιγμή, η Ελλάδα θα έχει κερδίσει στην καλύτερη περίπτωση μερικούς ακόμα μήνες χρόνο. Και μετά θα περιμένουμε την επόμενη... «τελευταία προθεσμία».