Αρχικά δεν θα αυξανόταν κανένας φόρος. Ενδεχομένως μόνο οι συντελεστές φορολογίας εισοδήματος για τους πλούσιους. Η ρητορική του υπουργού Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη στηριζόταν στον ενταφιασμό υφεσιακών μέτρων που ρίχνουν νερό στο μύλο της αυτοτροφοδοτούμενης κρίσης.
Με τη δημοσιοποίηση της λίστας μεταρρυθμίσεων της ελληνικής κυβέρνησης, στο τραπέζι τέθηκε το ζήτημα των συντελεστών ΦΠΑ.
Αρχικά, μόνο διαβεβαιώσεις ότι δεν θα αυξηθεί ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία θυμίζοντας το email Χαρδούβελη και κάποιες διαρροές από κυβερνητικές πηγές ότι ενδέχεται να καταργηθεί η έκπτωση 30% για τα «κοσμικά νησιά».
Χθες, οι δηλώσεις του Γ. Βαρουφάκη στο ραδιοσταθμό Real FM άφησαν για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο αύξησης «κάποιου συντελεστή ΦΠΑ», για να έρθουν λίγο αργότερα κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών να αναδείξουν ενδεχόμενες μετατάξεις προϊόντων ή υπηρεσιών από χαμηλότερους προς υψηλότερους συντελεστές. Οι διαρροές συνεχίστηκαν μέχρι το βράδυ. Η κυβέρνηση είτε δεν ξέρει τι ακριβώς θέλει να κάνει με τον ΦΠΑ είτε θολώνει τα νερά με αντικρουόμενες δηλώσεις και διαρροές.
Το ίδιο δυστυχώς ισχύει και για το σύνολο των φορολογικών μέτρων τα οποία έχει στα σκαριά. Κι αν μπορεί κανείς να δικαιολογήσει το γεγονός ότι δεν είναι σε θέση να αρχίσει να ξεδιπλώνει τα σχέδιά της για τον ΕΝΦΙΑ ή το αφορολόγητο, παρεμβάσεις οι οποίες τοποθετούνταν εξαρχής στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, είναι άξιον απορίας γιατί βιάστηκε να ανακοινώσει αλλαγές στη ρύθμιση των 100 δόσεων τις οποίες δεν ήταν έτοιμη να φέρει στη Βουλή, παγώνοντας απολύτως την ισχύουσα και συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη διεύρυνση της υστέρησης των φορολογικών εσόδων...
Το σίριαλ του ΦΠΑ
Οι δεσμεύσεις τις οποίες ανέλαβε η κυβέρνηση μέσω της λίστας μεταρρυθμίσεων υποδεικνύουν παρεμβάσεις στο μέτωπο του ΦΠΑ με «κατάργηση των αδικαιολόγητων εξαιρέσεων και εκπτώσεων». Σε αυτά τα σημεία, οι πρώτες διευκρινίσεις κύκλων του υπουργείου Οικονομικών ήταν ασαφείς, πέραν των κατηγορηματικών διαβεβαιώσεων ότι δεν θα αυξηθεί ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία (...του Χαρδούβελη).
Πέραν αυτών ουδέν. Παραπομπές στα περί «δημιουργικής ασάφειας» της λίστα μεταρρυθμίσεων της ελληνικής κυβέρνησης και... θα δούμε.
Χθες όμως, ο υπουργός Οικονομικών με δηλώσεις του στον ραδιοφωνικό σταθμό Real FM έβαλε στο τραπέζι «κάποια μικρή αλλαγή του ενός συντελεστή ΦΠΑ που δεν αφορά ούτε την παραμεθόριο, ούτε τα βιβλία, ούτε τον Τύπο αλλά ούτε βεβαίως και τα νησιά του Αιγαίου».
Άνοιξε έτσι το κεφάλαιο ενδεχόμενων αυξήσεων στους συντελεστές ΦΠΑ, αποκλείοντας παρεμβάσεις στο συντελεστή 6,5% αλλά και στα νησιά. Είχαν προηγηθεί διαρροές από κυβερνητικά στελέχη που φωτογράφιζαν παρεμβάσεις στα «κοσμικά» νησιά, όπως η Μύκονος ή η Σαντορίνη.
Λίγο αργότερα κύκλοι του υπουργείου διευκρίνιζαν πως δεν θα αυξηθεί ο ΦΠΑ «αν όμως χρειαστεί να αυξήσουμε το φόρο σε κάποιο προϊόν αυτό θα το δούμε». Οι ίδιες πηγές προσέθεταν πως «δεν ξέρουμε αν θα είναι από το συντελεστή 6,5% ή 13%».
Με αυτές τις διευκρινίσεις, οι πιθανότητες αλλαγών επαναπροσανατολίζονταν σε μια επιλεκτική μετάθεση προϊόντων ή υπηρεσιών από τους χαμηλότερους στους υψηλότερους συντελεστές.
Το θέμα, σύμφωνα με πληροφορίες, συζητήθηκε κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως έλεγε στη συνέχεια κορυφαίος υπουργός του οικονομικού επιτελείου καταθέτοντας προσωπικές απόψεις, θα ήταν προτιμότερο να καταργηθεί η έκπτωση 30% στους συντελεστές ΦΠΑ που απολαμβάνουν τα «κοσμικά» νησιά.
Το θέμα των νησιών επιχείρησε να κλείσει -μαζί με άλλα που έχουν ανάψει φωτιές στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ- διαρροή από το Μαξίμου. «Η νέα ελληνική κυβέρνηση διαψεύδει κατηγορηματικά οποιαδήποτε αύξηση του ΦΠΑ σε νησιά». Τι θα αυξηθεί όμως, αν αυξηθεί, ακόμα δεν το λέει κανείς...
Ρυθμίσεις, ΕΝΦΙΑ και αφορολόγητο
Μπρος-πίσω καταγράφεται και στο θέμα της ρύθμισης των 100 δόσεων. Με βάση τις τελευταίες διαρροές από την κυβέρνηση «θα υπάρξει διάκριση μεταξύ αυτών που σκόπιμα δεν πληρώνουν και σε όσους έχουν πραγματική αδυναμία πληρωμής».
Θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε λοιπόν ότι κανένας από όσους μπορούν να πληρώσουν, αλλά δεν το έκανε, δεν θα λάβει χάρισμα το μισό του χρέους αν πληρώσει μόνο το άλλο μισό εφάπαξ, όπως ανακοίνωσε –υπό χρονικές προϋποθέσεις και εφόσον αφορά η οφειλή φόρο εισοδήματος και χαράτσι- η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Ν. Βαλαβάνη.
Απορίας άξιον είναι, δε, αν στο τελικό νομοσχέδιο (το οποίο θα κατατεθεί σύμφωνα με τα λεγόμενα Βαρουφάκη μέσα στις επόμενες μία - δύο εβδομάδες) θα περιληφθεί η επίμαχη διάταξη η οποία έκανε στελέχη της παλιάς και αλήστου μνήμης τρόικας να... βγάζουν σπυριά.
Άσχετα με το τελικό περιεχόμενο του νομοσχεδίου, οι βιαστικές ανακοινώσεις και η καθυστέρηση που ήδη καταγράφεται αναμένεται πως θα κοστίσει ακριβά. Κανένας φορολογούμενος δεν ρυθμίζει τις οφειλές του περιμένοντας τη νέα ρύθμιση, πολλοί (οι οποίοι μέχρι σήμερα πλήρωναν κανονικά) το σκέφτονται να πληρώσουν στην ώρα τους τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Η τρύπα στα έσοδα ανοίγει κι άλλο. Το νομοσχέδιο για τις 100 δόσεις πάντως, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, «μπορεί να γίνει πιο έξυπνο» διότι υπάρχουν κάποιες ιδέες από οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ.
Ο ΕΝΦΙΑ και το αφορολόγητο
Κι αν στο μέτωπο της ρύθμισης το τοπίο υπάρχουν προσδοκίες ότι θα ξεκαθαρίσει μέσα στο Μάρτη (για να ενεργοποιηθεί η ρύθμιση θα χρειαστεί τουλάχιστον ένας μήνας ακόμα), για τον ΕΝΦΙΑ και το αφορολόγητο οι φορολογούμενοι θα χρειαστεί να περιμένουν ακόμα αρκετά.
Η κυβέρνηση -δικαιολογημένα σε αυτό το ζήτημα- δεν ξέρει τι ακριβώς θα κάνει διότι θα πρέπει να μετρήσει και να ξαναμετρήσει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις αφού κλείσει πρώτα το όποιο δημοσιονομικό κενό προκύψει φέτος για να μπορέσει να κάνει παροχές με λεφτά τα οποία σήμερα όχι μόνο δεν υπάρχουν αλλά κι αναζητούνται εναγωνίως.
Από τις χθεσινές δηλώσεις Βαρουφάκη πάντως, προκύπτει ότι η κυβέρνηση επιμένει στην κατάργηση του ΕΝΦΙΑ από το 2015, ενώ αναφορικά με την αύξηση του αφορολογήτου στα 12.000 ευρώ, κατά πάσα πιθανότητα θα ξεκινήσει από φέτος, αλλά θα γίνει σταδιακά.