Ενέργεια: Φραγμό στις διακρατικές συμφωνίες με Ρωσία βάζει η ΕΕ

Υποχρεωτικό προκαταρκτικό έλεγχο στις ενεργειακές συμφωνίες κρατών μελών της Ε.Ε. με τρίτες χώρες θα επιβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι δεν παραβιάζονται οι κοινοτικοί κανόνες.

Σύμφωνα με το EurActiv που δημοσιεύει τις σχετικές πληροφορίες, η επιβολή του μέτρου κρίθηκε απαραίτητη μετά την υπογραφή σειράς συμφωνιών μεταξύ μελών της Ε.Ε. και της Ρωσίας για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream (μεταξύ αυτών είναι και η Ελλάδα), ασχέτως του αν το έργο εγκαταλείφθηκε τόσο στον κεντρικό του σχεδιασμό, όσο και για τον ελληνικό κλάδο του.

Η ρύθμιση αυτή, με την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα έχει μια περισσότερο ενεργή συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις για διακρατικές συμφωνίες, θα αποτελέσει ένα από τα κύρια θέματα των προτάσεων Σέφκοβιτς για τη λειτουργία της Ενεργειακής Ένωσης, η οποία στην ουσία θα αποτελεί το πλαίσιο της κοινής ενεργειακής πολιτικής της Ε.Ε.

Μια πρώτη (επίσημη) γεύση των προτάσεων αναμένεται να υπάρξει την προσεχή Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου στη συνεδρίαση του Κολλεγίου των Επιτρόπων της Ε.Ε., ενώ πρόγευση υπήρξε από τη διαρροή ενημερωτικού σημειώματος του επιτρόπου Μάρος Σέφκοβιτς.

Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνουν κύκλοι της Επιτροπής, η ενεργός συμμετοχή της Επιτροπής στις διακρατικές διαπραγματεύσεις για την προμήθεια φυσικού αερίου, με χώρες που δεν αναγνωρίζουν την κοινοτική νομοθεσία, θα αποτρέψει αδικαιολόγητες πιέσεις ή στρεβλώσεις της αγοράς. Θα επιδιώκεται δηλαδή η υποχρεωτική εμπλοκή της Επιτροπής στις διαπραγματεύσεις, να διασφαλίζει ότι οι διακρατικές συμφωνίες θα σέβονται τους κανόνες της Ε.Ε. για τη λειτουργία της αγοράς και την ασφάλεια εφοδιασμού.

Η πρόταση αυτή αναμένεται ότι θα δυσαρεστήσει κάποιες κυβερνήσεις κρατών-μελών που είτε έχουν, είτε θα ήθελαν να έχουν αναβαθμισμένες σχέσεις με τη Ρωσία και τις ρωσικές ενεργειακές εταιρείες. Στις πρώτες θα πρέπει να περιληφθούν οι χώρες που ενεπλάκησαν στην κατασκευή του South Stream (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία), ενώ στις δεύτερες η Ελλάδα, η νέα κυβέρνηση της οποίας προσβλέπει σε νέες συμφωνίες με τη Ρωσία στον ενεργειακό τομέα.

Από την άλλη, δεδομένα είναι τα προβλήματα που έχει προκαλέσει η εξάρτηση της Ε.Ε. για το 30% των προμηθειών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία και οι εμπλοκές με την Ουκρανία.

Έτσι, η κεντρική κατεύθυνση για μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό αέριο, περιορισμό των μακροχρόνιων διακρατικών συμφωνιών με ρήτρες take or pay που θέτουν φραγμούς ή κάνουν δύσκαμπτη τη λειτουργία των ενεργειακών αγορών, γίνεται πλέον αποδεκτή από την πλειοψηφία των κρατών μελών.

Τέλος να σημειωθεί ότι εξαιτίας της μη αναγνώρισης από τρίτες χώρες της κοινοτικής νομοθεσίας για την ενέργεια, εκκρεμούν στα κοινοτικά όργανα περιπτώσεις, για τις οποίες ασκείται έρευνα, όπως η εμπορική δραστηριότητα της Gazprom σε κράτη μέλη, όπως και η μεταβίβαση του ελληνικού ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη Socar.