Αέριο: Στη Βουλγαρία το hub λέει η ΕΕ

Ο κοινοτικός επίτροπος Μάρος Σέφκοβιτς, αρμόδιος για την ενεργειακή ένωση, θεωρεί περισσότερο πιθανή τη δημιουργία ενεργειακού κόμβου - hub στη Βουλγαρία, παρά σε άλλη χώρα της περιοχής. Ενώ σε ό,τι αφορά το ρωσοτουρκικό σχέδιο του αγωγού Turkish Stream το οποίο αντικατέστησε τον South Stream, πιστεύει ότι δεν είναι βιώσιμο, αλλά ακόμη και αν γίνει, αμφιβάλλει αν θα κατέληγε στα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα, όπως είχε αναγγείλει τον περασμένο Δεκέμβριο ο πρόεδρος Πούτιν.

Οι θέσεις του Σλοβάκου επίτροπου έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τους αρχικούς σχεδιασμούς της νέας ελληνικής κυβέρνησης, έτσι όπως εκφράστηκαν από στελέχη του κόμματος προεκλογικά, αλλά και μετεκλογικά. Σύμφωνα με αυτούς, θα επιδιωχθεί συνεργασία με τη Ρωσία για την προώθηση του ρωσικού αερίου μέσω Ελλάδος (ακούστηκαν και ιδέες αναβίωσης του ελληνοϊταλικού αγωγού, αλλά πλέον για τη μεταφορά του ρωσικού αερίου), ενώ θα δημιουργηθεί και hub στη Βόρεια Ελλάδα για τη διενέργεια συναλλαγών στο φυσικό αέριο.

Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά τον αγωγό Turkish Stream, o αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος, στη διάρκεια συνέντευξης τύπου, την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, διατύπωσε την άποψη ότι ο σκοπός του σχεδίου αυτού αντιβαίνει στις νομικά δεσμευτικές συμφωνίες που υπέγραψαν ευρωπαϊκές εταιρείες με τη Μόσχα. Με τη συγκεκριμένη αναφορά του επισημαίνει τις διαφορές και τις απαιτήσεις που έχουν προκύψει εκ μέρους ευρωπαϊκών εταιρειών για τον αγωγό South Stream, λόγω της μονομερούς απόφασης της ρωσικής κυβέρνησης να διακόψει το σχέδιο, παρότι είχαν αναληφθεί υποχρεώσεις και είχαν κλειστεί παραγγελίες.

Σε ό,τι δε αφορά το σημείο κατάληξης του Turkish Stream, ο κ. Σέφκοβιτς είπε ότι αμφιβάλλει αν αυτό θα βρίσκεται στα σύνορα Τουρκίας-Ελλάδας. Παρ' όλα αυτά εξέφρασε τη βούληση να συμβάλει στην έναρξη ενός περισσότερο ορθολογικού (rational) διαλόγου μεταξύ κρατών μελών και της Gazprom.

Όσο για το hub φυσικού αερίου στην περιοχή (ΝΑ. Ευρώπη, Βαλκάνια), οι θέσεις που εκφράστηκαν είναι ότι πρέπει κατ' αρχάς να ενισχυθούν οι χώρες της περιοχής που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό αέριο και πληρώνουν τις υψηλότερες τιμές, για τη δημιουργία υποδομών στις διασυνδέσεις μεταξύ τους. Επανέλαβε δε την υποστήριξή του για το ενδεχόμενο δημιουργίας hub φυσικού αερίου στη Βουλγαρία υπό τον όρο ότι το σχέδιο θα σέβεται όλες τις απαιτήσεις που θα διασφαλίζουν μια διαφανή και οικονομικά βιώσιμη λειτουργία, αποδεκτή και από τις γειτονικές χώρες.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι το προηγούμενο διάστημα, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ με επισκέψεις στην Επιτροπή και προσωπικές παρεμβάσεις στα κοινοτικά όργανα, προώθησε την ιδέα δημιουργίας στη Βουλγαρία hub φυσικού αερίου. Η βασική ιδέα του είναι ότι με τη λειτουργία του hub θα υποχρεώσει τη Ρωσία να τροποποιήσει τον σχεδιασμό της και να μεταφέρει την κατάληξη του Turkish Stream από τα σύνορα με την Ελλάδα, στα σύνορα με τη Βουλγαρία, ώστε στη συνέχεια να αξιοποιηθούν υφιστάμενες και νέες υποδομές για τη διοχέτευση του ρωσικού αερίου στην Ε.Ε.

Στην ουσία δηλαδή επιδιώκει διά της πλαγίας να αναβιώσει το σχέδιο του South Stream στο χερσαίο ευρωπαϊκό του τμήμα, το οποίο ξεκινούσε από τη Βουλγαρία, το πολιτικό προσωπικό και η κοινή γνώμη της οποίας το θεωρούν το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο. Αντίθετα η Ε.Ε. συνεχίζει να στηρίζει το Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, κύριο στοιχείο του οποίου είναι ο αγωγός ΤΑΡ με διέλευση από την Ελλάδα για τη μεταφορά αζέρικου αερίου στην Ε.Ε.

Από αυτόν τον αγωγό θα μπορεί να τροφοδοτείται και η Βουλγαρία μέσω του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB (Κομοτηνή-Στάρα Ζαγκόρα). Έτσι η θετική στάση της Ε.Ε. για hub φυσικού αερίου στη Βουλγαρία, αν και η αγορά φυσικού αερίου μονοπωλείται από τους Ρώσους και μάλιστα με πλήρη δέσμευση του δικτύου της που δεν επιτρέπει τη διέλευση άλλου αερίου, έρχεται να αντιμετωπίσει τις όποιες απώλειες έχει η Βουλγαρία από την ακύρωση του South Stream.

Εξάλλου, εχθές στη Σόφια πραγματοποιήθηκε διυπουργική συνάντηση για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της ΝΑ. Ευρώπης, με τη συμμετοχή υπουργών από τις χώρες της περιοχής και των επιτρόπων της Ενεργειακής Ένωσης Μάρος Σέφκοβιτς και Ενέργειας Μιγκουέλ Αρίας Κανιέτε. Στη συνάντηση παρουσιάστηκαν οι δυνατότητες χρηματοδότησης τις οποίες προσφέρει το σχέδιο του επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (315 δισ. ευρώ).

Όσο για τις θέσεις της Ε.Ε. όπως εκφράστηκαν από τον Ισπανό επίτροπο, προκειμένου οι χώρες της περιοχής να αυξήσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια, θα πρέπει να συνεργαστούν για τη δημιουργία αγωγών διασύνδεσης των δικτύων τους, να συνδεθούν με το Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου (ΤΑΡ), να προχωρήσουν στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Μαύρης Θάλασσας και να κατασκευάσουν τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου αερίου.