Πρώτος μεγάλος πονοκέφαλος η... ρευστότητα

Την επομένη των εκλογών στην Ελλάδα, κανείς δεν πρόκειται να ανοίξει τα χαρτιά του. Υπό αυτήν την έννοια, στο σημερινό Eurogroup τα μηνύματα που αναμένεται να στείλουν οι Ευρωπαίοι δεν θα περίμενε κανείς να διαφοροποιηθούν αισθητά από τις θέσεις που διατύπωναν τις προηγούμενες εβδομάδες, περί της ανάγκης σεβασμού των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από την απερχόμενη ελληνική κυβέρνηση.

Ούτως ή άλλως, κυβέρνηση ακόμα δεν έχει σχηματιστεί και τη χώρα θα εκπροσωπεί ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης, ο οποίος θα βρίσκεται σε μάλλον άβολη θέση.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Χαρδούβελης θα περιοριστεί σε ζητήματα ενημέρωσης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης. Θα αναφερθεί στα προβλήματα ρευστότητας που αναμένεται πως θα αντιμετωπίσει άμεσα το ελληνικό δημόσιο, ενώ θα περιγράψει και τα δεδομένα εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού.

Όπως δήλωσε άλλωστε ο υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ καθηγητής Γιάννης Μηλιός, «φαντάζομαι ότι ο κ. Χαρδούβελης θα κλείσει τις εκκρεμείς υποθέσεις, τεχνικού χαρακτήρα. Διότι αυτό το πρόγραμμα, στο οποίο είχε συμφωνήσει ως εκπρόσωπος του κ. Σαμαρά είναι πλέον νεκρό»...

Πονοκέφαλος τα έντοκα

Το ζήτημα της αύξησης του ύψους των εκδόσεων εντόκων γραμματίων αναμένεται να τεθεί από τον διάδοχο του κ. Χαρδούβελη στη συνέχεια.

Όπως είναι γνωστό, το ελληνικό δημόσιο με βάση τη συμφωνία με την τρόικα μπορεί να εκδώσει έντοκα γραμμάτια ύψους έως 15 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό έχει ήδη καλυφθεί και ορισμένα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα αύξησής του στα 20 δισ. ευρώ, ώστε να καλυφθούν χωρίς προβλήματα οι χρηματοδοτικές ανάγκες των επομένων -λίγων- μηνών.

Στο τραπέζι του Eurogroup αναμένεται να τεθεί και η εκτέλεση του προϋπολογισμού. Στο επίπεδο αυτό, παρά την υστέρηση εσόδων (3,9 δισ. ευρώ σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού στο δωδεκάμηνο) το «καλό» νέο είναι ότι ο ΕΝΦΙΑ δεν πήγε τόσο άσχημα όσο πολλοί ανέμεναν.

Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι έως το τέλος Δεκεμβρίου είχε εισπραχθεί 1,970 δισ. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ, ενώ εκκρεμούν οι δύο δόσεις Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου με βεβαιωμένα έσοδα 970 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό εισπραξιμότητας των δύο τελευταίων δόσεων θα κρίνει αν θα επιτευχθεί ο στόχος είσπραξης εσόδων 2,650 δισ. ευρώ από τον φόρο. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι αυτό θα συβεί.

Τα ορόσημα της επόμενης μέρας

Για τα θέματα της παράτασης του προγράμματος -η τεχνική παράταση λήγει στις 28 Φεβρουαρίου- και του χρέους, λίγο ακόμα υπομονή... Ας σχηματιστεί πρώτα η κυβέρνηση και μετά βλέπουμε.

Τα ορόσημα πάντως είναι ήδη ορατά:

1. Στις 5 Φεβρουαρίου, είναι η επόμενη προγραμματισμένη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΕΚΤ. Θα κληθεί να εγκρίνει το αίτημα της ΤτΕ για ανανέωση του ELA (Emergency Liquidity Assistance). Στο σημείο αυτό έχει ιδιαίτερη αξία το γεγονός ότι τόσο η ΕΚΤ όσο και η ΤτΕ ήταν Σφίγγες για το ύψος του ELA που εγκρίθηκε στην τελευταία συνεδρίαση.

Υπάρχουν όμως πληροφορίες ότι εγκρίθηκε το 70% του ποσού που αιτήθηκε ο Γ. Στουρνάρας και μένει να φανεί αν -αναλόγως των εξελίξεων- θα χρησιμοποιηθεί το όπλο της ρευστότητας των τραπεζών ως μοχλός πίεσης στη νέα κυβέρνηση της Ελλάδας. Το ενδεχόμενο αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί και με την αποδοχή ή μη του -θεωρούμενου ως δεδομένου- αιτήματος αύξησης των έκτακτων εκδόσεων εντόκων γραμματίων.

2. Στις 16 Φεβρουαρίου συνεδριάζει το Eurogroup, ενώ στις 12 θα έχει προηγηθεί Σύνοδος Κορυφής. Στη συνεδρίαση του Eurogroup εκτιμάται πως θα πρέπει να κλείσει το θέμα της επιμήκυνσης ή μη της τεχνικής παράτασης του προγράμματος. Εκπνέει στις 28 Φεβρουαρίου και ήδη αρκετοί υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης υποδεικνύουν το δρόμο της παράτασης προκειμένου να υπάρξει επαρκής χρόνος για τη νέα κυβέρνηση να διαπραγματευτεί.

Πίεση χρόνου

Σε κάθε περίπτωση ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της Ελλάδας. Κυρίως διότι λεφτά δεν υπάρχουν και οι ανάγκες εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους είναι δεδομένες. Για να καλύψει τις υποχρεώσεις σε λήξεις ομολόγων το 2015, το ελληνικό δημόσιο χρειάζεται 22,5 δισ. ευρώ.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους, το ελληνικό δημόσιο πρέπει να αποπληρώσει υποχρεώσεις 4,6 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 2,5 δισ. ευρώ «πέφτουν» τον Μάρτιο -μετά τις 15- καθιστώντας τον τρίτο μήνα του νέου έτους τον πρώτο δύσκολο κάβο.

Το πρώτο εξάμηνο θα πρέπει να εξυπηρετηθούν υποχρεώσεις 8,9 δισ. ευρώ και στο δεύτερο τα υπόλοιπα 13,5 δισ. ευρώ. Αν βγει ο Μάρτιος, τα επόμενα ζόρια έρχονται το καλοκαίρι. Τον Ιούνιο θα πρέπει να εξοφληθούν συνολικά 2,6 δισ. ευρώ, τον Ιούλιο 5,1 δισ. ευρώ και τον Αύγουστο 3,6 δισ. ευρώ.

Με τις αγορές ερμητικά κλειστές, τη ρευστότητα των τραπεζών σε οριακό σημείο και τη διαπραγμάτευση με την τρόικα σε εκκρεμότητα, η εξυπηρέτηση των δανειακών αναγκών του Δημοσίου το 2015 είναι κρίσιμη παράμετρος για τις συνολικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία.