Τα πρώτα «σύννεφα» στην εκτέλεση προϋπολογισμού

Τα πρώτα μαύρα σύννεφα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού έγιναν αισθητά στο εννεάμηνο με υστέρηση των φορολογικών εσόδων κατά 567 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο αλλά και υπερκάλυψη των ετήσιων επιχορηγήσεων προς τον ΟΑΕΕ ήδη από το τέλος Σεπτεμβρίου.

Σε επίπεδο πρωτογενούς πλεονάσματος, αρρυθμίες επί του παρόντος δεν καταγράφονται καθώς την υστέρηση εσόδων υπερκαλύπτει η υπερσυγκράτηση των δαπανών, όμως φαίνεται πως οι καθυστερήσεις πληρωμής δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ (Ιούλιος και Αύγουστος) έχουν στοιχίσει τουλάχιστον στις εντυπώσεις.

Πηγές του ΓΛΚ δεν βιάζονται να βγάλουν συμπεράσματα καθώς επιμέρους τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου είναι ενθαρρυντικά για την πορεία των εσόδων. Το γεγονός όμως ότι στο τελευταίο τρίμηνο του έτους συσσωρεύονται μεγάλες φορολογικές υποχρεώσεις (τρεις δόσεις ΕΝΦΙΑ, τελευταία δόση φόρου εισοδήματος και τέλη κυκλοφορίας για το 2014) και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές εξακολουθούν να αυξάνονται με ρυθμό 1 δισ. ευρώ το μήνα αποτελεί εστία προβληματισμού.

Από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι στο εννεάμηνο, ο κρατικός προϋπολογισμός εμφανίζει έλλειμμα 2,258 δισ. ευρώ από 2,657 δισ. το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, αλλά σαφώς χαμηλότερο σε σχέση με το στόχο που αφορά έλλειμμα 3,661 δισ. ευρώ.

Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε σε 2,532 δισ. ευρώ έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2,632 δισ. την ίδια περίοδο το 2013 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,551 δισ. ευρώ.

Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 37,277 δισ. ευρώ με μείωση 403 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο, στον τακτικό προϋπολογισμό η απόκλιση είναι 327 εκατ. ευρώ (στα 33,869 δισ. ευρώ), ενώ στα φορολογικά έσοδα καταγράφεται υστέρηση 567 εκατ. ευρώ (στα 32,112 δισ.).

Φόρος εισοδήματος και ΦΠΑ πήγαν καλύτερα από τις προβλέψεις, ενώ οι φόροι στην περιουσία είναι αυτοί που κάνουν τη διαφορά με υστέρηση 368 εκατ. ευρώ όπως άλλωστε και οι φόροι εισοδήματος νομικών προσώπων που παρουσιάζουν υστέρηση 479 εκατ. ευρώ. Στο εννεάμηνο οι επιστροφές φόρων ήταν αυξημένες κατά 304 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο (ανήλθαν σε 2,6 δισ. ευρώ).

Στις δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, καταγράφεται συγκράτηση στα 35,914 δισ. ευρώ, κατά 1,960 δισ. ευρώ χαμηλότερα σε σχέση με το στόχο .Οι πρωτογενείς δαπάνες που σώζουν την παρτίδα του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι μειωμένες κατά 1,242 δισ. ευρώ.

Στο μέτωπο των επιχορηγήσεων, ήδη στο εννεάμηνο ο ΟΑΕΕ είχε απορροφήσει το 106% των ετήσιων δαπανών που είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισμό, ενώ «επικίνδυνα» στο 100% των ετήσιων επιχορηγήσεων πλησιάζουν το ΙΚΑ (85,6%) και ο ΟΓΑ (85,3%).

Η επίσημη ανακοίνωση

Εντός των αρχικών εκτιμήσεων κινήθηκε η εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού το εννεάμηνο, όπως φαίνεται από τα οριστικά στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Έτσι, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2014, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2.285 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 2.657 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2013 και επικαιροποιημένου στόχου για έλλειμμα 3.661 εκατ. ευρώ.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 2.532 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2.632 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2013 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.551 εκατ. ευρώ.

Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 37.277 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 403 εκατ. ευρώ ή 1,1% έναντι του επικαιροποιημένου στόχου ΜΠΔΣ 2015-2018.

Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 33.869 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 327 εκατ. ευρώ ή 1% χαμηλότερα έναντι του επικαιροποιημένου στόχου. Το σύνολο των φορολογικών εσόδων διαμορφώθηκε σε 32.112 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 567 εκατ. ευρώ ή 1,7% έναντι του επικαιροποιημένου στόχου.

Πιο συγκεκριμένα, κατηγορίες εσόδων που υπερέβησαν τον επικαιροποιημένο στόχο του εννεαμήνου Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2014 είναι οι εξής:

1. Ο φόρος εισοδήματος Φυσικών προσώπων κατά 416 εκατ. ευρώ ή 7,6%
2. Ο ΦΠΑ λοιπών κατά 145 εκατ. ευρώ ή 1,8%
3. Οι λοιποί φόροι συναλλαγών κατά 96 εκατ. ευρώ ή 26,5%
4. Τα λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 451 εκατ ευρώ ή 19,6%

Αντίθετα, υστέρησαν έναντι του επικαιροποιημένου στόχου:

1. Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 479 εκατ. ευρώ ή 19,9%
2. Οι άμεσοι φόροι ειδικών κατηγοριών κατά 126 εκατ. ευρώ ή 8,6%
3. Οι φόροι στην περιουσία κατά 368 εκατ. ευρώ ή 14,4%
4. Ο ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 100 εκατ. ή 6,1%
5. Οι έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 72 εκατ. ευρώ ή 15,3%

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.600 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 304 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (2.296 εκατ. ευρώ). Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 3.408 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 76 εκατ. έναντι του στόχου.

Τα... έξοδα

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 39.562 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.779 εκατ. ευρώ έναντι του επικαιροποιημένου στόχου (41.341 εκατ. ευρώ).

Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 35.914 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες έναντι του επικαιροποιημένου στόχου κατά 1.960 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 1.242 εκατ. ευρώ έναντι του επικαιροποιημένου στόχου (31.648 εκατ. ευρώ), αλλά και των ταμειακών δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα κατά 247 εκατ. ευρώ και των δαπανών τόκων κατά 395 εκατ.

Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 κατά 2.705 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 7%. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση του συνόλου των πρωτογενών δαπανών κατά 1.852 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 5,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013, παρά το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκαν αυξημένες δαπάνες ύψους 483 εκατ. ευρώ για τη διάθεση κοινωνικού μερίσματος, 37 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση επιδόματος θέρμανσης και 68 εκατ. για δαπάνες διενέργειας εκλογών.

* Δείτε αναλυτικά στοιχεία στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.