Ενέργεια: Σε καθεστώς εφεδρείας τρεις μονάδες της ΔΕΗ

Σε κατάσταση εφεδρείας για την κάλυψη έκτακτων αναγκών, όπως διακοπή ροής φυσικού αερίου, τίθενται τρεις μονάδες της ΔΕΗ.

Πρόκειται για τις πετρελαϊκές μονάδες του ΑΗΣ Αλιβερίου 3 και 4 ισχύος 144 μεγαβάτ η κάθε μία και για τη μονάδα 1 του ΑΗΣ Λαυρίου με ισχύ 123 μεγαβάτ.

Οι τρεις μονάδες, αν και δεν λειτουργούσαν εδώ και χρόνια λόγω υψηλού κόστους καυσίμου και χαμηλής απόδοσης, μόλις πρόσφατα έπαψαν να υπολογίζονται στον ενεργειακό προγραμματισμό και να εισπράττουν αμοιβή για τη διαθεσιμότητα ισχύος. Εντάσσονται, δε, στο δυναμικό των παλαιών μονάδων της ΔΕΗ, τις οποίες η Επιχείρηση θα έθετε εκτός λειτουργίας με την ένταξη στο σύστημα νέων μονάδων φυσικού αερίου όπως Λαύριο 5 και Αλιβέρι 5.

Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση της ΡΑΕ για τον νέο ρόλο των τριών παλαιών μονάδων της ΔΕΗ, η διαχείρισή τους περιέρχεται επί της ουσίας στον Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ). Με τον τελευταίο, η ΔΕΗ θα υπογράψει σύμβαση που θα προβλέπει την αμοιβή της ώστε να τις διατηρεί σε ετοιμότητα. Με βάση τα στοιχεία που προσκόμισε η ΔΕΗ, η ΡΑΕ διαπιστώνει ότι το εκτιμώμενο συνολικό ετήσιο κόστος και για τις τρεις μονάδες, δεν υπερβαίνει τα 7,5-8,5 εκατ. ευρώ. Ωστόσο παρατηρεί ότι «υπάρχουν σημαντικά περιθώρια συμπίεσης του κόστους αυτού, με την αποτύπωση των πραγματικών πρόσθετων δαπανών του αδειούχου για την παροχή της εν λόγω υπηρεσίας». Σημειώνεται εδώ ότι η υπηρεσία εφεδρείας εκτάκτων αναγκών παρέχεται χωρίς να προηγηθεί διαγωνιστική διαδικασία. Για αυτόν τον λόγο, σημειώνει στην απόφασή της η ΡΑΕ, «θα πρέπει τα κόστη να περιοριστούν στα ελάχιστα δυνατά και οπωσδήποτε να αποτελούν πρόσθετες πραγματικές δαπάνες για τον συγκεκριμένο σκοπό, προς όφελος του καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας που τελικά επωμίζεται το κόστος αυτό».

Έτσι, σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΕ, η σύμβαση που θα συναφθεί μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της ΔΕΗ θα πρέπει να προβλέπει οπωσδήποτε τα εξής:

* Να περιλαμβάνει μόνο τις πραγματικές πρόσθετες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες για τη διατήρηση σε ετοιμότητα των τριών μονάδων, με γνώμονα το συμφέρον της εθνικής οικονομίας και το μικρότερο δυνατό κόστος για τον Έλληνα καταναλωτή.

* Το επιτόκιο απόδοσης, επί των απασχολούμενων κεφαλαίων για τον προσδιορισμό της πληρωμής διαθεσιμότητας των μονάδων, να καθορισθεί σε 8,5%.

* Να μη συμπεριληφθούν στο ετήσιο κόστος για την παροχή της υπηρεσίας αυτής οι ετήσιες αποσβέσεις επί της αναπόσβεστης αξίας των παγίων των μονάδων.

* Να περιληφθεί όρος πρόωρης λήξης της σύμβασης για συγκεκριμένη μονάδα, σε περίπτωση μείζονος βλάβης της, εφόσον η επισκευή της δεν είναι οικονομικά αποτελεσματική και συμφέρουσα, και κατόπιν εξέτασης και έγκρισης σχετικού αιτήματος από τη ΡΑΕ.

Οι έκτακτες ανάγκες

Για τον προσδιορισμό των έκτακτων αναγκών και τον τρόπο κάλυψής τους, από τη μελέτη κόστους-οφέλους που εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ συμπεραίνεται ότι η διατήρηση των μονάδων 3 και 4 Αλιβερίου και της μονάδας 1 του Λαυρίου σε καθεστώς εφεδρείας εκτάκτων αναγκών είναι η μόνη προσωρινή εναλλακτική λύση, η οποία αφορά την περίοδο μέχρι το τέλος του 2015, για τη διασφάλιση της επάρκειας ισχύος του ηλεκτρικού συστήματος σε περίπτωση κρίσης φυσικού αερίου.

Με τη μελέτη αυτή, ο ΑΔΜΗΕ επικαιροποίησε την ανάλυση για την ανάγκη διατήρησης των συγκεκριμένων πετρελαϊκών μονάδων της ΔΕΗ, λαμβάνοντας υπόψη εύλογες παραδοχές, με βασική το ότι η κρίση φυσικού αερίου συμβαίνει κατά την εβδομάδα της χειμερινής αιχμής.

Σύμφωνα με την ανάλυση του ΑΔΜΗΕ, υπολόγισε το όφελος από τη διατήρηση των τριών πετρελαϊκών μονάδων για τη διετία 2014-2015, όπως αποτιμάται μέσω της κοστολόγησης της αποφευχθείσας μη εξυπηρετούμενης ενέργειας στην περίπτωση κρίσης εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο, στα 31,7–74,1 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τη συνεισφορά των ΑΠΕ και εφόσον είναι εφικτές περιορισμένες εισαγωγές. Ενώ σε περίπτωση αυτόνομης λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος, το όφελος κυμαίνεται στα 97,3–119,5 εκατ.

Οι εναλλακτικές ή οι συμπληρωματικές λύσεις, σύμφωνα με τη μελέτη του ΑΔΜΗΕ, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν περισσότερο ή λιγότερο σε μια τέτοια κρίση, ανάλογα και με την ένταση και τη διάρκειά της, είναι οι ακόλουθες:

1. Συμβάσεις Διακοψιμότητας Φορτίου Μεγάλων Πελατών.

2. Λειτουργία όλων ή κάποιων μονάδων φυσικού αερίου που έχουν αυτήν τη δυνατότητα με εναλλακτικό καύσιμο το πετρέλαιο.

3. Τροποποιήσεις υφιστάμενων μονάδων φυσικού αερίου ώστε να έχουν στο μέλλον τη δυνατότητα λειτουργίας με εναλλακτικό καύσιμο.

4. Δημιουργία νέων αποθηκευτικών χώρων φυσικού αερίου.

5. Δημιουργία νέου σημείου εισόδου φυσικού αερίου στη χώρα, κατά προτίμηση με τροφοδότηση από άλλο προμηθευτή.

Από τις πιο πάνω λύσεις, ο ΑΔΜΗΕ θεωρεί ότι οι Συμβάσεις Διακοψιμότητας δεν είναι συγκρίσιμες με την ενδεχόμενη διατήρηση των πετρελαϊκών μονάδων σε κατάσταση εφεδρείας εκτάκτων αναγκών, καθώς, ενώ μπορεί να αποδειχτούν σημαντικό εργαλείο για τη διαχείριση της ζήτησης κατά την αντιμετώπιση ολιγόωρων εκτάκτων προβλημάτων του συστήματος, η ενεργοποίησή τους για μεγάλο συνεχόμενο διάστημα δεν θα είναι εφικτή.

Επιπροσθέτως, η λειτουργία όλων ή κάποιων μονάδων φυσικού αερίου με εναλλακτικό καύσιμο (από αυτές που έχουν τη σχετική δυνατότητα) έχει ληφθεί υπόψη από τη μελέτη, ενώ οι υπόλοιπες λύσεις αφορούν χρόνο υλοποίησης που τις καθιστά διαθέσιμες μετά τη διετία 2014-2015, και επιπλέον στοχεύουν στην αντιμετώπιση προβλημάτων σε διαφορετική χρονική κλίμακα.